Καλίνκα μαλίνκα, Καλίνκα μου!

της Μαρίας Καλαντζοπούλου

Βασίλι Καντίνσκι «Γαλάζιος ουρανός», 1940

Η αγαπημένη μας Καλίνκα, ένα ρώσικο τραγούδι που πέρασε περιπέτειες ανάλογες με τον ιστορικό χρόνο που μεσολάβησε απ’ όταν πρωτοτραγουδήθηκε.

Η κοσμαγάπητη Καλίνκα γράφτηκε από τον Ιβάν Πέτροβιτς Λαβριόνοφ το 1860 για μια θεατρική επιθεώρηση. Οι στίχοι μιλούν για ένα δέντρο, την καλίνα (υποκορ. καλίνκα, αυτό που στα ελληνικά αποδίδεται λιγότερο χαριτωμένα ως «βιβούρνον το χιονανθές») και εξυμνούν ουσιαστικά την ανθισμένη, πανέμορφη φύση. Η χαρά του ποιητή, βέβαια, στο τέλος, αναμενόμενα, συνδέεται με το κλασικό και ζωτικό «διά ταύτα» που είναι το ερωτικό κάλεσμα σε μια όμορφη κοπέλα. Μές στην τρελή χαρά δηλαδή!

Πολλές δεκαετίες αργότερα η Καλίνκα γίνεται διάσημη ανά τον κόσμο ερμηνευμένη με ρωμαλέο μπρίο από τη χορωδία του Κόκκινου Στρατού και σολίστ πάντα έναν άνδρα τενόρο. Η ενορχήστρωση που γνωρίζουμε όλοι στον αιώνα μας (δηλαδή τον 20ό) είναι σε ρυθμό χαρωπού μεν, εμβατηρίου δε, που επιταχύνει διαρκώς προς το τέλος, προς τη χαρά και προς τη νίκη. Η νίκη των στίχων είναι πιθανότατα ερωτική, η νίκη του εμβατηρίου πιθανόν και όχι!

Κι έρχεται η στιγμή, αρκετές δεκαετίες αργότερα, ξανά, αυτό το ταυτοτικά ρώσικο τραγούδι να ξαναγυρίσει θα’ λεγε κανείς στην αρχική του ανεμελιά όταν ένα συγκρότημα όπως οι Λένινγκραντ Ντίξιλαντ καταφέρνει να ηχογραφήσει την Καλίνκα σε ρυθμό σουίνγκ-τζαζ (ή και σουίνγκ εμβατηρίου, στο φινάλε, για να μην ξεχνιόμαστε!). Και λέμε «καταφέρνει», γιατί ενώ στην ΕΣΣΔ της πρώτης περιόδου του Ψυχρού Πολέμου η ασφαλώς «αμερικανόφερτη» τζαζ τελεί υπό «πολιτική» αμφισβήτηση, περί τα τέλη της δεκαετίας του ’60 η στάση αυτή μαλακώνει και οι μουσικοί της Λένινγκραντ Ντίξιλαντ (συγκρότημα του 1958) παίρνουν «καλλιτεχνική» ανάσα. Η δική τους Καλίνκα, ο δικός τους τρόπος να υμνήσουν την ζωή (και τον έρωτα βεβαίως βεβαίως!), ηχογραφείται (χωρίς φωνή) στην Πολωνία το 1969. *

Καλίνκα (ωραίο κορίτσι ή ωραίον και χιονανθές βιβούρνον), ομορφιά, έρωτας και κατάλευκα λουλούδια, μουσικό ματζόρε, γοργός ρυθμός και ανθρώπινη χαρά και, προπαντός, διάρκεια. Όλα, συστατικά διιστορικής ανθρώπινης αντοχής και διιστορικών ανθρώπινων αντιστάσεων. Χέι!

