Στα «Ενθέματα» αύριο Κυριακή 14 Ιουνίου

Κείμενα των: Σάιμον Ρεν-Λιουις, Αντώνη Λιάκου, Γιόρις Λέβερινκ, Στρατή Μπουρνάζου, XYZ Contagion, Ευθύμιου Νομικάκη, Τόνιας Κατερίνη, Πόπης Πολέμη, Αλίκης Κοσυφολόγου, Λίνας Θεοδώρου.

Μια Συνθήκη των Βερσαλιών τον 21ο αι; Οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας και δανειστών. Ο Σαϊμον Ρεν–Λιουις σχολιάζει τις τακτικές της Τρόικας στις διαπραγματεύσεις. «Η ύβρις της Τρόικας είναι απίστευτη. Έχουν πείσει τους εαυτούς τους ότι πρέπει να παρακάμψουν τις δημοκρατικές επιθυμίες του ελληνικού λαού, γιατί η Τρόικα κατέχει τη σοφία σχετικά με το τι είναι καλό για την ελληνική οικονομία. Η ίδια Τρόικα που με την ανώτερη σοφία της απέτρεψε την πλήρη στάση πληρωμών και επέβαλε τρομακτική λιτότητα στην Ελλάδα, με άμεσο αποτέλεσμα τον στραγγαλισμό της οικονομίας. Για να καλύψει αυτά τα λάθη, πλάσαρε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ιστορίες σχετικά με τον τεμπέλη και προνομιούχο ελληνικό λαό, ιστορίες που σε μεγάλο βαθμό καταρρέουν όταν έρχονται αντιμέτωπες με πραγματικά στοιχεία. Τώρα σηκώνουν τους ώμους τους και λένε: Πρέπει να συνεχίσουμε στον ίδιο καταστροφικό δρόμο, επειδή το εκλογικό σώμα δεν μας αφήνει άλλα περιθώρια! Ο Αμάρτυα Σεν έχει δίκιο. Αυτή είναι η δικιά μας Συνθήκη των Βερσαλλιών».

Roger de La Fresnaye – Άντρας με κόκκινο μαντήλι (1922)

Η ιστοριογραφία συνοδεύει τον 20ό αιώνα και παρεμβαίνει σ’ αυτόν. Συνέντευξη του Αντώνη Λιάκου με αφορμή το συνέδριο History of Twentieth-Century Historiography που διεξάγεται στο Πανεπιστημίου Αθηνών. Μιλάει για τη σχέση ιστορίας-πολέμου-έθνους, την «απο-ευρωποίηση» της ιστοριογραφίας, τη μικροϊστορία, τον μαρξισμό. «Αν συγκρίνεις φωτογραφίες από συνέδρια ιστορικών στις αρχές και στα τέλη του 20ού αιώνα καταλαβαίνεις. Τότε λίγοι, ανήκαν στις υψηλές ελίτ, άνδρες βεβαίως, Ευρωπαίοι, με προνομιακές σχέσεις με το κράτος. Σήμερα, οι ιστορικοί είναι εκατοντάδες χιλιάδες, σε όλο τον κόσμο: άνδρες και γυναίκες, από όλες τις φυλές, κυρίως από μεσαία στρώματα, οι περισσότεροι/ες χωρίς σταθερή δουλειά. Το αναγνωστικό κοινό επίσης έχει διευρυνθεί. Άλλαξε, επίσης, ο τρόπος χρηματοδότησης. Κάποτε κρατικός, τώρα πολυκεντρικός, δεν εξαφανίστηκε ο έλεγχος, άλλαξε ο τύπος, πάντως εξασφάλισε περισσότερη ελευθερία, αν και δεν ακούγονται όλες οι απόψεις με την ίδια ισχύ. Αυτά έχουν ασφαλώς επιπτώσεις στους προσανατολισμούς της ιστορίας. Στις αρχές του αιώνα το φύλο των πρωταγωνιστών ήταν αδιάφορο, ήταν δεδομένο πώς ήταν άνδρες — τώρα τα υποκείμενα έγιναν έμφυλα. Στις αρχές του αιώνα οι ιστορικοί είχαν μια ευρεία εποπτεία στο χρόνο. Τώρα η εξειδίκευση έχει προκαλέσει πολλαπλασιασμό κοινοτήτων ιστορικών, δυσκολεύονται ακόμα και να συνεννοηθούν».