Η κινητοποίηση της 12ης Απριλίου και η πολιτική κρίση στην Βραζιλία

                                                                                         του Ροδρίγο Παττόσα Μόττα

μετάφραση από τα πορτογαλικά: Ευγενία Παλιεράκη

Στις 12 Απριλίου, σε δεκάδες πόλεις της Βραζιλίας, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους διαδηλώνοντας ενάντια στην κυβέρνηση της Ντίλμα Ρούσεφ. Από την επανεκλογή της προέδρου στο τέλος του 2014, αυτή ήταν η δεύτερη ημέρα πανεθνικών κινητοποιήσεων κατά της κυβέρνησης. Αυτές έχουν προκαλέσει βαθιά πολιτική κρίση, που όμοιά της είχε πολλά χρόνια να ζήσει η χώρα.

Η Ντίλμα Ρούσεφ αντιμέτωπη με το παρελθόν της ως αντάρτισσας κατά της δικτατορίας. Σκίτσο του Roberto Bobrow από το flickr

Από το τέλος της δεκαετίας του 1990, η Βραζιλία ζούσε μια περίοδο σχετικής αταραξίας, που χαρακτηριζόταν από την θεσμική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη. Κατά τη διάρκεια εκείνης της δεκαετίας, ξεπεράστηκαν τα οικονομικά προβλήματα που είχε αφήσει η δικτατορία (1964-1985) και κατά κύριο λόγο ο πληθωρισμός, τον οποίο έθεσε υπό έλεγχο ο τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας Φερνάντο Ενρίκε Καρντόζο (1995-2003), του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Βραζιλίας. Η μείωση του πληθωρισμού είχε ως αποτέλεσμα την οικονομική ανάπτυξη και την βελτίωση των συνθηκών ζωής των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Με την άνοδο στην εξουσία του Κόμματος των Εργατών (Κ.Ε.) το 2003, ο νέος πρόεδρος Λούλα άσκησε μια ιδιαίτερα γενναιόδωρη κοινωνική πολιτική, κυρίως για τα πιο φτωχά και περιθωριοποιημένα στρώματα.

Παρά το γεγονός ότι το K.E. ιστορικά προέρχεται από την ριζοσπαστική αριστερά, οι κυβερνήσεις των οποίων ηγήθηκε ουδέποτε άσκησαν πραγματικά σοσιαλιστική πολιτική. Για να έρθει στην εξουσία, το K.E. έκανε συμμαχίες με συντηρητικά κόμματα και επιχειρηματικούς κύκλους μετριάζοντας τις αριστερές του θέσεις και απομακρύνοντας έτσι τις πιο ριζοσπαστικές του τάσεις. Επιπλέον, χρησιμοποίησε παράνομες μεθόδους χρηματοδότησης των προεκλογικών εκστρατειών, υιοθετώντας με αυτόν τον τρόπο συνήθειες βαθιά ριζωμένες στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Οι πολιτικές πιο ισομερούς κατανομής του πλούτου και η ευνοϊκή οικονομική συγκυρία (αύξηση των εσόδων από τις εξαγωγές) έφεραν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη και βελτίωση των κοινωνικών δεικτών. Αν και η αντιπολίτευση ποτέ δεν έπαψε να ασκεί κριτική στις κυβερνήσεις του K.E. –ήδη στην διάρκεια της πρώτης κυβέρνησης του Λούλα υπήρχαν καταγγελίες εναντίον της διαφθοράς–, η οικονομική ανάπτυξη έθετε τέτοια προβλήματα σε δεύτερη μοίρα, και η κριτική που ασκούσε η Δεξιά δεν προκαλούσε σοβαρές δυσκολίες στην κυβέρνηση.

Οι πολλές ζωές του Φ. Μασπερό (1932-2015)

Ο Φρανσουά Μασπερό, ιδρυτής του ομώνυμου θρυλικού εκδοτικού οίκου, που σφράγισε την αριστερή σκέψη, την κινηματική δράση και την αμφισβήτηση για πολλές δεκαετίες στην Γαλλία, πέθανε στις 11 του Απρίλη. Δημοσιεύουμε μικρά αποσπάσματα από παλιότερη συνέντευξή του στο «Période» (18.9.2014). H συνέντευξη δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στο μπλογκ των εκδόσεων Verso (13.4.2015).

