Στο Σύνταγμα

του Στρατή Μπουρνάζου

Έργο του Γιάννη Ψυχοπαίδη, από την έκθεση «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», που συνεχίζεται, μέχρι τις 25 Ιουνίου, στο Σπίτι της Κύπρου (Ηρακλείτου 10, Κολωνάκι).

Δεν θα προσπαθήσω να περιγράψω τι γίνεται στην Πλατεία Συντάγματος και σε τόσες άλλες πλατείες της χώρας: όλοι ή οι περισσότεροι ήμασταν εκεί — τουλάχιστον έτσι θέλω να φαντάζομαι. Κι έπειτα, συστατικά στοιχεία των συγκεντρώσεων ήταν η μαζικότητα και η ποικιλομορφία: έτσι, το να την περιγράψουμε σε λίγες αράδες, να συμπυκνώσουμε τα χαρακτηριστικά τους, δεν είναι καθόλου απλό· ίσα ίσα, αποτελεί ένα από τα βασικά ζητούμενα. Θα ήθελα όμως να μοιραστώ τις σκέψεις μου μαζί σας, κυριακάτικοι αναγνώστες των «Ενθεμάτων», καθώς αυτό που συμβαίνει μας αφορά βαθιά και μας υποχρεώνει να σκεφτούμε.

Το πρώτο και μείζον, για μένα, είναι ότι επί δύο συνεχόμενες μέρες (τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, Παρασκευή πρωί) χιλιάδες άνθρωποι, ξαφνικά, από τη μια στιγμή στην άλλη, από το πουθενά, ανταποκρινόμενοι σε ένα κάλεσμα στο facebook βγήκαν στο δρόμο για να διαμαρτυρηθούν. Δεν ήταν καθόλου εύκολο ούτε δεδομένο: πόσες και πόσες φορές, τον τελευταίο καιρό, δεν έχουμε πάει σε άμαζες και θλιβερές συγκεντρώσεις, του «αραία αραία να φαινόμαστε καμιά σαρανταρέα», κι ας χαλάει ο κόσμος απ’ όσα γίνονται, κι ας καλούσαν σ’ αυτές πεντακοσιεσπενηνταπέντε συλλογικότητες, ομάδες και ψηφίσματα. Από μόνο του λοιπόν, αυτό καθαυτό, το ότι χιλιάδες άνθρωποι, νέοι στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν είναι μάλλον μόνιμοι θαμώνες των κινητοποιήσεων, κατεβαίνουν στο δρόμο συνιστά πολιτικό γεγονός πρώτης τάξης, με δύο κρίσιμα γνωρίσματα: το μαζικό και το αυθόρμητο. Και η πράξη αυτή, στη συνέχεια, συνιστά μια έμπρακτη διαπαιδαγώγηση στη συλλογική δράση.

Φύση και Αστική Δυναμική: Σχεδιάζοντας με τη φύση στην πόλη

Επιστημονικό συμπόσιο στη μνήμη της Τζένης Κοσμάκη

Τζένη Κοσμάκη

Την Παρασκευή 3 Ιουνίου, ο Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ διοργανώνει διεθνές επιστημονικό συμπόσιο με θέμα «Φύση και Αστική Δυναμική: Σχεδιάζοντας με τη φύση στην πόλη», προκειμένου να τιμήσει το επιστημονικό έργο της καθηγήτριας Τζένης Κοσμάκη που διακόπηκε βίαια με τον αιφνίδιο χαμό της τον Σεπτέμβριο του 2010. Όπως σημειώνουν οι οργανωτές, «επιστήμονας, δασκάλα, στέλεχος με σημαντικές ευθύνες στην οργάνωση και διοίκηση του Τομέα και της Σχολής η Τζένη Κοσμάκη, παρουσία σημαντική, οξυδερκής, ουσιαστική, με το δικό της ήρεμο και επίμονο τρόπο εντόπιζε και αναδείκνυε συστηματικά ζητήματα και έννοιες που μερικά χρόνια αργότερα έγιναν όχι μόνο επίκαιρα, αλλά και σχεδόν αυτονόητα, στην επιστημονική συζήτηση, όπως ο αστικός ιστός ως βασικό πεδίο προσέγγισης της πόλης, η ανάγκη καθιέρωσης σχεδιασμών ενδιάμεσης κλίμακας, το λανθάνον δυναμικό του πολεοδομικού περιβάλλοντος, ο συμμετοχικός και οικολογικός σχεδιασμός, η φύση στην πόλη και η έμφαση στους αστικούς υπαίθριους χώρους». Το Συμπόσιο, όπως τονίζουν «επιθυμεί να συμβάλει στην παρουσίαση και ανάδειξη των πρακτικών επέμβασης και αλληλεπίδρασης μεταξύ αστικών και φυσικών συστημάτων και της σημασίας των αστικών υπαίθριων χώρων για τη βιωσιμότητα των σύγχρονων πόλεων. Μια συζήτηση εξαιρετικά επίκαιρη ως προς την τρέχουσα πολιτική αναπλάσεων στο κέντρο της Αθήνας καθώς και τη διερεύνηση των δυνατοτήτων εφαρμογής, γενικότερα, στην ελληνική πόλη».