 

* Αυτή η ηχογράφηση είναι το μουσικό κομμάτι που συνοδεύει τα «ραδιοΕνθέματα», δηλαδή την παρουσίαση στον σταθμό Στο Κόκκινο 105,5 ενός ή περισσότερων θεμάτων από ή με αφορμή τα εβδομαδιαία μας και κυριακάτικα «Ενθέματα» της Αυγής σε 3,5 λεπτά, όσο περίπου διαρκεί η Καλίνκα μας. Κάθε Παρασκευή, στην εκπομπή «Πολιτιστικό Ημερολόγιο» που μεταδίδεται 5-6 μ.μ. και επιμελούνται η Φωτεινή Λαμπρίδη, η Θάλεια Καραμολέγκου και ο Νίκος Κουρμουλής. Από το φύλλο της Αυγής στον αέρα του Κόκκινου και μετά μουσικής! Καλή σας ακρόαση!

 

 

 

Στα «Ενθέματα» αύριο Κυριακή 5 Οκτωβρίου

Στα «Ενθέματα» αύριο Κυριακή 5 Οκτωβρίου

Κείμενα των: Τόνιας Κατερίνη, Στρατή Μπουρνάζου, Σοφίας Βιδάλη, Τσουν Μινγκ Τανγκ , Γιάννη Δραγασάκη, Νίκου Σαραντάκου, Ανι Τζουλια Γουιμαν και Αποστόλη Φωτιάδη

Μπαλτύς, «Το παιχνίδι με τις κάρτες», 1948-50

.

Ένας πολύ λογικός φόρος… που πρέπει να καταργηθεί. Η Τόνια Κατερίνη, μας εξηγεί γιατί ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας «λογικός» φόρος: «Είναι ένας φόρος αναδιανεμητικός  για μια ακόμη φορά υπέρ των πλουσίων, καθώς με τις νέες κλίμακες η μεγάλη περιουσία φορολογείται έως και 50% χαμηλότερα απ’ ότι με τον προγενέστερο φόρο ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ). Είναι ένας φόρος αναδιανεμητικός υπέρ των πλουσίων, καθώς μάλιστα τα έσοδα από τη φορολόγηση δεν αξιοποιούνται σε κανενός είδους ανάπτυξη των δημόσιων αγαθών (υγεία, παιδεία, ασφαλιστικό σύστημα κλπ.), τα οποία βρίσκονται στο κόκκινο με όρους βιωσιμότητας  και επάρκειας σε σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας. […] Η υπερφορολόγηση δημιουργεί την εφιαλτική «εγγύηση» αναπαραγωγής του συστήματος, υποθηκεύοντας το μέλλον και την πραγματική ζωή του μεγάλου μέρους της κοινωνίας. Χτίζουν πάνω στον φόβο και την ανασφάλεια, επιδιώκουν να νομιμοποιηθούν μέσα από την ενοχή. Θα τους αφήσουμε;»

Όποιος κερδίζει στα χαρτιά… Ο Στρατής Μπουρνάζος σχολιάζει την κίνηση Σαμαρά να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης: «Η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει εντελώς το πολιτικό κεφάλαιο το οποίο διέθετε τον Ιούνιο του 2012, όταν εξελέγη με τις σημαίες της επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου και τον «αέρα» της τρικομματικής συνεννόησης «για το καλό του τόπου». Το έχει εξαντλήσει, και γι’ αυτό ζούμε όσα ζούμε το τελευταίο διάστημα: το ρεσιτάλ του Άδωνη που καταρρίπτει και τα δικά του ρεκόρ· τις παλινωδίες για τον ΕΝΦΙΑ· τους νεοδημοκράτες βουλευτές που ζητάνε να φύγει ο Σαμαράς· την Α. Μ. Ντόρα Μπακογιάννη η οποία έσπασε την αυτοκρατορική της σιωπή και κατεβαίνοντας για λίγο από το απόκοσμο φιλελεύθερο βάθρο της μίλησε για την ανάγκη εθνικής συνεννόησης· βουλευτές και μεγιστάνες να δίνουν διαπιστευτήρια στους χρυσούς γάμους του Τέως· την κυβέρνηση να απαγορεύει τη μετάδοση της ομιλίας Τσίπρα στη ΔΕΘ (και μετά να χαρακτηρίζει «ανίκανους» τους παραιτηθέντες Α. Μακρυδημήτρη και Ρ. Μορώνη, που η ίδια είχε διορίσει)· το πρωθυπουργικό γραφείο να ξιφουλκεί εναντίον γελοιογραφιών («Πόσο την έχεις, νεαρέ;», του Solup στο Ποντίκι) κλπ. κλπ.»