Μια καλή στιγμή

 του Στρατή Μπουρνάζου

Α.

Νίκος Εγγονόπουλος, «Ο όρκος των Φιλικών»

«Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε τέκνο του Διαφωτισμού, ενός κινήματος που συνεπήρε τους ανθρώπους όπου Γης, καθώς συνειδητοποιούσαν ότι η καθεστηκυία τάξη δεν είναι γραμμένη στην πέτρα, διά παντός καθαγιασμένη και συνεπώς ακλόνητη. Ο κόσμος μπορούσε πλέον να γίνει, μέσα από τους αγώνες των ανθρώπων, κόσμος ισότητας, αδελφότητας και ελευθερίας. Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε μια έξοχη στιγμή εκείνης της άνοιξης των λαών.

Λίγα χρόνια πριν, το επαναστατικό σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ξεκινούσε με μια συγκλονιστική φράση “Εμείς, ο λαός…”. Aυτό που όχι μόνο λένε, αλλά κάνουν αυτές οι τρεις λεξούλες είναι το μυστικό των επαναστάσεων του Διαφωτισμού: όταν οι άνθρωποι παίρνουν την τύχη τους στα χέρια τους και θεσπίζουν την πολιτική ενότητά τους παύουν να είναι απλώς άτομα, γίνονται “o λαός”».

Β΄.

«Την Ελληνική Επανάσταση δεν μπορούμε να τη διαβάσουμε, ούτε, πολύ περισσότερο, να την κατανοήσουμε, έξω και πέρα από την οικουμενική δυναμική των μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών ρευμάτων της εποχής εκείνης. Των συγκρούσεων και των επαναστάσεων, που, μέσα σε λίγες δεκαετίες, επρόκειτο να προκαλέσουν στο παλαιό καθεστώς ριζικές ρηγματώσεις και ανατροπές. Αυτή η οικουμενική δυναμική, που προήλθε στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα από την Αμερικανική και την Γαλλική Επανάσταση, προσέβαλε αμετάκλητα τα θεμέλια του παλαιού κόσμου. Οι ιδέες και οι ανατρεπτικές δράσεις, που έχουν ως αφετηρία την Αμερικανική και την Γαλλική Επανάσταση, απλώνονται από την Ιβηρική έως την Κεντρική Ευρώπη και τη Ρωσία∙ από τη Βαλκανική ως τη Βόρεια Αφρική∙ και από τις εστίες των παλιών ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών μέχρι τις αποικίες τους στην Ασία και την Αμερικανική Ήπειρο. To 1821, πέρα από “Ελληνική υπόθεση”, είναι το έτος της εξέγερσης στο Μεξικό, είναι το έτος της ενοποίησης της Αϊτής, το έτος της διακήρυξης της ανεξαρτησίας για μια σειρά από χώρες της Λατινικής Αμερικής».

***

Eίναι από τις περιπτώσεις που έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο το περιεχόμενο, αλλά ο συντάκτης και ο σκοπός του κειμένου. Γιατί έχει σημασία ότι τα ωραία αυτά αποσπάσματα δεν ανήκουν σε κάποια επιφυλλίδα, μελέτη, άρθρο στον «Μνήμονα» ή «Τα Ιστορικά» αλλά σε επίσημα (ένα επίσημο και ένα οιονεί επίσημο) κείμενα της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το πρώτο είναι η εγκύκλιος του Υπουργού Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά προς όλους τους διευθυντές των σχολείων της χώρας, ενώ το δεύτερο η ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ανήμερα της 25ης Μαρτίου.

Στην Πόλη εμείς να μπούμε…

του Αγάπιου Λάνδου

Μιλώντας για το γνωστό θέμα με τα συνθήματα των ανδρών των ΟΥΚ στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου, δεν χρειάζεται, νομίζω, να εξηγήσω γιατί είναι επικίνδυνα. Ούτε γιατί αντίκεινται στην εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους, εδώ και ενενήντα χρόνια. Παραβιάζω ανοιχτές θύρες. Άλλωστε, εν πολλοίς, με έχει καλύψει ο Άκης Γαβριηλίδης, στο κείμενό του «Ας βοηθήσουμε όλοι την ΟΥΚ να μπει στην Πόλη. Nα βοηθήσουμε τους ΟΥΚάδες να μπουν στην Κωνσταντινούπολη, λέει, διότι έτσι «θα μπορέσουν να θαυμάσουν από κοντά μία από τις ομορφότερες πόλεις στον κόσμο, να φάνε κανένα κεμπάπ, να πιούνε κανένα ρακί, να ψωνίσουν κανένα κιλίμι ή κανένα δερμάτινο από το Καπαλί Τσαρσί, να επισκεφτούν τα μέρη όπου γυρίστηκε ο “Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής”, και γενικά να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι την αδιάσπαστη συνέχεια μεταξύ των λαών που κατοικούν στην Ελλάδα και την Τουρκία» (Nomadic Universality, 26.3.2015).

William H. Johnson-Army Training

Θα σταθώ λοιπόν σε ένα σημείο. Είδα αρκετά σχόλια, και φίλων, στα social media, που συνέκλιναν στο ότι η εκδήλωση των ΟΥΚ είναι λίγο-πολύ απόρροια (ή έστω τροφοδοτείται) από το εθνικοπατρωτικό κλίμα των παρελάσεων, τη συμμαχία  ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κ.ο.κ. Με λίγα λόγια, «αφού θέλατε παρελάσεις και τον Καμένο υπουργό  Άμυνας καλά να πάθετε…». Νομίζω ότι η κριτική αυτή παραγνωρίζει κάτι ουσιώδες – και αυτό δεν το λέω από καμιά διάθεση υπεράσπισης ούτε του ΣΥΡΙΖΑ ούτε του Καμένου ούτε των παρελάσεων, αλλά για να μη μας διαφεύγει το ουσιώδες. Και αυτό, κατά τη γνώμη μου πάντα, είναι ότι τα συνθήματα δεν είναι εκφωνήθηκαν λόγω του διάχυτου εθνικισμού, «εθνικολαϊκισμού», του εθνικοπατρωτικού κλίματος αλλά, πρωτίστως λόγω της ύπαρξης οργανωμένων ακροδεξιών πυρήνων στον στρατό.