Με την ευκαιρία αυτού του σημαντικού συμποσίου, στο οποίο μετέχουν διεθνούς κύρους έλληνες και ξένοι αρχιτέκτονες (όπως ο J. Beinart, ο P. Ceccarelli, η A. Vernez-Moudon), μιλήσαμε με τον αρχιτέκτονα πολεοδόμο Δημήτρη Λουκόπουλο και την επίκουρη καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Ελένη Χανιώτου, μέλη της οργανωτικής επιτροπής.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Σχεδιάζοντας με τη φύση στην πόλη

του Δημήτρη Κ. Λουκόπουλου

«Σχεδιάζοντας με τη Φύση στην πόλη» σημαίνει ότι προσπαθούμε να ενσωματώσουμε στον αστικό σχεδιασμό τους ίδιους τους φυσικούς μηχανισμούς, μάλλον, παρά μεμονωμένα φυσικά στοιχεία. Εγκαταλείπουμε, το πιο απλό παράδειγμα, τη λογική του μεμονωμένου άλσους ή πάρκου και επιδιώκουμε τη δημιουργία ενός δικτύου αστικού και περιαστικού πρασίνου. Η έκταση και η συνέχεια αυτού του δικτύου ευνοούν την ανάπτυξη «ζωντανών» οικοσυστημάτων που, με τη σειρά τους, παρέχουν τη μέγιστη δυνατή ωφέλεια στους κατοίκους των πόλεων: θερμική άνεση, ευκαιρίες αναψυχής, αισθητικής απόλαυσης… Δεν είναι λοιπόν μόνο πρόβλημα απόκρισης σε ποσοτικές προδιαγραφές (τόσα τ.μ./κάτοικο) αλλά κυρίως διατήρησης ενός φυσικού μηχανισμού συνυφασμένου με τη ζωή.

Τα ποτάμια και οι χείμαρροι; Από τη φύση τους αποτελούν δίκτυα. Δεν είναι μόνο ότι διασφαλίζουν την απορροή και μας προστατεύουν από την πλημμύρα. Κατά μήκος τους υπάρχει υγρασία, και επομένως κατάλληλες συνθήκες για ανάπτυξη βλάστησης, και ακόμα ευνοούν την κυκλοφορία του ανέμου, τον «εξαερισμό» της πόλης που βοηθάει στον έλεγχο των θερμοκρασιών και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τα δίκτυα λοιπόν αλληλοκαλύπτονται σε μεγάλο βαθμό και μπορούν να εξυπηρετούν ταυτόχρονα περισσότερους από έναν σκοπούς. Γιατί να μην τα αξιοποιήσουμε;

Η αστικοποίηση μιας περιοχής δεν σημαίνει ότι τα στοιχεία και οι μηχανισμοί της φύσης που λειτουργούν στην επικράτεια της πρέπει να αφανιστούν, ούτε όμως και να αποτελέσουν εμπόδιο για την ανάπτυξη της πόλης. Πόλη και Φύση μπορεί να συνυπάρξουν κάτω από όρους. Αυτή η τάση στον σχεδιασμό, που αναπτύσσεται χρόνια τώρα (θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «οικολογική προσέγγιση του σχεδιασμού», αν η λέξη δεν είχε ακυρωθεί από την υπέρμετρη χρήση της) προχωράει πέρα από τη συμβατική οπτική, ότι πρέπει να έχουμε πολύ πράσινο, τόσα ποσοστά, μας λείπει ένα πάρκο εδώ και να διατηρήσουμε ανοικτό ένα ρέμα εκεί. Αυτό είναι το ζητούμενο του συμποσίου: να προσεγγίσουμε τα πράγματα βαθύτερα, στο επίπεδο των ίδιων των μηχανισμών της φύσης.