                                                                 συνέντευξη του Φρανσουά Μασπερό    μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Δεν ήμουν ποτέ πραγματικά μαρξιστής, πόσο μάλλον ένας θεωρητικά καταρτισμένος μαρξιστής. Λίγα πράγματα έχω διαβάσει από τον Μαρξ, αν εξαιρέσουμε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο. Άρχισα να εργάζομαι στην ηλικία των 21 ετών, βοηθώντας στην έκδοση ενός αγγλο-γαλλικού τεχνικού λεξικού για τις εκδόσεις Gauthier-Villars, αφού είχα πάρει το απολυτήριό μου με την πέμπτη και ένα πιστοποιητικό Εθνολογίας από το Εθνολογικό Μουσείο του Παρισιού. Η αντίληψη μου περί ιστορίας, κοινωνίας και ζωής είναι, πάνω απ’ όλα συναισθηματική, πιθανώς λόγω του γεγονότος ότι κατά την παιδική μου ηλικία και την εφηβεία μου ήμουν περιτριγυρισμένος από μια οικογένεια που είχε λάβει ενεργό μέρος στην Αντίσταση. Αυτή η αντίληψη –η οποία ξεκινάει από ό,τι είδα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και όλους τους άλλους πόλεμους που ακολούθησαν– είναι μάλλον σαιξπηρικού τύπου: για να παραφράσω λίγο τον Μάκβεθ, «είναι το παραμύθι που γράφηκε από έναν παλαβό και ένας βλάκας το λέει, γεμάτο λύσσα και φωνές». Θα μπορούσα επίσης να πω ότι η αντίληψή μου για την ελευθερία οφείλει πολλά στον Σαρτρ και ότι ποτέ δεν απέρριψα τον Καμύ.

Η «διαχείριση της μετανάστευσης» σε δύσκολους καιρούς

Με την ευκαιρία του διεθνούς συνεδρίου, Αθήνα 23-25 Απριλίου

Τη «διαχείριση της μετανάστευσης» και τον ρόλο των διεθνών οργανισμών, κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα έχει θέμα το διεθνές συνέδριο που οργανώνεται στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Βασιλέως Κωνσταντίνου 48), στις 23, 24 και 25 Απριλίου. Στο συνέδριο, στο οποίο θα λάβουν μέρος 41 ιστορικοί, κοινωνικοί και πολιτικοί επιστήμονες από όλον τον κόσμο, θα διερευνηθούν θέματα όπως: η εξέλιξη της ιδέας της «διαχείρισης της μετανάστευσης», οι χρήσεις της στο παρελθόν και σήμερα, οι διεθνείς πολιτικές, πρακτικές και αφηγήσεις που αναπτύχθηκαν προκειμένου να ρυθμιστεί η ανθρώπινη κινητικότητα, η ιστορία των διεθνών οργανισμών που διαδραμάτισαν ρόλο στις αναγκαστικές και εθελούσιες μετακινήσεις κατά τον 20ό αιώνα.

Το συνέδριο, που θα διεξαχθεί στα αγγλικά, το οργανώνουν τo μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Κοινωνικές Διακρίσεις, Μετανάστευση και Ιδιότητα του Πολίτη» του Τμήματος Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Το πρόγραμμα, εδώ: http://mimio.uop.gr/site/?q=en. Με την ευκαιρία αυτή μιλήσαμε με τη Λίνα Βεντούρα (καθηγήτρια κοινωνιολογίας και ιστορίας της μετανάστευσης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου), μέλος της επιστημονικής και της οργανωτικής επιτροπής του Συνεδρίου.

 .

 συνέντευξη της Λίνας Βεντούρα

Το συνέδριο επιγράφεται «“Migration Management” and International Organizations in the 20th Century». Τι σημαίνει «διαχείριση της μετανάστευσης» στον 20ό αιώνα;

Γαύδος, 9 Απριλίου 2015. Πρόσφυγες έξω από το δημοτικό
σχολείο. Φωτογραφία: Βασίλης Μαθιουδάκης

Η ίδια η έννοια «διαχείριση της μετανάστευσης» εμφανίστηκε αρκετά πρόσφατα, μόλις τη δεκαετία του 1990, στους κόλπους μάλιστα του οργανισμού, την ιστορία του οποίου εξετάζει το ερευνητικό πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου διεξάγεται το συνέδριο, δηλαδή του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ). Κάποιες πάντως από τις νομοθετικές ρυθμίσεις, τις πρακτικές και τις αφηγήσεις που δηλώνονται με τον όρο «διαχείριση της μετανάστευσης» έχουν μακρά ιστορία. Εδώ και αιώνες πολλά κράτη επέβαλαν ή ρύθμιζαν την κινητικότητα της εργασίας και των –ανεπιθύμητων κυρίως, αλλά και των κεφαλαιούχων ή όσων είχαν σπάνια προσόντα– ανθρώπων από και προς την επικράτειά τους. Τα παραδείγματα είναι άπειρα: η αποστολή καταδίκων σε άλλες ηπείρους, η πολιτική προσέλκυσης Ορθόδοξων πληθυσμών στη Ρωσική Αυτοκρατορία, η χρηματοδότηση από τη Βρετανία της μετακίνησης μεταναστών προς τις υπερπόντιες χώρες της Κοινοπολιτείας, η απαγόρευση εισόδου των επαιτών, των αναρχικών και των Κινέζων στις ΗΠΑ στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά και οι διατάξεις που επιτρέπουν την νόμιμη είσοδο και εγκατάσταση αλλοδαπών που διαθέτουν ένα σεβαστό ποσό χρημάτων στη σημερινή Ελλάδα.