Ας προσέξουμε κάτι. Δεν έχουμε κάποια μέλη των ΟΥΚ που τα φωνάζουν αυτά σε μια ταβέρνα, σε μια ιδιωτική σύναξη ούτε καν εντός του στρατοπέδου. Η ενέργεια έγινε κατά τη διάρκεια της παρέλασης, στην οδό Πανεπιστημίου, ενώ το άγημα προχωρούσε απολύτως συντεταγμένα, με βηματισμό, τον επικεφαλής παρόντα κλπ. Αρκεί μια βασική γνώση του στρατού, για να αντιληφθεί κανείς ότι αυτά δεν γίνονται τυχαία ή αυθόρμητα. Είναι οργανωμένη ενέργεια και μας δείχνουν την ύπαρξη ακροδεξιών πυρήνων (χρυσαυγίτικων ή μη) εντός του στρατού· δεν είναι κάτι αυτόματο ή προέκταση της εκπαίδευσής τους κλπ. Γι’ αυτό ο Υπουργός Άμυνας (ανεξάρτητα με τη γνώμη μας για τον Παν. Καμένο, έχει θεσμικό ρόλο,  και στο κάτω κάτω δεν είναι ο Τ. Μπαλτάκος ή ο Στ. Παττακός…) οφείλει να τοποθετεί και να δράσει. Αλλιώς, αν το θέμα κουκουλωθεί, αν τα ΟΥΚ  μπορούν να φωνάζουν ατιμώρητα στο κέντρο της Αθήνας «να μπούμε στην  Πόλη», αυτό μας παραπέμπει σε ένα ρόλο του στρατού που εκτρέπεται από εκείνο που ορίζουμε ως δημοκρατία.

Η Ευρώπη στον λαβύρινθο και η υλική δύναμη των ιδεών

 τoυ Μίχαελ Χόυζερ

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Στο ξεκίνημα της οικονομικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδειξε υπέρμετρη αισιοδοξία και επιδόθηκε σε μια σχεδόν αριστερή ρητορική. Στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Οικονομικής Ανάκαμψης (τέλη του 2008), διαβάζουμε: «Η τρέχουσα οικονομική κρίση μάς δίνει την ευκαιρία να δείξουμε ότι η Ευρώπη υπηρετεί καλύτερα τους πολίτες της όταν ως ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της χρησιμοποίει τις στοχευμένες δράσεις. Η Ευρώπη μπορεί να κάνει τη διαφορά. Οι φορείς άσκησης πολιτικής, τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο ευφυής συντονισμός, εμποδίζουν τη διολίσθηση προς μια βαθύτερη ύφεση. Μια Ευρώπη έτοιμη να αναλάβει ταχεία, τολμηρή, φιλόδοξη και καλά στοχευμένη δράση θα είναι μια Ευρώπη ικανή να βάλει φρένο στην ύφεση και να επαναφέρει την ανάπτυξη. Ή θα κολυμπήσουμε μαζί ή θα βουλιάξουμε όλοι. […] Οι θεμελιώδεις αρχές αυτού του σχεδίου είναι η αλληλεγγύη και η κοινωνική δικαιοσύνη. Σε δύσκολους καιρούς, η δράση μας πρέπει να αποσκοπεί στη βοήθεια εκείνων που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Να εργαστούμε για την προστασία των θέσεων εργασίας μέσω δράσεων με κοινωνικά κριτήρια». Ποια είναι τα αποτελέσματα, λίγα χρόνια μετά;

Ένα μπερδεμένο κουβάρι

Ανιόλο Μπροντζίνο, «Αλληγορία του χρόνου» (λεπτ.), 1545

Η οικονομική ανάκαμψη δεν έχει επιτευχθεί: το χρέος έχει συσσωρευθεί και η οικονομία της Ευρωζώνης παραμένει στάσιμη. Ακόμα και στις χώρες που έχουν μειώσει τις κρατικές δαπάνες, δύσκολα μπορούμε να μιλάμε για ανάκαμψη. Η υπέρμαχος της λιτότητας Φινλανδία έχει πέσει σε «τριπλή ύφεση», η Μεγάλη Βρετανία αντιμετωπίζει στενότητα, η Ιταλία παρά τις περικοπές δεν μπορεί να σταματήσει την άνοδο του χρέους της. Η Γερμανία είναι η μόνη χώρα που δείχνει κάποια σημάδια ανάκαμψης, αλλά εδώ οι περικοπές δαπανών αντισταθμίζονται από κίνητρα που δεν έχουν θεσπιστεί σε καμία άλλη χώρα, π.χ. επενδύσεις σε υποδομές ή η θέσπιση επιδοτήσεων για την φροντίδα των παιδιών.

«Ω παγκόσμια δημοκρατία, δεν είσαι ακόμα παρά η σπίθα, αύριο θα είσαι ο ήλιος»

 Από τη Λατινική Αμερική έως την Ευρώπη και την Ελλάδα ο αγώνας είναι κοινός

 του Κωνσταντίνου Τσουκαλά

μετάφραση: Χρυσούλα Αντωνίου, Αλέξανδρος Κεσσόπουλος

Το κείμενο που ακολουθεί εκφωνήθηκε σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα τη νέα Αριστερά και τις δημοκρατικές παραδόσεις στην Ευρώπη, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φόρουμ για τη Χειραφέτηση και την Ισότητα, Μπουένος Άιρες 12-14.3.2015.

Στο βήμα του Διεθνούς Φόρουμ για τη Χειραφέτηση και την Ισότητα

Ο κόσμος αλλάζει. Είναι πιθανόν να εγκαινιάζουμε μια νέα εποχή. Πράγματι, για πρώτη φορά από τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας δείχνει αβέβαιο για το μέλλον του. Ακόμα κι αν οι καπιταλιστικές κοινωνικές σχέσεις ακόμη δεσπόζουν ανεμπόδιστες, οι μηχανισμοί που εξασφαλίζουν την ομαλή αναπαραγωγή τους ολοένα και κλονίζονται. Πάνω στην οπτιμιστική ευδαιμονία πέφτει βαριά η σκιά της ανασφάλειας και της αμφιβολίας. Από τη μια πλευρά, η οικολογική επιβάρυνση έχει εξελιχθεί σε ανεξέλεγκτη απειλή για την επιβίωση του κοινού μας σπιτιού. Πολύ σύντομα, ολόκληρος ο πλανήτης μπορεί να καταλήξει κυριολεκτικά ακατοίκητος. Από την άλλη, η αχαλίνωτη παραγωγικότητα της αγοράς και ο καταναλωτισμός φαίνεται να έχουν αγγίξει τα απώτατα όριά τους. Γίνεται όλο και περισσότερο σαφές ότι ο κόσμος που γνωρίζουμε δεν μπορεί να συνεχίσει με τον ίδιο τρόπο που όλοι έχουμε συνηθίσει. Και αυτό είναι δραματικά νέο.

Η επιστροφή της πολιτικής και ιδεολογικής μάχης 

Eίναι ενδεχόμενο να είμαστε μάρτυρες μιας ιστορικής αλλαγής Παραδείγματος. Για άλλη μια φορά, οι πολιτικές συγκρούσεις και οι συντεχνιακοί αγώνες φαίνεται να οργανώνονται σε κανονιστικά πεδία και να γίνονται αντιληπτά με όρους ανταγωνισμού των τάξεων. Η πολιτική και η ιδεολογική μάχη έχει ξεκάθαρα επιστρέψει! Για άλλη μια φορά γινόμαστε μάρτυρες ενός αναβιώσαντος πολέμου μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Λέξεις που έμοιαζαν εντελώς ξεπερασμένες εισχωρούν σε κοινωνικές φαντασιώσεις σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα. Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός. Η πολιτική έχει αναβιώσει.