Τι γύρευες δεκαπενθήμερος, εσύ ένας «Πολίτης»;

29 Μαΐου: τρία χρόνια από τον θάνατο του Άγγελου Ελεφάντη

της Μαριάννας Δήτσα

Στη μνήμη της Αλίκης Πελεκάνου και των ολονυκτιών του «Δεκαπενθήμερου»,όπου η εφτάχρονη Άννα, κοιμισμένη στο πάτωμα, κάπνισε άπειρα πακέτα τσιγάρα, φανατικά άφιλτρα τότε

Μέρες που είναι, ξεφύλλιζα μετά από πολλά χρόνια τον Δεκαπενθήμερο Πολίτη. Όταν αναφερόμαστε στον Άγγελο μιλάμε κυρίως για τον Πολίτη. Τον σοβαρό, σχεδόν συνοφρυωμένο, αν τον βάλεις δίπλα στον Δεκαπενθήμερο. Άλλωστε, νομίζω, πως ένας από τους λόγους που ο Άγγελος Ελεφάντης αποφάσισε την έκδοση του Δεκαπενθήμερου (Νοέμβριος 1983), και μας κινητοποίησε όλους (και κάποιους επιπλέον), είναι ότι είχε διαισθανθεί ότι Ο Πολίτης έπαιρνε όλο και περισσότερο ένα χαρακτήρα, όπως λένε σήμερα, ακαδημαϊκό, γινόταν –καθόλου τυχαίο, μετά τον «εκδημοκρατισμό» του Νόμου-πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ– ένα όχημα για τις εξελίξεις σε διάφορες βαθμίδες της πληθώρας των νέων πανεπιστημιακών καθηγητών.

Η αμείλικτη τακτική κυκλοφορία κάθε δεύτερη Παρασκευή, ο πλούτος της επικαιρότητας, η ανάγκη για πολλά μικρά κείμενα-σχόλια (συχνά ανυπόγραφα), άλλαζε και μας του ίδιους. Ανεπαισθήτως διαμορφωνόταν κάτι σαν συλλογική συναίνεση για το «ανατρεπτικό», ψάχναμε τα πράγματα με κέφι και μια λοξή ματιά.

Όπως γράφει ο Παντελής Μπουκάλας, υπεύθυνος για το δισέλιδο  Το Δεκαπενθήμερο, στο αποχαιρετιστήριο τεύχος (τχ. 75, 17 Οκτωβρίου 1986), «Δίκην απολόγου»:

«Η στήλη ετούτη (…) πολλά έγραψε, τρία χρόνια τώρα, πολλά διάβασε και πολλά άκουσε. Και για ψευδωνυμομανία την κατηγόρησαν, και μικροκενόσπονδη χαρακτηρίστηκε, και πως αν δαγκώναμε τη γλώσσα μας θα παθαίναμε δηλητηρίαση είπαν, και λεξιλαγνία μας καταμαρτύρησαν (κατάλοιπο, λέει, του πάλαι ποτέ “αριστερού λογιοτατισμού”), και για τάχα μου χιούμορ κατατέθηκαν ενστάσεις, και τάσεις λογοτεχνισμού επισημάνθηκαν».

Τα κειμενάκια που έχω ερανισθεί για τα «Ενθέματα» της Αυγής δεν είναι κατ’ ανάγκην τα καλύτερα: λόγω χρόνου προέρχονται από τα πρώτα πρώτα τεύχη, και λόγω χώρου πολλοί συνεργάτες έμειναν απέξω. Όλοι οι συνεργάτες, όπως γράφει ο Οικονομόβιος στον «Επίλογό» του, ανήκαν στην εθελοντική δημοσιογραφία: «Η εθελοντική δημοσιογραφία πηγάζει από την ανάγκη να αντισταθούμε στη συνεχή υποβάθμιση της πληροφόρησης».