Να μην είναι δυνατόν

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-9

του Μάκη Κουζέλη

Στη σκηνή αυτής της δίκης οι κατηγορούμενοι εκπροσωπούν πολλά πράγματα και υποδύονται εξίσου πολλά. Πρόκειται για τη ιστορικά οικεία παρέλαση της ναζιστικής συμμορίας. Είναι άτομα — πρόσωπα και γελοία και απειλητικά. Είναι λόγια και τρόποι — κουβέντες και τετριμμένες και ασύλληπτης βαρβαρότητας. Είναι δίκτυα, παρακράτος και κόμμα — και συναθροίσεις χαϊλχιτλερικής μίμησης ψευδοεξεργεμένων εφήβων και συνωμοτικά οργανωμένος σχεδιασμός δολοφονικών επιθέσεων.

Είναι πολλά και παριστάνουν άλλα τόσα. Πλάι στις εικόνες διωγμών και εκτελέσεων που τους εμπνέουν ως οράματα, με την ίδια ευκολία πλάθουν και τις εικόνες του απλώς τολμηρότερου μάγκα, του γνήσια απηυδισμένου από την υποκρισία των πολιτικών και των αστών, της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, των διαφωνούντων που ασκούν τα δικαιώματά τους και φροντίζουν για εκείνα των ομοφύλων συμπολιτών τους. Αυτό που παριστάνουν πως είναι αποτελεί μέρος αυτού που είναι, του σκηνικού που απαιτεί το είδος του λόγου και των πρακτικών τους. Ούτε αυτό είναι αθώο, όπως δεν είναι και τυχαίο. Η αισθητική της ναζιστικής πολιτικής μοιάζει πρωτόγονη αλλά είναι υπολογισμένης απόδοσης — ακόμα και όταν «απλώς» παριστάνει.

Η δαιμονοποίηση της διαφορετικότητας

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-8

του Αντώνη Σιγάλα

Τον Οκτώβριο του 2012 μπροστά από το θέατρο Χυτήριο, σοκαρισμένοι παρακολουθήσαμε το βουλευτή H. Παναγιώταρο να αποκαλεί τους ηθοποιούς της παράστασης Corpus Cristi «γαμημένες αλβανικές κωλοτρυπίδες». Είχαν προηγηθεί το χαστούκι στην Κανέλλη και το ρίξιμο του νερού στη Δούρου σε απευθείας σύνδεση, οι νυχτερινές επιθέσεις σε σπίτια μεταναστών στον Άγιο Παντελεήμονα, η επίθεση στους ψαράδες του Περάματος. Ακολούθησαν πολλά άλλα, όπως η δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, όλα εκτελεσμένα από τάγματα εφόδου που δρούσαν με στρατιωτική οργάνωση και δομή.

Μέχρι την επίθεση στο Χυτήριο είχαμε μια σειρά επιθέσεων εναντίον ΛΟΑΤ ατόμων. Ξεκίνησαν μια νύχτα του Αυγούστου στο Ζάππειο, και συνεχίστηκαν με επιθέσεις εναντίον μεμονωμένων ΛΟΑΤ ατόμων, σε χώρους όπου η ΛΟΑΤ κοινότητα συχνάζει για διασκέδαση ή ψυχαγωγία. Η επίθεση στο Χυτήριο σηματοδότησε τη σύνδεση όλων αυτών με την ιδεολογική ταυτότητα της Χρυσής Αυγής. Ένα προβεβλημένο στέλεχός της, βουλευτής, αποκαλούσε τους ηθοποιούς με μια ακραία ομοφοβική έκφραση, ταυτίζοντας τους ομοφυλόφιλους με έναν κοινωνικό εξοβελισμό.