Οι Αρχαιολογικοί Διάλογοι ταξιδεύουν στη Μυτιλήνη τον Απρίλη του 2016

της Δέσποινας Καταπότη 

Οι Αρχαιολογικοί Διάλογοι ξεκίνησαν τη διαδρομή τους στην Αθήνα, στις αρχές της φετινής χρονιάς, από τις 9 έως τις 11 του Γενάρη. Το πρόγραμμα περιλάμβανε παράλληλες συζητήσεις, ανακοινώσεις, προβολές και εργαστήρια, που διεξάγονταν, από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα. Συζητήθηκαν θέματα όπως η μνήμη και η κοινωνική ταυτότητα, η χρήση/ένταξη της αρχαιότητας στις αφηγήσεις της ελληνικής Ακροδεξιάς αλλά και Αριστεράς, η χρήση των νέων τεχνολογιών στην αρχαιολογική έρευνα, η έννοια των «κοινών» και πώς αυτή επηρεάζει τις κυρίαρχες αντιλήψεις περί ανάδειξης μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, η συμβολή των κοινωνικών δικτύων στη διαχείριση της αρχαιολογικής πληροφορίας. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν εργαστήρια και καλλιτεχνικά δρώμενα που διερεύνησαν τη σχέση του παρελθόντος, και ειδικότερα του υλικού πολιτισμού, με τη σύγχρονη εικαστική κουλτούρα και αισθητική.

Πωλ Ntελβώ, «Η γέννηση της Αφροδίτης»

Περισσότερο μια δυναμική συλλογικότητα παρά ένα συμβατικό αρχαιολογικό συνέδριο, οι Διάλογοι πέτυχαν κάτι που μέχρι πρότινος φαινόταν αδιανόητο — τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα: έθεσαν τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός φόρουμ, ενός τόπου συνάντησης ανοικτού σε εργαζόμενους/ες και άνεργους/ες αρχαιολόγους («ανεξάρτητα από επιμέρους εξειδικεύσεις και χρονολογικούς, εργασιακούς, θεωρητικούς ή άλλους προσδιορισμούς»), καθώς και άλλους επιστήμονες (ανθρωπολόγους, ιστορικούς, ιστορικούς της τέχνης, μουσειολόγους, αρχιτέκτονες), καλλιτέχνες, όπως επίσης και όποιον/α επιθυμούσε να συμμετάσχει στη συζήτηση για το ρόλο της μελέτης του παρελθόντος στη σύγχρονη κοινωνία.

Η «εκδίκηση» της πολιτικής

του Μενέλαου Γκίβαλου

Εάν επιχειρήσουμε να προσδιορίσουμε και να νοημοδοτήσουμε το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της ιστορικής αλλαγής, που συντελέσθηκε στη χώρα  μας στις 25 Ιανουαρίου  2015, θα καταλήξουμε στη διαπίστωση ότι η πολιτική πήρε εκδίκηση: ο ελληνικός λαός απέκτησε γνήσια πολιτική εκπροσώπηση, η λαϊκή κυριαρχία και η νέα κυβερνητική εξουσία συνιστούν πλέον ένα νέο πολιτικό υποκείμενο, ικανό να διεκδικήσει και να υπερασπισθεί τα συμφέροντα της χώρας και του λαού μας.

Έργο του Κουρτ Σβίτερς, 1920

Άμεση συνέπεια της επανόδου της πολιτικής: Τίθεται από την ελληνική κυβέρνηση ως πρωταρχικός όρος η πολιτική διαπραγμάτευση –ακόμη και η αντιπαράθεση– και έπεται η όποια οικονομιστική-λογιστική διαχείριση. Αυτή ακριβώς η –δομικού χαρακτήρα– μετατόπιση της συζήτησης ακυρώνει την κυριαρχία του μνημονιακού-οικονονομιστικού λογιστικού λόγου, που εμφανίζεται με τον μανδύα της ουδέτερης-τεχνοκρατικής γλώσσας, αφού στην πράξη κάθε οικονομική επιλογή δεν αποτελεί παρά έκφραση και απόρροια κρίσιμων πολιτικών επιλογών.

Οι τοπικές «γλώσσες» του Εθνικού Μετώπου

Γαλλία, περιφερειακές εκλογές 2015: Ένα ακόμα βήμα στην πορεία της Μαρίν Λεπέν προς την εξουσία;-3

Συνέντευξη της Σεσίλ Αλντύ

μετάφραση: Ελένη Καλαφάτη

 

Σε ποιο βαθμό ο λόγος του Εθνικού Μετώπου διαφοροποιείται ανάλογα με την περιοχή της Γαλλίας στην οποία απευθύνεται;

Καταρχάς, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τις διαφορές ανάμεσα στα στελέχη του Εθνικού Μετώπου που μιλάνε. Ως πρόεδρος, η Μαρίν Λε Πεν χρησιμοποιεί διαφορετικό λεξιλόγιο και θεματικές ανάλογα με το αν απευθύνεται σε μια βιομηχανική περιοχή του Βορρά ή σε ένα μικρό χωριό στα νοτιοανατολικά, με τις κοινότητές του των Γάλλων της Αλγερίας ή των χαρκί[1] (harki). Από την άλλη μεριά, το Εθνικό Μέτωπο είδε να αναδεικνύονται νέα πρόσωπα με τοπική βάση: ένας Steeve Briois[2] στο Hénin ενσαρκώνει ένα Μέτωπο προσαρμοσμένο στο χώμα που γεννήθηκε· ένας Philippot[3] που πέφτει σαν αλεξιπτωτιστής στο Forbach[4] παίζει το χαρτί του γκωλισμού εισάγοντας τον σταυρό της Λωραίνης στις αφίσες του^. μια Marion Maréchal-Le Pen[5] στον Νότο ξαναπιάνει τον ακροδεξιό λόγο του παππού της.

Ποιο είναι το περιεχόμενο καθενός από αυτούς τους λόγους;

Η Λεπέν με τον Steeve Briois, 22.3.2015

Στον Βορρά και στην Ανατολή, οι θεματικές είναι οικονομικές και κοινωνικές· τα στελέχη του Εθνικού Μετώπου επιμένουν στην απειλή που συνιστά η «παγκοσμιοποίηση» για το εθνικό οχυρό, με ένα σοσιαλίζον λεξιλόγιο που θα μπορούσε να ήταν αυτό του Ζωρζ Μαρσαί την δεκαετία του 1970. Πρόκειται για ένα παιχνίδι πάνω στην ιστορική μνήμη αυτών των περιοχών, που έχει κομμουνιστικές και σοσιαλιστικές αγκυρώσεις. Το θέμα της μετανάστευσης, ωστόσο, δεν απουσιάζει, σε καμιά περίπτωση. Στα Νοτιοανατολικά, ο λόγος επηρεάζεται από την κληρονομιά της αποαποικιοποίησης, απευθυνόμενος κατά προτεραιότητα στο μικρομάγαζο, τους μικρεμπόρους, τους τεχνίτες, τους Γάλλους της Αλγερίας και στους χαρκί. Το ΕΜ εκεί αντιπαρατίθεται μετωπικά και κατά προτεραιότητα στη μετανάστευση από τη Βόρεια Αφρική, με κάποιες αποχρώσεις ανάλογα με τις πόλεις και τις επαρχίες.