Μέσα σ’ αυτό το πνεύμα αποφάσισα –καθώς το περιοδικό είχε αρκετές ανυπόγραφες μόνιμες στήλες (βλ. τα ονόματα στο τελευταίο τεύχος 75, σ. 48)–, να μην βάλω τα ονόματα ούτε των ενυπόγραφων δημοσιεύσεων. Εμείς θα τα βρούμε εύκολα, οι σημερινοί νέοι αναγνώστες μπορούν να τα παίξουν σε μικροστοιχήματα.

Γιατί η Πλάκα δεν υπάρχει πια; Γιατί οι τρόποι που διασκεδάζουν οι άνθρωποι είναι τρεις, οι εξής δύο, το παρελθόν; Γιατί τα σχολικά βιβλία θα γίνουν φύλλο-φτερό μετά το τέλος  των εξετάσεων, είτε γράφουν είτε όχι για τον συνωστισμό της Σμύρνης και το «κρυφό σχολειό»; Και πάει λέγοντας. Με τα αυτονόητα αλλά κυρίως με τον λαϊκισμό τα είχαμε, όπου έσκαγε μύτη. Και μας βάζουν σήμερα συλλήβδην στην Αριστερά που συναίνεσε στον λαϊκισμό της μεταπολίτευσης: Όλοι μαζί το κάναμε; Πάντως, εμείς, ναι, όλοι μαζί τα κάναμε.

Η αποανάπτυξη και τα εγχειρήματα αλληλέγγυας οικονομίας

του Ηρακλή Παναγούλη

Ξυλογραφία του Γιώργου Μόσχου, 1932

Όλο και περισσότερο, η κριτική που γίνεται στην Αριστερά δεν είναι για τις θέσεις της αλλά για την έλλειψή τους. Τον κακό καπιταλισμό, τον στυγερό ιμπεριαλισμό και την ανήθικη «ελεύθερη» αγορά έφτασε η στιγμή να τους κατακρίνουν, σχεδόν, οι πάντες. Ζητούμενο, λοιπόν, είναι το επόμενο βήμα: η διατύπωση πρότασης.

Πέρα από την εύκολη απάντηση ότι τις λύσεις να τις βρουν αυτοί που δημιούργησαν τα προβλήματα, το ερώτημα είναι πώς συγκροτείται μια πρόταση. Ή, καλύτερα, πώς δημιουργείται το περιβάλλον μέσα από το οποίο θα προκύψει μία πρόταση;

Για να αρθρωθεί μια πρόταση πρέπει να τεθούν τα «σωστά» ερωτήματα. Ποιός θέτει όμως τα ερωτήματα; Κατά πάσα πιθανότητα, αν τα ερωτήματα τεθούν από αυτούς που υπηρετούν την υπάρχουσα εκμεταλλευτική, ιεραρχική και πάνω από όλα οικονομίστικη οργάνωση της κοινωνίας, είναι αδύνατο να προκύψουν απαντήσεις για κοινωνίες αλληλεγγύης, συλλογικής αυτοδιαχείρισης και αυτοδιεύθυνσης.

Η παγκοσμιοποίηση, η κρίση και η άνοδος της ακροδεξιάς

Τα πρώτα αποτελέσματα μιας κοινωνιολογικής έρευνας στη Γαλλία

Συνέντευξη του Αλάν Μερζιέ

μετάφραση: Μιχάλης Πάγκαλος

Ο Αλάν Μερζιέ (Alain Mergier) εξέδωσε το 2006 μια σημαντική μελέτη για τα λαϊκά στρώματα (Le descenseur social, Plan/Fondation Jean Jaurés, στα ελληνικά θα μπορούσε να αποδοθεί ως Ο κοινωνικός κατελκυστήρας). Στη συνέντευξη που μεταφράζουμε εδώ, παρουσιάζει στην εφ. Le Monde (22.5.2011) τα πρώτα αποτελέσματα της νέας του έρευνας, που ξεκίνησε στην αρχή της φετινής χρονιά μαζί με την κοινωνιολόγο Εβελύν Μπρυν (Evelyn Brun), με πεδίο τους εκλογείς των ίδιων κοινωνικών στρωμάτων που το 2007 είχαν ψηφίσει την Σεγκολέν Ρουαγιάλ. Τη συνέντευξη πήραν ο Αμπέλ Μεστρ (Abel Mestre) και ο Τομά Βίντερ (Thomas Wieder).