Η δίκη και ο αντιφασισμός της Αριστεράς

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-7

του Θανάση Κούρκουλα

Η δίκη της Χρυσής Αυγής δεν αφορά μόνο κάποια από τα εγκλήματα της Χ.Α. αλλά το σύνολο της εγκληματικής δράσης της, με κατηγορούμενη συνολικά την ηγεσία της. Η υπόθεση έχει κεντρικό πολιτικό χαρακτήρα, στην Ελλάδα και διεθνώς. Η έκβαση της δίκης, σε συνδυασμό με το γενικότερο κοινωνικό και πολιτικό κλίμα που θα συνοδεύσει την πορεία της κυβέρνησης θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό το αν οι έλληνες νεοναζί θα δεχθούν ένα σοβαρό πλήγμα στη δυνατότητά τους να στρατολογούν νέους στα δολοφονικά Τάγματα Εφόδου τους και να εμφανίζονται ως «αντισυστημικοί» τιμητές του πολιτικού κατεστημένου. Το αν μέσα από αυτή τη δίκη θα αποδυναμωθεί ή θα ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της η δολοφονική δράση του ελληνικού φασισμού, που αντλεί τη δύναμή του από τη διείσδυσή του στον κρατικό μηχανισμό και την βοήθεια τμημάτων του κεφαλαίου. Για να καταδικαστεί η ηγεσία των νεοναζί από το δικαστήριο (και όχι μόνο ο Ρουπακιάς, ο Πατέλης η Σκορδέλη και το κακό συναπάντημα μικρομεσαίων μαχαιροβγαλτών), πέρα από τα στοιχεία του κατηγορητηρίου, παίζει καθοριστικό ρόλο το κλίμα που θα επικρατεί στην κοινωνία όσον αφορά τη δίκη. Αντίστοιχοι λόγοι κοινωνικής και πολιτικής κατακραυγής που καταδίκασαν σε ισόβια τους πρωταίτιους της απριλιανής χούντας μπορούν να καταδικάσουν τώρα το Μιχαλολιάκο και το ναζιστικό ηγετικό συνάφι. Αντίθετα, αν κυριαρχήσει μια στάση αδιαφορίας για την έκβαση της δίκης και ανατεθούν τα πάντα στους ώμους της δικαιοσύνης, τα πράγματα δεν είναι καθόλου δεδομένα, ασχέτως των προθέσεων των δικαστών.

Με τις κινητοποιήσεις την ημέρα έναρξης της δίκης, το αντιφασιστικό κίνημα ξαναπιάνει το νήμα της αντιφασιστικής ανάτασης των ημερών που ακολούθησαν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Του κινήματος που ανάγκασε Δένδια και εισαγγελείς να ξεθάψουν από το συρτάρι 32 υποθέσεις με κατηγορούμενους Χρυσαυγίτες και να οδηγήσουν στη δίωξη περί εγκληματικής οργάνωσης. Αντίστοιχη χρειάζεται να είναι η συνέχεια εντός και εκτός δικαστηρίου: με παρουσία αντιφασιστών στο δικαστήριο, με τοπικές και κεντρικές εκδηλώσεις σε πόλεις και γειτονιές, που να ενημερώνουν τον κόσμο και να ζητούν από τις τοπικές κοινωνίες να πάρουν θέση. Επιπλέον, πρωτοβουλίες όπως το Παρατηρητήριο της Δίκης της ΧΑ που θα δημοσιοποιεί και θα αναλύει καθημερινά τα τεκταινόμενα εντός της δικαστικής αίθουσας είναι εξαιρετικής σημασίας, ώστε να μην μονοπωλείται η ενημέρωση για τη δίκη από τα γνωστά μεγάλα ΜΜΕ και να μην υπόκειται αποκλειστικά στα φίλτρα των καναλαρχών.

Ο φαύλος κύκλος της «αγανάκτησης»

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-6

της Ιωάννας Δρόσου 

Ήταν το 2010, λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές, όταν όλα τα κυρίαρχα ΜΜΕ εμφάνιζαν «αγανακτισμένους κατοίκους» στα τηλεοπτικά παράθυρα να εκφράζουν τον φόβο τους για τη ζωή και την περιουσία τους. Παράλληλα, βλέπαμε εικόνες από μετανάστες στην Ομόνοια, την Αττική, τον Άγιο Παντελεήμονα. Τότε γινόντουσαν αμέτρητες τηλεσυζητήσεις για το αίσθημα ασφάλειας του πολίτη και πώς η αστυνόμευση θα το ενισχύσει. Λίγους μήνες αργότερα, αυτοί οι «αγανακτισμένοι πολίτες», απόλυτα εξαγνισμένοι από τα ΜΜΕ, πρωταγωνίστησαν στα πογκρόμ στο κέντρο της Αθήνας. Λίγα χρόνια αργότερα βρέθηκαν υποψήφιοι με τη Χρυσή Αυγή, με ορισμένους, μάλιστα, να εκλέγονται βουλευτές ή δημοτικοί/διαμερισματικοί σύμβουλοι. Οι ίδιοι, από αύριο, θα κάθονται στο εδώλιο με την κατηγορία της ίδρυσης και συμμετοχής στην εγκληματική οργάνωση «Χρυσή Αυγή».

Ήταν τον Σεπτέμβρη του 2013, ύστερα από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, όταν τα κυρίαρχα ΜΜΕ δημοσιοποιούσαν τις υπόλοιπες δολοφονικές/ρατσιστικές επιθέσεις μελών της Χρυσής Αυγής, έκαναν λόγο για τον φασισμό που κλιμακώνεται στη χώρα μας και έκλεισαν τα μικρόφωνα στους πρώην «αγανακτισμένους» και νυν «φασίστες». Για πρώτη φορά, με ελάχιστες εξαιρέσεις στο παρελθόν, δόθηκε μαζικά ο λόγος στις μεταναστευτικές κοινότητες και τις αντιρατσιστικές οργανώσεις, αυτή τη φορά με φόντο τις συλλήψεις και προφυλακίσεις.