Η κρίση στρώνει τον δρόμο για το Εθνικό Μέτωπο;

Γαλλία, περιφερειακές εκλογές 2015: Ένα ακόμα βήμα στην πορεία της Μαρίν Λεπέν προς την εξουσία;-2

του Φιλίπ Ασκεναζύ 

Οι αισιόδοξοι βλέπουν στην επιτυχία της γαλλικής Άκρας Δεξιάς στον πρώτο γύρω των περιφερειακών εκλογών τον απλό συνδυασμό δύο αντιστρέψιμων παραγόντων.

Ο πρώτος είναι επικοινωνιακός. Το Εθνικό Μέτωπο δοκιμάζει για τον εαυτό του μια εικόνα «κανονικού» κόμματος. Ξέρει να εκμεταλλεύεται επιδέξια την ανάγκη ορισμένων ΜΜΕ να δημιουργούν αίσθηση ή τις αμφίσημες δηλώσεις ορισμένων στελεχών μεγάλων κομμάτων, οι οποίες συγγενεύουν με δικά του θέματα.

«Φτάνει με τον ρατσισμό κατά των Γάλλων». Αφίσα
της νεολαίας του Ε.Μ.

Αλλά η κατάργηση μερικών λέξεων στην αντισημιτική φρασεολογία της γαλλικής Άκρας Δεξιάς ενάντια στον κόσμο της οικονομίας για να της δώσουν την εμφάνιση αντικαπιταλιστικού λόγου δείχνει ότι πρόκειται για μια ενέργεια πολύ περισσότερο επίφοβη απ’ ό,τι μια απλή επικοινωνιακή φούσκα.

Δεύτερος παράγοντας που προβάλλεται, η κρίση. Ένα αρκετά απλό πολιτικό σχέδιο διαγράφεται γύρω από το μεταναστευτικό ζήτημα. Στα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν θιγεί περισσότερο από την κρίση, η ιδέα της «εθνικής προτίμησης» είναι άτοπη. Με πάνω από τους μισούς ενεργούς νέους στην ανεργία, η ανάκτηση μερικών ποσοστιαίων μονάδων σε θέσεις εργασίας που «καταλαμβάνουν» μετανάστες δεν θα κάνει τη διαφορά.

Πάνω στα συντρίμμια της πολιτικής, μια νέα εκλογική τάξη αναδεύεται…

Γαλλία, περιφερειακές εκλογές 2015: Ένα ακόμα βήμα στην πορεία της Μαρίν Λεπέν προς την εξουσία;

του Φαμπιέν Εσκαλονά

μετάφραση: Ελένη Καλαφάτη

1. Η ψηφοφορία της τελευταίας Κυριακής είναι συνεπής με την εκλογική λογική που ξεδιπλώνεται από τις πρώτες μερικές βουλευτικές εκλογές που έγιναν μετά την εκλογή του Φρανσουά Ολάντ. Η μετά το 2012 εποχή χαρακτηρίζεται αναμφισβήτητα από μια μαζική αποστράτευση των ψηφοφόρων της Αριστεράς (ιδιαίτερα της σοσιαλιστικής), στην οποία απαντά μια δυναμική προς τα δεξιά η οποία συγκεντρώνεται κυρίως στο ΕΜ.

«Όχι στις Βρυξέλλες, ναι στη Γαλλία»

2. Αυτές οι περιφερειακές εκλογές είναι σημαντικές στο πλαίσιο της μεγάλης επανισορρόπησης των συσχετισμών δυνάμεων που λαμβάνει χώρα από το 2007. Πρωτύτερα, η γαλλική εκλογική τάξη χαρακτηριζόταν από μια τακτική εναλλαγή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, όπου στο καθένα από τα δύο στρατόπεδα κυριαρχούσε αντίστοιχα το RPR[1] (στη συνέχεια το UMP[2]) και το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Η έννοιας του «τριμερούς (tripartition)» χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει αυτή τη διαμόρφωση μιας διπολικής αντιπαράθεσης που διαταράσσεται από ένα απομονωμένο ΕΜ, το οποίο συγκεντρώνει γύρω στο 15% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές και φτάνει σε επιδόσεις συστηματικά χαμηλότερες στις ενδιάμεσες εκλογές.

Το 2007, με μια εκλογική δομή διαφορετική από αυτή των προκατόχων του, ο υποψήφιος Σαρκοζύ έσωσε πάντως τη Δεξιά από μια εναλλαγή για πρώτη φορά από το 1981. Σύμφωνα με τις εργασίες των Pierre Martin και Simon Labouret στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών της Γκρενόμπλ, η τομή αυτή άνοιξε μια «φάση επανευθυγράμμισης», που είναι δυνατόν να καταλήξει σε μια νέα εκλογική τάξη. Αντίθετα, ωστόσο, με όσα μερικές φορές διατυπώνονται με έμφαση, δεν πρέπει να συμπεράνουμε από αυτό την είσοδο της Γαλλίας στην εποχή του «τρικομματισμού».

Μια δυσάρεστη «δικαίωση»

Από τη δίωξη της βίας στη δίωξη της άποψης

του Βαγγέλη Καραμανωλάκη 

Στις αρχές του φθινοπώρου, πάνω από 150 ιστορικοί υπογράψαμε ένα κείμενο εναντίον των διατάξεων του αντιρατσιστικού νόμου που ποινικοποιούσαν την άρνηση του Ολοκαυτώματος, των γενοκτονιών, των εγκλημάτων πολέμου. Μεταξύ άλλων, λέγαμε ότι τα ιστορικά ζητήματα πρέπει «να είναι αντικείμενο επιστημονικού και νηφάλιου δημόσιου διαλόγου και όχι νομοθετικής ρύθμισης και ποινικής τιμωρίας, με κίνδυνο να φιμώνεται κάθε αντίθετη στην κυρίαρχη άποψη, ακόμα και αυτή η ιστορική έρευνα και διδασκαλία», ενώ επισημαίναμε ότι «οι προϋποθέσεις που θέτει το νομοσχέδιο, καθώς ενέχουν μεγάλη απροσδιοριστία και ρευστότητα δυστυχώς δεν αποτελούν εγγύηση».