M.Π.

Έργο του Ανρί Ματίς

Ποιες είναι οι πιο εντυπωσιακές αλλαγές μεταξύ της έρευνας που κάνατε το 2006 και της φετινής;

 Οι άνθρωποι που συναντούσαμε το 2006 μας έλεγαν ότι φοβούνται για το μέλλον τους και για το μέλλον των παιδιών τους. Έβλεπαν τον εαυτό τους σε μια κατηφορική πλαγιά. Γι’ αυτό και χρησιμοποιήσαμε την εικόνα του «κοινωνικού κατελκυστήρα». Σήμερα, δεν πρόκειται απλώς για την έλλειψη προοπτικής για το μέλλον, αλλά και για την αποσύνθεση του παρόντος. Η εικόνα που αποδίδει αυτή την αποσύνθεση δεν είναι πια ότι κατεβαίνουμε αλλά ότι έχουμε αγγίξει τον πάτο. Έτσι θα πρέπει να δούμε το σοκ που προκάλεσαν οι πρόσφατες αυξήσεις των τιμών σε αέριο, πετρέλαιο και ηλεκτρική ενέργεια: οι άνθρωποι δεν μιλούν παρά μόνο για αυτό. Δεν διανύουμε, πλέον, απλώς μια κρίση του αύριο αλλά βρισκόμαστε σε μια κρίση του καθημερινού που μεταφράζεται με το αίσθημα της διαρκούς ανασφάλειας.

 Λέτε επίσης ότι έχει αλλάξει η σχέση με την παγκοσμιοποίηση.

 Ναι, είναι η δεύτερη σημαντική εξέλιξη. Πριν από τέσσερα ή πέντε χρόνια, τα λαϊκά στρώματα αντιλαμβάνονταν τη Γαλλία σαν ένα καράβι που με μεγάλες δυσκολίες προσπαθούσε να παραμείνει στην πορεία του μέσα στον ωκεανό της παγκοσμιοποίησης. Από την κρίση του 2008 και μετά, βλέπουν, αντίθετα, στον ορίζοντα ένα άλλο καράβι να ρίχνει τις τορπίλες του, ένα καράβι που ονομάζεται Κίνα και απειλεί με κάθε τρόπο. Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε τη συνειδητοποίηση των συνεπειών του δημόσιου χρέους: όλος ο κόσμος –και αυτό το αίσθημα πηγαίνει και πολύ πιο πέρα από τις λαϊκές μάζες– σκέφτεται ότι τα περιθώρια ελιγμών έχουν μηδενιστεί. Εξάλλου, με όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία, η Γαλλία δεν φαίνεται πλέον να βρίσκεται εκτός βεληνεκούς της κρίσης, όπως ήταν ακόμη το 2006.

Η Πραγματική Δημοκρατία της Ισπανίας Τώρα

Μανιφέστο Φάντασμα

Μετάφραση από τα ισπανικά: Jaquou Utopie, για το μπλογκ «Παραλληλογράφος» (parallhlografos.wordpress.com)

Οι συγκεντρωμένοι στην Puerta del Sol, με πλήρη συνείδηση ότι αυτή είναι μια δράση εξελισσόμενη και αντίστασης, συμφωνήσαμε να δηλώσουμε τα παρακάτω:

1. Μετά από πολλά χρόνια απάθειας, μία ομάδα πολιτών διαφορετικών ηλικιών και κοινωνικής προέλευσης (σπουδαστές, καθηγητές, βιβλιοθηκάριοι, άνεργοι, εργαζόμενοι…) αγανακτισμένοι από την αποτυχία αντιπροσώπευσης και τις προδοσίες που συμβαίνουν στο όνομα της δημοκρατίας, συναντηθήκαμε στην Puerta del Sol επιστρέφοντας στην ιδέα της Πραγματικής Δημοκρατίας.