Προπάντων δίκη των ηθικών αυτουργών

                                                 Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-5

του Γιάννη Η. Χάρη

Φτάσαμε επιτέλους στη μεγάλη δίκη. Τη δίκη των Χρυσαυγιτών εγκληματιών, λέω, ξέροντας πως θα με περιλάβουν καν και καν δημοσιολόγοι, και φευ όχι μόνο Τζήμεροι και Βαλιανάτοι, ότι δεν αναγνωρίζω το τεκμήριο αθωότητας…

Τι περιμένουμε από τη δίκη αυτή; Καταρχήν, εννοείται, την όσο πιο βαριά καταδίκη των αυτουργών των όσων εγκλημάτων περιλαμβάνονται στη δικογραφία.

Και τι δεν περιμένουμε; Ότι θα ιδρώσει το αφτί των κοντά 400.000 ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής και των υπερπολλαπλάσιων που δεν δίνουν την ψήφο τους στη ΧΑ, για λόγους νομής εξουσίας λ.χ., της έχουν όμως δοσμένη, κρυφά ή και φανερά, την ψυχή τους. Με άλλα λόγια, δεν περιμένουμε, ακόμα κι αν απαγορευτεί η εγκληματική οργάνωση, πως θα εκλείψει ο χρυσαυγιτισμός, σαν ιδεολογία πια διάχυτη σε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, σαν κοινωνική πια στάση και συμπεριφορά.

Τότε; Μια τρύπα στο νερό; Όχι. Ένα βασικό που περιμένουμε είναι να έχουμε στα χέρια μας ένα κάποιο μέτρο της ευθύνης όχι τόσο αυτών που τους ξέραμε από πριν πως είναι εγκληματίες αλλά αυτών που επίσης γνώριζαν και όμως στήριζαν, προωθούσαν και ξέπλεναν. Μεθοδικά και «επιστημονικά». Των ηθικών αυτουργών δηλαδή. Στη δίκη των οποίων –την ηθική δίκη, εννοείται– πρέπει να προσβλέπουμε, μάλλον τη δίκη των οποίων οφείλουμε να αναλάβουμε. Μεθοδικά και επιστημονικά, χωρίς εισαγωγικά.

Τα «αυτονόητα» και η σημασία τους

                                                 Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-4

της Δέσποινας Παρασκευά-Βελουδογιάννη

Αν η δίκη του ηγετικού πυρήνα της Χρυσής Αυγής σηματοδοτεί μια νέα και κρίσιμη φάση στην πορεία της, πολύ περισσότερο ισχύει αυτό για το αντιφασιστικό κίνημα και την κοινωνία συνολικά. Υπό ένα τέτοιο πρίσμα οφείλουμε να δούμε τις εξελίξεις και του επόμενου διαστήματος, αν θέλουμε να προσεγγίζουμε το φαινόμενο του νεοναζισμού στη χώρα μας στα πολιτικά και ιδεολογικά συμφραζόμενά του, στη διάσταση και στο βάθος που του αντιστοιχεί.

Η παραπομπή σε δίκη αποτέλεσε αυτή καθαυτή τεράστιο βήμα· κι όμως δεν ήταν παρά μια αυτονόητη εξέλιξη που όφειλε να είχε πραγματοποιηθεί χρόνια πριν. Να όμως που τα «αυτονόητα» δεν είναι και τόσο αυτονόητα, όταν πρόκειται για πολιτική.

Ακριβώς γι’ αυτό δεν αντιστοιχεί σήμερα να εναποθέτουμε τις προσδοκίες μας σε ένα «δημοκρατικό τόξο» ενάντια στον φασισμό. Αν τα μάτια των πολιτικών και της δικαιοσύνης άνοιξαν μετά τον Παύλο Φύσσα, ενώ παρέμεναν κλειστά μπροστά στον Σαχζάτ Λουκμάν, στους Αιγύπτιους αλιεργάτες, στα μέλη του ΚΚΕ στο Πέραμα και σε δεκάδες άλλα εγκλήματα, μόνο με έναν τρόπο θα μπορέσουν να παραμείνουν ανοιχτά και κατά τη διάρκεια της δίκης: μέσα από την πολιτική και κοινωνική πίεση που το ίδιο το κίνημα χρειάζεται να δημιουργήσει, στην προσπάθειά του να πληροφορήσει, να πολιτικοποιήσει και να κοινωνικοποιήσει μια διαδικασία που οφείλει να είναι ανοιχτή σε όλη την κοινωνία, γιατί είναι υπόθεση όλης της κοινωνίας.