Πάμπλο Πικάσο, σπουδή για το έργο «Ο μέθυσος», 1955

Το κείμενο συνάντησε σημαντική αποδοχή, αλλά και σκληρή κριτική, με βασική αιχμή ότι υπερβάλλουμε και παρανοούμε τις σχετικές διατάξεις. Γράφτηκε, τότε, ότι ισχυριζόμαστε εσφαλμένα πως μπορεί να διωχθεί η άποψη, ενώ στην πραγματικότητα οι διατάξεις αφορούσαν την υποκίνηση σε βιαιότητες, την παρακίνηση σε απειλές και ύβρεις. Λίγους μήνες αργότερα, οι φόβοι μας δικαιώνονται πανηγυρικά – και αυτό, βέβαια, το λέω με μεγάλη λύπη και χωρίς καμιά «ικανοποίηση» για τη δικαίωση. Την προηγούμενη εβδομάδα μάθαμε ότι ο γερμανός ιστορικός Χάιντς Ρίχτερ, διώκεται από τον εισαγγελέα Ρεθύμνου, με βάση τις διατάξεις του αντιρατσιστικού νόμου, για τα όσα έγραψε στο βιβλίο του Η Μάχη της Κρήτης (το οποίο μεταφράστηκε το 2011 στα ελληνικά), καθώς συγκεκριμένες αναφορές στο βιβλίο του συνιστούν «άρνηση εγκλημάτων του ναζισμού σε βάρος του κρητικού λαού με εξυβριστικό περιεχόμενο».

Ένας αέρας ανθρωπιάς στις φυλακές

Γιατί πρέπει να υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο το νομοσχέδιο του Υπ. Δικαιοσύνης

 του Στρατή Μπουρνάζου

Αύριο ή μεθαύριο, ένα σπουδαίο νομοσχέδιο έρχεται στη Βουλή: το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης «Μεταρρυθμίσεις ποινικών διατάξεων, κατάργηση των καταστημάτων κράτησης Γ΄ τύπου και άλλες διατάξεις». Έτσι επιγράφεται, εγώ, ωστόσο, για να συνεννοούμαστε θα το πω «νομοσχέδιο που θέλει να βάλει τέλος στην ντροπή». Ή, ακριβέστερα, στις ντροπές, γιατί είναι πολλές οι ντροπές: να υπάρχουν υπερήλικοι (και άνω των ενενήντα χρονών), ανάπηροι και ανήλικοι στις φυλακές· να έχουμε ειδικές φυλακές που κάνουν πιο αυστηρούς

Έργο της Χάνα Χεχ, 1920

τους όρους φυλάκισης, ανάλογα με το αδίκημα· να μην εφαρμόζεται o «νόμος Ρουπακιώτη» για τα ναρκωτικά (που προέκρινε τη θεραπεία), και έτσι ο ένας στους τέσσερις κρατούμενους να είναι για υποθέσεις ναρκωτικών· να εκτίουν ουσιαστικά μια δεύτερη ποινή οι υπό απέλαση αλλοδαποί (αφού κρατούνται και μετά το τέλος της ποινής τους)· να στοιβάζονται άνθρωποι σα σακιά στις φυλακές, που δεν τους χωράνε. Είναι πολλές οι ντροπές. Και, εκτός του ότι ακυρώνουν βέβαια το κράτος δικαίου, γεννούν πόνο, πολύ πόνο, δυστυχία, συντριβή που φτάνει και στον θάνατο. Βυθίζουν στην αθλιότητα και τη βαρβαρότητα χιλιάδες ανθρώπους, τους 12.000 που είναι στη φυλακή, τις οικογένειές τους, τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους (άσχετα με το αν είναι και αυτοί συχνά φορείς της βαρβαρότητας) και μια ολόκληρη κοινωνία η οποία μαθαίνει να εθίζεται στην αθλιότητα ή –ίσως ακόμα χειρότερα– μαθαίνει να μη μαθαίνει το τι γίνεται στις φυλακές της, τόπους άβατους , σκοτεινούς, φρικαλέους.

Στα Ενθέματα αύριο 29 Μαρτίου

Κείμενα των Στρατή Μπουρνάζου, Μενέλαου Γκίβαλου, Αγάπιου Λάνδου, Μίχαελ Χόυζερ, Κωνσταντίνου Τσουκαλά, Δέσποινας Καταπότη, Φαμπιέν Εσκαλονά, Φιλίπ Ασκεναζύ, Σεσίλ Αλντύ, Βαγγέλη Καραμανωλάκη 

Ένας αέρας ανθρωπιάς στις φυλακές. O Στρατής Μπουρνάζος εξηγεί γιατί πρέπει να υποστηρίξουμε με κάθε τρόπο το νομοσχέδιο του Υπ. Δικαιοσύνης. «Αύριο ή μεθαύριο, ένα σπουδαίο νομοσχέδιο έρχεται στη Βουλή: το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης «Μεταρρυθμίσεις ποινικών διατάξεων, κατάργηση των καταστημάτων κράτησης Γ΄ τύπου και άλλες διατάξεις». Έτσι επιγράφεται, εγώ, ωστόσο, για να συνεννοούμαστε θα το πω «νομοσχέδιο που θέλει να βάλει τέλος στην ντροπή». Ή, ακριβέστερα, στις ντροπές, γιατί είναι πολλές οι ντροπές: να υπάρχουν υπερήλικοι (και άνω των ενενήντα χρονών), ανάπηροι και ανήλικοι στις φυλακές· να έχουμε ειδικές φυλακές που κάνουν πιο αυστηρούς τους όρους φυλάκισης, ανάλογα με το αδίκημα.»

Η «εκδίκηση» της πολιτικής. Γράφει ο Μενέλαος Γκίβαλος: «Οι εγχώριοι φορείς της διαπλοκής δεν αποτελούν απλώς μηχανισμούς αναπαραγωγής και προπαγάνδισης των ξένων συμφερόντων. Συγκροτούν μια συνεκτική δομή οικονομικοπολιτικών συμφερόντων που δρα ως άλλη πέμπτη φάλαγγα, υπονομεύοντας κάθε προσπάθεια και επιτυχία της ελληνικής κυβέρνησης. Οι ριζικές αλλαγές στο τραπεζικό σύστημα, η εφαρμογή των νόμων και η επαναπροκήρυξη των αδειών του τηλεοπτικού χάρτη, η πλήρης διαφάνεια στους διαγωνισμούς, στις προμήθειες, στις συναλλαγές συνιστούν αναγκαίες, δομικού χαρακτήρα ρήξεις, ώστε να μεταφερθεί επιτέλους η εξουσία από τους μηχανισμούς της διαπλοκής στην πολιτική εξουσία, στην κυβέρνηση και στην ελληνική κοινωνία.»

Ernst Ludwig Kirchner – The Soldier Bath

Στην Πόλη εμείς να μπούμε… Με αφορμή τα συνθήματα των ανδρών των ΟΥΚ, του Αγάπιου Λάνδου. «Δεν έχουμε κάποια μέλη των ΟΥΚ που τα φωνάζουν αυτά σε μια ταβέρνα, σε μια ιδιωτική σύναξη ούτε καν εντός του στρατοπέδου. Η ενέργεια έγινε κατά τη διάρκεια της παρέλασης, στην οδό Πανεπιστημίου, ενώ το άγημα προχωρούσε απολύτως συντεταγμένα, με βηματισμό, τον επικεφαλής παρόντα κλπ. Είναι οργανωμένη ενέργεια και μας δείχνουν την ύπαρξη ακροδεξιών πυρήνων (χρυσαυγίτικων ή μη) εντός του στρατού· δεν είναι κάτι αυτόματο ή προέκταση της εκπαίδευσής τους κλπ. Γι’ αυτό ο Υπουργός Άμυνας οφείλει να τοποθετεί και να δράσει.