2. Η Πραγματική Δημοκρατία εναντιώνεται στην βαθμιαία απώλεια του κύρους των θεσμών που θέλουν να αντιπροσωπεύουν τους πολίτες, ενώ έχουν μετατραπεί σε παράγοντες διοίκησης και διαχείρισης, στην υπηρεσία των δυνάμεων της διεθνούς οικονομικής ισχύος.

3. Η δημοκρατία που προέρχεται από τους διεφθαρμένους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς είναι απλά ένας συνδυασμός στείρων εκλογικών πρακτικών, όπου οι πολίτες έχουν μηδενική συμμετοχή.

4. Η αναξιοπιστία της πολιτικής έφερε μαζί της την κατάσχεση των λέξεων από αυτούς που έχουν την εξουσία. Οφείλουμε να επανακτήσουμε τις λέξεις, να τις επανανοηματοδοτήσουμε για να μην μας χειραγωγούν με τη γλώσσα και να μην αφηνόμαστε ως πολίτες ανυπεράσπιστοι και ανίκανοι για  δράση με συνοχή.

5. Τα παραδείγματα χειρισμού και ουσιαστικά κατάσχεσης της γλώσσας είναι πολυάριθμα και αποτελούν εργαλεία ελέγχου και παραπληροφόρησης.

Ιστορίες με την καμαριέρα

ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ

του Βαγγέλη Καραμανωλάκη

Μαξ Μπέκμαν, «Οι ηθοποιοί», 1941-2

Μύρισε ο κόσμος βαρβατίλα τις τελευταίες μέρες. Ανέκδοτα για τις σεξουαλικές πρακτικές και τις στάσεις που χρησιμοποιεί ο Στρως Κανν, το πώς κατά βάθος ήθελέ τα και έπαθέ τα η καμαριέρα ή μάλλον δεν έπαθε και τίποτα, στην τελική. Δεκάδες μαίηλ με τα ίδια στερεότυπα αστειάκια, μαγκιές για το πώς ενώ όσο πήδαγε την Ελλάδα ο γάλλος επιβήτορας δεν έπαθε τίποτα, μόλις άγγιξε την καμαριέρα καταστράφηκε, σενάρια για το πώς του τη στήσανε. Δεν ξέρω εάν του τη στήσανε ή όχι. Για την ακρίβεια δεν με ενδιαφέρει και πολύ, τουλάχιστον τόσο όσο με ενδιαφέρει η συμπεριφορά που αναδύεται πίσω από όλες αυτές τις αντιδράσεις. Θα μου πεις δεν τις ήξερες; Μπορεί και ναι, μα ήλπιζα ότι δεν αφορούσαν έναν χώρο συνομηλίκων, γνωστών, φίλων που έμοιαζε, θεωρητικά τουλάχιστον, να μην υποκύπτει σε όλη αυτή την υποτίμηση των γυναικών που χρόνια παρατηρούμε γύρω μας.

Ξέρω τι θα μου πούνε πολλοί, ακόμα και από τους πιο κοντινούς: Υπερβολές. Δεν θα συμφωνήσω. Ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε στη δεκαετία του 1970, ενηλικιώθηκε στις αρχές του 1980. Έζησε στον απόηχο ενός φεμινιστικού κινήματος που αναπτύχθηκε την ίδια εποχή διεκδικώντας μια ισότιμη μεταχείριση, φέρνοντας ονόματα νέων συγγραφέων, ιδεών, συλλογικοτήτων: Άλις Σβάρτσερ, Σίλα Ροουμπόθαμ, το Σπίτι των Γυναικών, οι πορείες για τους βιασμούς, τα φεμινιστικά έντυπα, η Σκούπα, η Κατίνα, η Δίνη. Ήταν όλα αυτά μαζί, και δίπλα τους ό,τι έμοιαζε να ανοίγει το δρόμο για μια αντίληψη της σεξουαλικότητας από διαφορετικούς δρόμους, με ανοιχτούς ορίζοντες, το ΑΚΟΕ, το Αμφί, η Λάβρυς, η Πάολα. Μια σεξουαλικότητα στενά συνδεδεμένη με την πολιτική, η απελευθέρωση μιας επιθυμίας που αφορούσε όλους ανεξαρτήτως προτιμήσεων, το «κορμί μου είναι μόνο η αφορμή», όπως έγραφε ο Άρης Δαβαράκης.