Εργαλεία της μαχόμενης δημοκρατίας

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-3

της Βασιλικής Γεωργιάδου 

Η παραπομπή σε δίκη εβδομήντα μελών της Χρυσής Αυγής (ΧΑ), μεταξύ αυτών του αρχηγού, στελεχών και της πρώην κοινοβουλευτικής ομάδας της, αποτελεί γεγονός μεγάλης σπουδαιότητας που προστίθεται σε εκείνα που χρησιμοποίησαν μεταπολεμικές δημοκρατίες προκειμένου να αυτοθωρακιστούν απέναντι στους υπονομευτές τους. Παρότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν διαθέτει γνωρίσματα μιας κατά Κ. Λεβενστάιν (K. Loewenstein) «μαχόμενης δημοκρατίας» (militant democracy), εργαλεία αυτού του ιδεότυπου τυγχάνουν ευρύτερης εφαρμογής σε επίπεδο κρατών και της ΕΕ. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το 2004 η καταδίκη του ακροδεξιού κόμματος Vlaams Blok στο Βέλγιο, λόγω παραβίασης του αντιρατσιστικού νόμου, οδήγησε στη διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης και τον αποκλεισμό του από τα ΜΜΕ, γεγονός που επέφερε τη διακοπή λειτουργίας του, παρότι δεν εμπόδισε την επανεμφάνισή του με ρετουσαρισμένες τις ρατσιστικές του αιχμές. Επίσης, τo 2000 oι κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Αυστρίας, εξαιτίας της συμμετοχής του ακροδεξιού FPÖ σε κυβέρνηση συνεργασίας με το χριστιανοδημοκρατικό ÖVP είχαν ως συνέπεια τον αποκλεισμό του Γ. Χάιντερ από την κυβέρνηση και την περιθωριοποίησή του στο κόμμα του, παρότι αυτό παρέμεινε εταίρος σε κυβερνήσεις υπό το ÖVP.

Τα συντριπτικά στοιχεία και το «αντιμνημονιακό» προσωπείο

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-2

Ενόψει της δίκης της Χρυσής Αυγής θέσαμε σε όλους τους «προσκεκλημένους» μας δύο ερωτήματα: Πρώτον, με βάση τη δική σας οπτική/χώρο/αντικείμενο τι θέλετε να τονίσετε για τη δίκη, τι είναι το πιο σημαντικό; Δεύτερον, τι εξασφαλίζει η ποινική δίωξη και μια ενδεχόμενη καταδίκη όσον αφορά την αντιμετώπιση του νεοναζισμού; Αντίστοιχα, ποια πεδία αφήνει απέξω, και επομένως τι πρέπει να γίνει σε αυτά από πλευράς της κοινωνίας/του κράτους/του αντιφασιστικού κινήματος/των πολιτών; Τους ευχαριστούμε όλους και όλες για την ανταπόκρισή τους.

Τα συντριπτικά στοιχεία και το «αντιμνημονιακό» προσωπείο

του Δημήτρη Ψαρρά

Όποιος έχει την παραμικρή αμφιβολία για τη σημασία της αυριανής δίκης αρκεί να ρίξει μια ματιά στη στατιστική εξέλιξη των ρατσιστικών εγκληματικών επιθέσεων στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Μετά την άσκηση των διώξεων εις βάρος της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής, τον Σεπτέμβριο του 2013, οι επιθέσεις αυτές των Ταγμάτων Εφόδου παρουσιάζουν κάθετη πτώση. Και ανακάμπτουν μόνο την τελευταία περίοδο, από τη στιγμή που άρχισαν να εκπέμπονται αντιφατικά μηνύματα από την πολιτεία (στην ευρύτερη έννοιά της, δηλαδή την πολιτική τάξη και τη δικαιοσύνη) αλλά και τα μέσα ενημέρωσης, με προσχηματικές δηλώσεις περί «μη δεμένου κατηγορητηρίου», περί «νομικών προβλημάτων» του βουλεύματος, ακόμα και περί «πολιτικής δίωξης».

Αστεία πράγματα. Ακόμα και με την τελική μορφή που πήρε η κατηγορία με το βούλευμα 215/2015 του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, τα στοιχεία όχι μόνο για τους φυσικούς αυτουργούς αλλά και για την ηγεσία της οργάνωσης είναι συντριπτικά. Παρά το γεγονός ότι οι συντάκτες του βουλεύματος ακολούθησαν την πρόταση του εισαγγελέα Ντογιάκου και περιόρισαν το εύρος της εγκληματικής δράσης από το 2008 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013, έχουν τεκμηριώσει πέρα από κάθε αμφιβολία τις κατηγορίες που απαγγέλλουν.