Ο Νετανιάχου θα κάνει το Ισραήλ το επόμενο failed state στη Μέση Ανατολή

Ισραήλ: τι σημαίνει η νίκη Νετανιάχου;-4

της Ράβιτ Χεχτ

Το Ισραήλ καλπάζει προς ένα αντιδημοκρατικό δι-εθνικό μέλλον διαποτισμένο με μίσος και ρατσισμό. Μια κυβέρνηση με κεντρώα κόμματα θα μπορούσε να καμουφλάρει αυτή τη φρικτή τάση, να την εξωραΐσει λίγο, αλλά όχι να την εκτροχιάσει.

Το Ισραήλ θα βυθιστεί σε διεθνή, ακαδημαϊκή και οικονομική απομόνωση. Οι πνευματικές και οικονομικές ελίτ θα το εγκαταλείψουν. Οι νέοι θα αναζητήσουν αλλού μια ζωή με ελπίδα. Μόνο εκείνοι που προτιμούν τις άγιες πέτρες της γης τους αντί της ίδιας της ζωής θα παραμείνουν, μαζί με τους φτωχούς που δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Το σιωνιστικό όνειρο, το οποίο έχει ήδη πληγεί από μια αισχρή πράξη που επιτελέστηκε εναντίον του, θα υποθηκευτεί εξ ολοκλήρου στον μεσσιανισμό και τη βία.

Το Ισραήλ δεν θα είναι πλέον μια φιλελεύθερη δημοκρατία αλλά μάλλον ένα ακόμη αποτυχημένο κράτος στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για μια σκοτεινή, απελπιστική προοπτική — αλλά αυτές οι εκλογές, στις οποίες κέρδισε ένα άτομο που τον περισσότερο κόσμο τον αηδιάζει, ήταν πραγματικά τρομακτικές.

Ο ισραηλινός λαός δεν θέλει την ειρήνη — νιώθει ότι διαρκώς προκαλείται και φοβάται. Δεν θέλει να ζει σε μια φιλελεύθερη και δημοκρατική δυτική χώρα. Θέλει να ζει στο Βασίλειο της Ιουδαίας, του οποίου η μοίρα είναι γνωστή. Και αυτή η ευχή δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί.

Ας βασιλεύει ο αχρείος Νετανιάχου, φτάνει να έχουμε άρτο και θεάματα

Ισραήλ: τι σημαίνει η νίκη Νετανιάχου;-3

του Ρόι Ισάκοβιτς

Η κάλπη τα είπε όλα: οι Ισραηλινοί δεν ενδιαφέρονται αν ο πρωθυπουργός τους κατατρέχει το Ιράν, προσβάλλει τον Μπάρακ Ομπάμα και εγγυάται την απόλυτη παράλυση σε ό,τι αφορά το Παλαιστινιακό· φτάνει να τους εξασφαλίζει την καλή ζωή.

Περίπου 1.900 χρόνια πριν, ο σατιρικός ποιητής Γιουβενάλης αποδοκίμαζε την αδιαφορία των πολιτών της αυτοκρατορικής Ρώμης για τα κοινά, λέγοντας πως ο λαός ενδιαφερόταν πια μόνο «για άρτο και θεάματα», δηλαδή για το φαγητό και τη διασκέδασή του.

Ο λαός του αποικιοκρατικού Ισραήλ δεν διαφέρει και πολύ. Το μήνυμα που εξέπεμψε στις εκλογές της Τρίτης ήταν ότι είναι πρόθυμος να δεχτεί την επιθετική ακροδεξιά πολιτική του Μπενιαμίν Νετανιάχου –την απόρριψη των Παλαιστινίων, την επιθετικότητα προς το Ιράν, την περιφρόνηση προς τους ντόπιους Άραβες και την αδιαφορία για την εκ Δύσεως κριτική– χωρίς καμία αντίρρηση, και ότι θέλει μονάχα ένα πράγμα για αντάλλαγμα: άρτο και θεάματα. Θέλει φτηνότερη κατοικία, φτηνότερη τροφή και αρκετά χρήματα για να αισθάνεται ότι ζει την καλή ζωή. Κι αυτό είναι ακριβώς που σκοπεύει να του δώσει ο Νετανιάχου.

Κρίνοντας από τον λόγο που εκφώνησε σε ακτιβιστές του Λικούντ λίγο μετά την ανακοίνωση των exit polls την Τρίτη, ο Νετανιάχου έπιασε το μήνυμα του κόσμου. Έχοντας εξασφαλίσει επτά επιπλέον αναπάντεχες έδρες, ο ξενοφοβικός που μόλις λίγες ώρες νωρίτερα έσταζε χολή και πίκρα, ήταν πια όλος αγάπη και γεναιοδωρία. Μίλησε για προσιτή κατοικία, κοινωνική πρόνοια και αλληλοβοήθεια –λέξεις που δεν είχε ξεστομίσει ούτε για αστείο κατά την προηγούμενη θητεία του.

Οι δυσοίωνες προβλέψεις για το κόμμα του, το Λικούντ, την τελευταία εβδομάδα των δημοσκοπήσεων είχαν τρομάξει τον Νετανιάχου, ο οποίος αντέδρασε  όπως συνήθως: με μια εμπάθεια, μια μοχθηρότητα και έναν ρατσισμό που θα θεωρούνταν απαράδεκτα σε οποιαδήποτε  άλλη δυτική χώρα.

Όλα αυτά ήταν αναμενόμενα. Οι ελέφαντες δεν μπορούν να πετάξουν, και μια ακροδεξιά χώρα δεν μπορεί να εκλέξει μια προοδευτική και ανοιχτόμυαλη κυβέρνηση.

Δημοκρατία είναι όταν η πλειοψηφία του λαού εκλέγει την κυβέρνηση της αρεσκείας της — και αυτή είναι αναμφίβολα η περίπτωσή μας. Το Ισραήλ θα έχει την κυβέρνηση που αντικρίζει κάθε πρωί στον καθρέφτη: άσχημη αλλά οικεία, φυλετική αλλά κοσμοπολίτικη, καθόλου ανεκτική για τους άλλους αλλά εξαιρετικά επιεική με την ίδια, υπερευαίσθητη, ευέξαπτη και φαρισαϊκή.

Το καλύτερο που μπορεί να ειπωθεί για τη νέα κυβέρνηση είναι πως δεν θα είναι κάτι άγνωστο. Δεν θα υπάρχει καμία αμφιβολία για το τι είναι το Ισραήλ και ποιος είναι ο ηγέτης του. Το έργο το έχουμε ξαναδεί.

