Η Οδύσσεια ενός θύματος

 της Ελένης Τάκου

Αν μία κρίσιμη πτυχή είναι τα κατάλληλα νομοθετήματα, μια άλλη, εξίσου κρίσιμη είναι η εφαρμογή τους, καθώς οι συγκεκριμένες συνθήκες στις οποίες εφαρμόζονται –παράμετρος που συχνά ξεχνάμε. Όσον αφορά λοιπόν την προστασία των θυμάτων ρατσιστικής βίας (για την οποία το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο δεν λέει λέξη), η πραγματικότητα είναι ζοφερή. Το θυμηθήκαμε ακούγοντας τη Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου, στη συνέντευξη Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, την Ελένη Τάκου,  βοηθό συντονίστρια του Δικτύου  Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας (οργάνου που έχει συγκροτηθεί από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες). Παραθέτουμε το σχετικό κομμάτι της τοποθέτησής της, που είναι παραπάνω από αποκαλυπτικό.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Έργο του Έριχ Χέκελ

Για μια άλλη φορά πρέπει να υπενθυμίσουμε το αυτονόητο: ότι η δίωξη των αξιόποινων πράξεων με ρατσιστικό κίνητρο και η προστασία της ακεραιότητας όλων των ατόμων που διαβιούν στην επικράτεια δεν είναι θέμα ανθρωπισμού — είναι θέμα στοιχειώδους λειτουργίας του κράτους δικαίου.

Επισημαίνω, ωστόσο, ότι η προστασία θυμάτων εγκλημάτων μίσους παραμένει σε διαστημική απόσταση από το επιθυμητό, ακόμα κι αν το θύμα φέρει νομιμοποιητικά έγγραφα. Επί παραδείγματι, αλλοδαπός-θύμα ρατσιστικής επίθεσης θα πρέπει, για να μπορέσει να καταθέσει μήνυση, να περάσει τουλάχιστον από τα παρακάτω στάδια:

α) εξασφάλιση ιατρικής γνωμάτευσης από νοσοκομείο όπου, ακόμα κι αν έχει ασφαλιστική κάλυψη, υπάρχει ζήτημα γλωσσικής επικοινωνίας,

β) καταγγελία στο αρμόδιο Γραφείο ή Τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας όπου, ακόμα κι αν έχει νομιμοποιητικά έγγραφα, υπάρχει μείζον ζήτημα γλωσσικής επικοινωνίας για τη διαδικασία της κατάθεσης,

γ)  εξασφάλιση γνωμάτευσης από ιατροδικαστή

δ) να περάσει από τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, όπου επίσης δεν προβλέπεται γλωσσική διερμηνεία.

Εν ολίγοις, ένας χτυπημένος και φοβισμένος άνθρωπος, χωρίς καμία ψυχοκοινωνική υποστήριξη, πρέπει να κάνει τρεις μέρες το γύρο της Αθήνας, περνώντας από εξαντλητικούς ελέγχους εγγράφων και γραφειοκρατίας και συναντώντας από απροθυμία έως εχθρικότητα, για να μπορέσει τελικά να καταθέσει μήνυση, πληρώντας επίσης  χρηματικό παράβολο  ευρώ,  αν δεν προλάβει το αυτόφωρο.

Πέραν από την τυπικό δικαίωμα πρόσβασης στην έννομη προστασία λοιπόν, υπάρχει και το ουσιαστικό δικαίωμα, η ουσιαστική δυνατότητα άσκησης του δικαιώματος.

Το κείμενο προέρχεται από απομαγνητοφώνηση και διατηρεί τον προφορικό χαρακτήρα του λόγου.