Χρυσή Αυγή: Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης

του Στρατή Μπουρνάζου 

Η δίκη που αρχίζει αύριο, Δευτέρα 20 Απριλίου, είναι μια μεγάλη δίκη. Όχι μόνο επειδή έχει ήδη συγκεντρώσει το διεθνές ενδιαφέρον, επειδή δημοσιογράφοι και παρατηρητές από όλο τον κόσμο έχουν ήδη καταφθάσει στην Αθήνα (εκατοντάδες, όπως μαθαίνω, έχουν ζητήσει διαπίστευση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης). Ούτε επειδή μπορεί να αποτελέσει τηλεοπτικό υπερθέαμα (αν και δεν το θεωρώ πολύ πιθανό, στη μακρά της διάρκεια). Ούτε επειδή θα είναι κυριολεκτικά μεγάλη σε διάρκεια. Ο κύριος λόγος που τη καθιστά μεγάλη και ιστορική είναι ότι η ποινική δίωξη της Χρυσής Αυγής, τον Σεπτέμβριο του 2013, η οποία και οδήγησε στη δίκη, σηματοδότησε το τέλος της ασυλίας. Της ασυλίας που απολάμβαναν μέχρι τότε οι νεοναζί, για την εγκληματική τους δράση. Με αυτή την έννοια, η δίκη, όποια προβλήματα και αν έχει (η μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξή της και η διεξαγωγή της στις φυλακές Κορυδαλλού είναι δύο από αυτά) σηματοδοτεί δύο πράγματα. Πρώτον, την ενεργοποίηση της δημοκρατίας (της αστικής δημοκρατίας, ναι) και του κράτους δικαίου έναντι της εγκληματικής δράσης των νεοναζί. Δεύτερον, μια μεγάλη νίκη του αντιφασιστικού κινήματος, το οποίο εδώ και χρόνια ζητούσε αυτό ακριβώς: να λογοδοτήσουν οι νεοναζί.

Η ομοφοβία/τρανσφοβία στην ελληνική κοινωνία ενόψει της δίκης της Χρυσής Αυγής

WEB ONLY

Η στάση της LGBTQI+ κοινότητας σήμερα, απαρχή ενός νέου αγώνα

του Σπύρου Πετρίτη

Ένα από τα πιο αφανή –ή έστω τα λιγότερο συζητημένα- θέματα, στο περιθώριο της πολιτικής επικαιρότητας όσον αφορά στη Χρυσή Αυγή και τη δίκη των βουλευτών της, που επιτέλους δρομολογείται, είναι η ομοφοβία και η τρανσφοβία των ακροδεξιών συμπολιτών μας, όποια κι αν υπήρξε η προτίμησή τους σε σχέση με το πολιτικό κόμμα που επέλεξαν να ψηφίσουν στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση. Ωστόσο, τείνουμε, περιέργως πώς, να παραθεωρήσουμε το γεγονός πως η Χρυσή Αυγή εξακολουθεί να είναι το τρίτο σε έδρες κόμμα και στην παρούσα Βουλή! Τι σημαίνει για τον ελληνικό λαό, την παιδεία και τον πολιτισμό που του έχουν σερβίρει όλα αυτά τα χρόνια από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, αυτό το σταθερό εκλογικό ποσοστό, η πολιτική δύναμη και απήχηση της Χρυσής Αυγής, ή ακόμη η σιωπή και ανοχή απέναντι στις εγκληματικές της πράξεις εκ μέρους μεγάλου μέρους των συμπολιτών μας, που δεν συμμερίζονται, στον ίδιο τουλάχιστον βαθμό, την ιδεολογία της;

Πώς μεταφράζεται στην ίδια την θεσμοθετημένη εκπαίδευση αλλά και στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου ο εκφασισμός της κοινωνίας, εξαιτίας του οποίου κατέστη απαραίτητη η όψιμη δικαστική αντιμετώπιση, όταν δεν θα έπρεπε καν να είχαμε φτάσει έως του σημείου να τη χρειαστούμε μέσα σε μια χώρα που έχει σε τέτοιο βαθμό αντιμετωπίσει τη ναζιστική βαρβαρότητα, στα Καλάβρυτα, την Καισαριανή, στα τρένα που φύγαν για τα κρεματόρια στο απώτερο παρελθόν, αλλά και στους δρόμους της Αθήνας –και όχι μόνο– τα τελευταία χρόνια, που συμπίπτουν με την κοινοβουλευτική παρουσία της φιλοναζιστικής αυτής συμμορίας; Και γιατί απουσιάζει τόσο πολύ από τον δημόσιο λόγο σχετικά με την επικείμενη δίκη το θέμα των επιθέσεων με θύματα από την LGBTQI+ κοινότητα;