Nα δημιουργήσουμε μια νέα αριστερή πολιτική

Ισραήλ: τι σημαίνει η νίκη Νετανιάχου;-2

του Νόα Έφρον

Αντί να ζητάμε «αντικατάσταση του έθνος», εμείς οι αριστεροί πρέπει τώρα να ακούσουμε, να κατανοήσουμε και να δημιουργήσουμε μια νέα αριστερή πολιτική που θα απαντάει στις πραγματικές και δικαιολογημένες ανησυχίες των Ισραηλινών για ασφάλεια, για αξιοπρεπή σχολεία και νοσοκομεία, για αξιοπρεπείς μισθούς και όλα τα υπόλοιπα.

Έργο του Υair Garbuz

Δεν πρέπει να αλλάξουμε λαό. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι η αλαζονική επιμονή ότι οι Ισραηλινοί που χειροκρότησαν την ομιλία Νετανιάχου στο Κογκρέσο είναι βλάκες και εξαπατημένοι. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι η υπεροψία του Yair Garbuz[1] που βλέπει τους πιστούς ως ανόητους που προσκυνούν φυλαχτά. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι η αντίληψη που επιτρέπει σε ορισμένους αριστερούς να διαμαρτύρονται ότι η χώρα έχει «φύγει από τα χέρια μας». Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι  η απελπισία μας. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι η ανυπομονησία που οδηγεί την Αριστερά να βλέπει κάθε εκλογική ήττα ως τελική απόδειξη ότι η δημοκρατία μας είναι μια απάτη, το παρελθόν μας είναι ψεύτικο και το μέλλον μας χάνεται.

Το γεγονός είναι ότι η Aριστερά έκανε ένα βήμα προς τα εμπρός σε αυτές τις εκλογές. Πολύ μικρότερο από ό,τι ελπίζαμε αλλά αφήνει μπροστά μας μεγάλες προκλήσεις. Παρ’ όλα αυτά, η Aριστερά έχει αρχίσει να ανασυγκροτείται. Μένουν να γίνουν πολλά ακόμα. Δεν έχουμε καιρό για απελπισία, και με την πάροδο του χρόνου θα δούμε ότι δεν υπάρχει λόγος για κάτι τέτοιο.

[1] Ισραηλινός καλλιτέχνης. Σε πρόσφατη αντικυβερνητική διαδήλωση μίλησε για «Κράτος του Ισραήλ που ελέγχεται από προσκυνητές φυλαχτών, ειδώλων και αγίων» προκαλώντας αντιδράσεις (Σ.τ.Μ.).

Ο Νετανιάχου αξίζει στον ισραηλινό λαό, και αυτός ο λαός αξίζει στον Νετανιάχου

Ισραήλ: τι σημαίνει η νίκη Νετανιάχου;-1

του Γκιντεόν Λεβύ

Τα πρώτα συμπεράσματα που προέκυψαν μόλις λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση των exit polls ήταν ιδιαίτερα αποθαρρυντικά: Ο λαός αυτός πρέπει να αλλάξει. Όχι εκλογές για την ηγεσία της χώρας, αλλά γενικές εκλογές για να επιλέξουμε έναν νέο ισραηλινό λαό — αμέσως. Η χώρα το χρειάζεται επειγόντως. Δεν μπορούμε να αντέξουμε άλλη μια θητεία του Μπενιαμίν Νετανιάχου. Εάν μετά από έξι χρόνια χαμένα, αν μετά από έξι χρόνια σποράς του φόβου,  του άγχους, του μίσους και της απελπισίας αυτή είναι η επιλογή του λαού, τότε έχουμε πράγματι ένα πολύ άρρωστο λαό

Την Τρίτη τέθηκαν οι βάσεις για το επερχόμενο κράτος-απαρτχάιντ. Αν ο Νετανιάχου καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση σύμφωνη με το πνεύμα του, τότε η λύση των δύο κρατών θα ταφεί οριστικά και ο αγώνας για το χαρακτήρα ενός δι-εθνικού κράτους θα αρχίσει. Αν ο Νετανιάχου είναι ο επόμενος πρωθυπουργός, το Ισραήλ έχει πάρει διαζύγιο όχι μόνο από την ειρηνευτική διαδικασία, αλλά και από ολόκληρο τον κόσμο. Άντε κουρέψου αγαπητέ κόσμε, καλύτερα μόνοι μας. Μην μας ενοχλείτε, κοιμόμαστε και αγαπάμε τον Νετανιάχου. Οι Παλαιστίνιοι μπορούν να ζεσταίνουν τους πάγκους στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, το μποϊκοτάζ στο Ισραήλ μπορεί να συνεχιστεί με αμείωτους ρυθμούς και η Γάζα μπορεί να περιμένει την επόμενη βάρβαρη επίθεση από τον ισραηλινό στρατό.

Ο Νετανιάχου απειλεί να ξεπεράσει τον Δαβίδ Μπεν Γκουριόν στη θέση του μακροβιότερου ηγέτη του Ισραήλ. Είναι ήδη στη δεύτερη θέση, και όμως δυσκολεύομαι να σκεφτώ ένα σημαντικό επίτευγμά του. Αντίθετα, ο κατάλογος των καταστροφών που έχει προκαλέσει είναι μεγάλος. Αλλά αυτός είναι ο εκλεκτός του λαού — ή έστω ενός μεγάλου μέρος του. Η επιλογή αυτή πρέπει να γίνει σεβαστή, έστω και αν αυτό καθιστά δύσκολο το να ελπίζουμε σε κάτι καλό. Το μόνο που με παρηγορεί είναι το ότι άλλη μια θητεία Νετανιάχου θα παρακινήσει τον κόσμο να δράσει. Η πιθανότητα αυτή είναι η μόνη καταφυγή μας.

Τρόποι ντυσίματος και στολές

του Νίκου Χατζηνικολάου

Πρέπει να ομολογήσω πως απ’ τα νεανικά μου χρόνια οι δυνατότητες που προσφέρει το κομμάτι υφάσματος που αποκαλούμε «γραβάτα» στους χρωματικούς συνδυασμούς του με τα υπόλοιπα ρούχα (πουκάμισο, σακάκι ή πουλόβερ, παντελόνι, κάλτσες, παπούτσια) δεν με άφηναν ασυγκίνητο.

Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε στην «El Pais», 31.10.2010

Μια πρώτη, κάπως απότομη, προσγείωση επήλθε το 1972 όταν είχε έρθει στο Παρίσι μια αντιπροσωπεία του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής με τα μέλη της οποίας ειδωθήκαμε περισσότερες φορές. Ένας απόηχος των συναντήσεων βρίσκεται στο περιοδικό της οργάνωσης Παρισιού του ΚΚΕ εσωτερικού Αγώνας, όπου στο τεύχος 3, δημοσιεύσαμε μια συνέντευξη του Υπουργού Οικονομικών της Κυβέρνησης Αγιέντε και μέλους του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΧ, Χοζέ Καδεμάρτορι.

