ΑΦΙΕΡΩΜΑ-OWS: Μεγάλες προσδοκίες

της Αμαρυλλίδας Λογοθέτη

Φωτογραφία του Λεωνίδα Καρακατσάνη

Πριν δέκα μέρες βρέθηκα στη Νέα Υόρκη και μου δόθηκε η ευκαιρία να δω επιτέλους από κοντά το διεθνώς πολυσυζητημένο κίνημα Occupy Wall Street. Μετά από όλη τη δημοσιότητα που είχε δοθεί στα ΜΜΕ, την κατάληψη της Γουόλ Στριτ, τις συλλήψεις, την επέκταση σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ κλπ., προσγειώθηκα με μεγάλες προσδοκίες για τον Θαυμαστό Νέο Κόσμο και τα κινήματά του, αστειευόμενη μάλιστα ότι θα φέρω πίσω στους ιθαγενείς το know-how της επανάστασης made in America. Δεν ξέρω αν οι προσδοκίες μου διαψεύστηκαν επειδή ήταν υπερβολικές από μόνες τους, επειδή το κίνημα μετά τόσες εβδομάδες άρχισε να δείχνει σημάδια κόπωσης και φθοράς, ή επειδή δεν ήταν εξαρχής αυτό το μεγαλειώδες κίνημα που καρμικά σχεδόν θα ακολουθούσε την Αραβική Άνοιξη και θα προήγγελλε τη δική μας.

Πάντως, διαψεύστηκαν. Η Γουόλ Στριτ ήταν κλειστή και περιφρουρούμενη από Αστυνομία. Από το μοναδικό σημείο διέλευσης περνούσε μόνο ένα άτομο τη φορά (περίπου όπως στα αεροδρόμια) με επίδειξη ταυτότητας στην Αστυνομία. Εξίσου φρουρούμενος ήταν και ο περίφημος Ταύρος της Γουόλ Στριτ. Αυτή η εικόνα ήταν και η μόνη που παρέπεμπε σε ευθεία νίκη του κινήματος. Το ίδιο το κίνημα είχε μεταφερθεί στη Λίμπερτι Σκουέρ, δυο τετράγωνα βόρεια της Γουόλ Στριτ. Μια μικρή πλατεία (μικροσκοπική αν κρίνουμε με δεδομένα Μανχάταν) στέγαζε, με αισιόδοξους υπολογισμούς, περί τους 1.000 ανθρώπους. Αρκετές στημένες σκηνές μαρτυρούσαν ότι πολλοί έμεναν και το βράδυ. Η γενική εικόνα ήταν χρωματιστή: άπειρα αυτοσχέδια πανό, πολλοί έπαιζαν σκάκι (δεν ξέρω γιατί υπήρχαν τόσες στημένες σκακιέρες), άλλοι ασχολούνταν με χειροτεχνίες, κάποιοι έπαιζαν κρουστά (και η αλήθεια είναι ότι έδιναν τον τόνο στην ατμόσφαιρα) ενώ ακριβώς δίπλα τους υπήρχε ομάδα βαθιά προσηλωμένη στη γιόγκα. Και τα πανό την ίδια πολυμορφία παρουσίαζαν. LGTB από τη μια και Αρμένιοι που ζητούσαν την αναγνώριση της γενοκτονίας από τις ΗΠΑ από την άλλη. Και πολλές αμερικάνικες σημαίες, πολλοί τουρίστες, αρκετή Αστυνομία.

Στο κάλεσμα της επόμενης μέρας στην Ουάσιγκτον Σκουέρ, μια πολύ μεγάλη πλατεία που δύσκολα γεμίζει, οι λίγοι συγκεντρωμένοι έδιναν την εικόνα σχολικής εκδρομής. Στέκονταν όλοι όρθιοι και μιλούσε ο καθένας με τον διπλανό του. Είναι γνωστό ότι στις ΗΠΑ απαγορεύεται η χρήση τηλεβόα στις διαδηλώσεις, αλλά όση ώρα έμεινα δεν είδα και οποιαδήποτε απόπειρα συλλογικής επικοινωνίας, δράσης, κίνησης, απεύθυνσης στο κοινό ή έστω διαφώτισης των περαστικών. Έλειπαν και τα πανό. Νομίζω δεν είχε πάνω από δυο-τρία. Αν κάποιος δεν ήξερε από πριν ποιοι ήταν οι συγκεντρωμένοι, δύσκολα θα το μάντευε επί τόπου. Η παρουσία της Αστυνομίας πάντως ήταν κάτι περισσότερο από αισθητή.

Τίποτα από τα παραπάνω δεν ήταν κακό από μόνο του. Απλώς μου φάνηκε πολύ λίγο, πολύ μουδιασμένο και πολύ ασήμαντο για τα αριθμητικά μέτρα της Νέας Υόρκης. Πολλαπλάσιοι άνθρωποι περνούσαν κάθε λεπτό στους πολύβουους δρόμους πέριξ της πλατείας, από χαρτογιακάδες της Γουόλ Στριτ μέχρι Γιαπωνέζους τουρίστες, ανενόχλητοι, αδιάφοροι, χωρίς να στρέψουν καν το κεφάλι ούτε καν από περιέργεια, όπως φαντάζομαι ότι κάνουν και όταν το στριτ πάρτι που γίνεται κάτω απ’ το γραφείο τους δεν τους αφορά.

Ίσως τα επαναστατικά μου κριτήρια έχουν πια ελληνοποιηθεί και αναζητώ σε όλα τα κινήματα τις ίδιες εικόνες για να τα αναγνωρίσω ως τέτοια. Προφανώς η εικόνα που είχα δεν ήταν αντιπροσωπευτική, αλλά μια φευγαλέα αποτύπωση της στιγμής — όχι της διάρκειας. Για ένα πράγμα πάντως είμαι σίγουρη: από το ελάχιστο που είδα, η μαζικότητα και η δράση, συστατικά στοιχεία οποιουδήποτε κινήματος, ήταν εκκωφαντικά απούσες.

Αμαρυλλίς Λογοθέτη