Σε αυτό το σημείο, χρειάζεται να κάνουμε μια ανασκόπηση σε γεγονότα μιας περιόδου που ξεπερνά εκείνη της κοινοβουλευτικής παρουσίας της Χρυσής Αυγής. Κι αυτό διότι η ΧΑ, με τα ρατσιστικά πογκρόμ των Ταγμάτων Ασφαλείας της, στην πραγματικότητα έσπασε άθελά της ένα «ταμπού», ενώ παράλληλα συσπείρωσε την εν λόγω κοινότητα κυρίως με αφορμή τη συζήτηση στη Βουλή για την ψήφιση του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου. Και έτσι έκανε φανερό, ακόμη και στους πιο δύσπιστους, ότι ο ρατσισμός και η φασιστική απειλή αφορά και την LGBTQI+ κοινότητα, όπως και πολλές άλλες περιθωριοποιημένες κοινότητες πέρα από τους πρόσφυγες, τους μετανάστες και τα παιδιά τους, που ακόμη στερούνται της ελληνικής ιθαγένειας. Όλες αυτές οι κοινότητες, μεταξύ των οποίων φυσικά και τα LGBTQI+ άτομα, θα ήταν σκόπιμο να εκφράσουν έμπρακτα την αλληλεγγύη αναμεταξύ τους, δίνοντας ένα δυναμικό «παρών» στις δημόσιες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας με αφορμή τη δίκη της Χρυσής Αυγής, διεκδικώντας την ορατότητα στην κοινωνία και το πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας, αλλά και προβάλλοντας συνολικά, με αυτή την ιστορική ευκαιρία, το όποιο πλαίσιο των θεσμικών κι εν γένει κοινωνικών τους αιτημάτων.

Φωτογραφία, από την έκθεση που οργάνωσαν η Πάολα Ρεβενιώτη και η Accept-ΛΟΑΤ Κύπρου,, τον Νοέμβριο του 2014. Η αστυνομία κατάσχεσε τις φωοτγραφίες και άσκησε δίωξη (πηγή εικόνας: http://www.elculture.gr)

Όσον αφορά ειδικότερα την LGBTQI+ κοινότητα, αλλά και συνολικά το αλληλέγγυο κομμάτι στην κοινωνία, και μια κυβέρνηση που θέλει να λέγεται και να είναι αριστερή, ζητούμενο είναι να προχωρήσουμε μπροστά, ίσως και πολύ μπροστά, για να ξεφύγουμε από το τρίπτυχο «Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια», όπως εννοούν τις αξίες αυτές οι απανταχού ακροδεξιοί και οι υποστηρικτές τους, από κάθε ανάλογο «φάντασμα» που επισκιάζει την όποια προοπτική για πραγματική πρόοδο, που παρακωλύει την εξέλιξη. Ο φασισμός, όπως λέει και το τραγούδι, δεν έρχεται από το μέλλον και δηλητηριάζει, αλλά και πάντοτε, παραδοσιακά δηλητηρίαζε κάθε προσπάθεια για ελεύθερη έκφραση ακόμη και στην τέχνη και φυσικά στην επίσημη, θεσμοθετημένη εκπαίδευση, κυρίως πάνω στα θέματα των διαφυλικών σχέσεων και των έμφυλων στερεοτύπων και διακρίσεων, του έρωτα, της σεξουαλικότητας αλλά και της ταυτότητας και έκφρασης του κοινωνικού φύλου.

Το μαχαίρι και το πεπόνι ή το γκλοπ και το κεφάλι;

του Μάνου Αυγερίδη 

Πωλ Σεζάν, «Νέκρή φύση με πεπόνια και μήλα»,

Παρασκευή 17 Απριλίου 2015. Ας κρατήσουμε αυτήν την ημερομηνία. Από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου και μετά έχουμε μιλήσει αρκετές φορές για «ιστορικές μέρες». Η ιστορική μέρα της νίκης, της πολιτικής ορκωμοσίας, της ψήφου εμπιστοσύνης, της πανευρωπαϊκής αλληλεγγύης, της διαδήλωσης χωρίς αστυνομία και πάει λέγοντας. Ίσως πρέπει να δούμε και την Παρασκευή αυτή ως μια εξίσου ιστορική μέρα. Πρώτα απ’ όλα, επειδή η ψήφιση του νομοσχεδίου για το σωφρονιστικό σηματοδοτεί την αρχή μιας σειράς σημαντικών πρωτοβουλιών για την προοδευτική μεταρρύθμιση του κράτους· μια μεταρρύθμιση αναγκαία και κρίσιμη τόσο για τις φυλακές, όσο και για την ίδια την έννοια της δημοκρατίας, που έχει καταταλαιπωρηθεί τα τελευταία χρόνια. Αλλά και γιατί η ίδια αυτή μέρα «αμαυρώθηκε» (για να χρησιμοποιήσω κι εγώ αυτό το χιλιοφορεμένο ρήμα) από την είσοδο δυνάμεων των ΜΑΤ και της Πυροσβεστικής στην κατειλημμένη Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εικόνες καταστολής και κρατικής επιβολής, συνηθισμένες στο παρελθόν και δοκιμασμένες επανειλημμένα· πάνω μας.