Στις κουβέντες που κάναμε οι Χιλιάνοι αναφέρθηκαν στη φοβερή επιτυχία της προπαγάνδας της Δεξιάς μέσω της τηλεόρασης και εξέφρασαν το φόβο ότι δεν θα κατάφερναν τελικά τίποτα αν δεν αποκτούσαν ένα δικό τους κανάλι η εμβέλεια του οποίου θα έφτανε μέχρι τα άκρα της επικράτειας. Η χώρα είχε διασπαστεί ακόμα και σε ενδυματολογικό επίπεδο. Για παράδειγμα, όποιος φορούσε γραβάτα αυτοπροσδιορίζονταν αλλά και αντιμετωπίζονταν ως πολιτικός αντίπαλος της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας.

Βουλευτικά αυτοκίνητα

Η αρχή της αντιπροσωπευτικότητας και η νέα λαϊκότητα

 

του Κώστα Βούλγαρη

 

Το θέμα των βουλευτικών αυτοκινήτων ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα, μετά την προτροπή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα προς τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να μην κάνουν χρήση αυτού του προνομίου, αλλά και την απροθυμία που επεδείχθη από πολλούς βουλευτές όσον αφορά την αποποίησή του.  Όταν η κοινωνία μαστίζεται από την κρίση, είναι λογικό και αναγκαίο να συμμετέχουν και οι πολιτικοί της αντιπρόσωποι στην προσπάθεια εξοικονόμησης πόρων, και είναι σωστή η προτροπή, ως άμεση ανταπόκριση στο κοινό αίσθημα. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ευρύτερο και κατά τη γνώμη μου δεν λύνεται κατά περίπτωση.

Το σύνολο των παροχών και ατελειών των βουλευτών έχει αντικειμενική βάση και αφορά την άσκηση της λειτουργίας τους: τηλέφωνα, εισιτήρια, ατέλειες, λειτουργία γραφείου, έξοδα διαμονής στην Αθήνα για τους βουλευτές επαρχίας κλπ. Το ύψος της κάθε μιας παροχής θα μπορούσε ίσως να εξεταστεί με βάση τα σημερινά δεδομένα. Με ποιο κριτήριο όμως;

Salvador Dali – Car Clothing, 1941

Κατά τη γνώμη μου, η μόνη ορθολογική βάση είναι η αρχή της αντιπροσωπευτικότητας. Έτσι, η συζήτηση θα πρέπει να αρχίσει από την «αποζημίωση», τον μισθό των βουλευτών. Είναι πολλά ή λίγα τα 6.000 ευρώ; Σε σχέση με τι όμως; Ως μέτρο σύγκρισης θα πρότεινα τον μέσο μισθό, των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως αποτυπώνεται από την Στατιστική Υπηρεσία, δηλαδή περί τα 1.500 ευρώ. Ναι, αλλά οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (μόνο αυτοί) δίνουν το 40% στις δομές κοινωνικής αλληλεγγύης και στο κόμμα. Ε, λοιπόν, να μην το δίνουν! Ο ρόλος τους, τώρα πια, είναι να νομοθετήσουν πόρους για τις δομές αλληλεγγύης, καθώς και για τη λειτουργία των κομμάτων.

Η ΕΡΤ είναι ένα «πιάτο» που τρώγεται κρύο

Η επιστροφή ενός συμβόλου 

της Σόνιας Χαϊμαντά 

Πρετ-α-πορτέ κοστούμι για την ΕΡΤ έκοψε και έραψε η κυβέρνηση, με το βλέμμα στην ελληνική κοινωνία, η οποία αγάπησε –σχεδόν λάτρεψε και πένθησε– τη δημόσια ραδιοτηλεόραση… μετά θάνατον, όπως συνηθίζεται στη χώρα μας.

Διεγείροντας το συλλογικό ασυνείδητο με μια επίφαση νεκρανάστασης, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επιστρέφει στον έλληνα πολίτη αυτό που του στέρησαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ: όχι μόνο τη δημόσια ραδιοτηλεόρασή του –που είχε από μόνη της απαξιωθεί– αλλά κυρίως την αξιοπρέπειά του και, συνολικότερα, τα αγαθά της δημοκρατίας.

Έργο του Έντουαρντ Μακ Γκόουαν (από το μπλογκ: underplot.tumblr.com)

Η ανασύσταση της ΕΡΤ θεραπεύει, σχεδόν μεμιάς, την ψυχοπαθολογία της κυβέρνησης Σαμαρά με τις κρατικές παρεμβάσεις στο ενημερωτικό πρόγραμμα, τη λογοκρισία, την αδιαφάνεια και τις εξόφθαλμες σπατάλες. Το νομοσχέδιο, παρότι ράβεται πάνω στα μπαλώματα του μορφώματος της ΝΕΡΙΤ, είναι ικανό να επουλώσει τις πληγές της βίαιης αναστολής λειτουργίας. Έχει τη δύναμη να φωτίσει το «μαύρο» του (συναδέλφου!) Κεδίκογλου, να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη και, βέβαια, να δικαιώσει τους 2.000 και πλέον εργαζόμενους που καρατομήθηκαν με το δόγμα του σοκ την 12η Ιουνίου 2013.

Οι οφειλές και η Ιστορία

Με αφορμή το κατοχικό δάνειο και τις πολεμικές αποζημιώσεις

 του Πολυμέρη Βόγλη

Ρενέ Μαγκρίτ, «Νυχτερινό», 1925

Σε λίγες εβδομάδες συμπληρώνονται εβδομήντα χρόνια από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν ένας πόλεμος που σφράγισε όσο κανένας άλλος τη συλλογική μνήμη του 20ού αιώνα. Αυτό συνέβη γιατί σε σύγκριση με τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν περιορίστηκε στα πεδία των μαχών αλλά επεκτάθηκε στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, ιδιαίτερα όσες ήταν κατεχόμενες από τη ναζιστική Γερμανία. Σε πολλές χώρες, όπως η Πολωνία, η Γιουγκοσλαβία, η Ελλάδα ή η Γαλλία, οι απώλειες των αμάχων ξεπέρασαν αυτές των στρατιωτών. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι υπήρξαν θύματα της πείνας, των αντιποίνων κατά των αμάχων ή της γενοκτονικής πολιτικής των Ναζί κατά των Εβραίων. Η τραυματική εμπειρία του πολέμου καθόρισε τη μνήμη εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη τις δεκαετίες που ακολούθησαν. Ταυτόχρονα, ο πόλεμος αποτέλεσε σημείο καμπής για τα πολιτικά καθεστώτα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, που άλλα φλέρταραν με τον φασισμό προπολεμικά και άλλα συνεργάστηκαν με τους Ναζί κατακτητές στη διάρκεια του. Η Ευρώπη τον Μάιο του 1945 καθώς έβγαινε από τον πόλεμο, χρειαζόταν έναν νέο προσανατολισμό για το μέλλον και μια νέα αφήγηση για την καταστροφή που μόλις είχε τελειώσει.