Aπό τον διάλογο Αθηναίων και Μηλίων

(Θουκυδίδη «Ιστορία», Ε 86-111)

ΜΗΛΙΟΙ: Η καλή σας διάθεση να δώσουμε αμοιβαία εξηγήσεις σε ήρεμο κλίμα δεν είναι κατακριτέα, όμως αυτές οι πολεμικές ενέργειες,  που δεν είναι κάτι μελλοντικό αλλά γίνονται ήδη, βρίσκονται σε προφανή αντίφαση με την πρότασή σας.  Γιατί βλέπουμε ότι έρχεστε ως δικαστές όσων πρόκειται να ειπωθούν και, όπως είναι το πιο πιθανό, η έκβαση αυτού του διαλόγου, εάν υπερισχύσουμε με το δίκαιο που έχουμε και ως τούτου δεν ενδώσουμε, θα σημάνει για μας πόλεμο, εάν αντιθέτως πεισθούμε και υποχωρήσουμε, θα σημάνει υποταγή.

ΑΘΗΝΑΙΟΙ: […] ξέρουμε και ξέρετε πως κατά την ανθρώπινη λογική μπορούμε να μιλάμε για δίκαιο όταν και τα δύο μέρη έχουν ίση ισχύ και ότι οι  ισχυροί πράττουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους και οι αδύναμοι υποχωρούν και το αποδέχονται. […]

Θέλουμε όμως να σας κάνουμε σαφές ότι βρισκόμαστε εδώ για τα συμφέροντα της ηγεμονίας μας και ότι αυτά που θα πούμε θα αποσκοπούν στη σωτηρία της πόλης σας, διότι βούλησή μας είναι να σας εξουσιάσουμε χωρίς να υποβληθούμε σε κόπους και να σωθείτε κι εσείς προς όφελός και των δυονών μας.

ΜΗΛΙΟΙ: Και πώς θα  ήταν συμφέρον μας να υποδουλωθούμε, όπως είναι για σας να μας υποτάξετε;

ΑΘΗΝΑΙΟΙ: Διότι με την υποταγή θα αποφεύγατε τις χειρότερες συμφορές, εμείς πάλι θα είχαμε όφελος να μη σας καταστρέψουμε. […]

Μην παρασύρεστε από το αίσθημα της τιμής, που τόσο συχνά καταστρέφει τους ανθρώπους όταν βρίσκονται μπροστά σε ταπεινωτικούς και προφανείς κινδύνους. Γιατί είναι πολλοί αυτοί που, ενώ βλέπουν ακόμα καθαρά προς τα πού φέρονται, τους παρασύρει με τη μαγική δύναμη του ονόματος η λεγόμενη τιμή και τους κάνει να πέφτουν με τις πράξεις τους σε συμφορές πραγματικά ανήκεστες και ντροπιάζονται χειρότερα – από ανοησία παρά από ατυχία. Αυτό ακριβώς θα αποφύγετε, εάν σκεφθείτε σωστά και δεν θεωρήσετε εξευτελιστικό να υποκύψετε στη μεγαλύτερη πόλη».

(από τη μετάφραση του Ν. Μ. Σκουτερόπουλου, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2001).

Η «σκέψη των μαζών»

Μικρό σχόλιο σε μια μεγάλη παρακαταθήκη

του Μιχάλη Μπαρτσίδη

Στην αγωνιώδη εβδομάδα του δημοψηφίσματος, γίναμε μάρτυρες ενός πρωτόγνωρου συμβάντος το οποίο τείνουμε να παραγνωρίσουμε. Του αξίζει ένα σύντομο σχόλιο-υπόμνηση, ώστε να το αναγνωρίσουμε και να το κρατήσουμε ως παρακαταθήκη.

Κάζιμιρ Μάλεβιτς, «Αγρότισσες στην εκκλησία»

Στην εβδομάδα του μαύρου ζόφου, λοιπόν, διασχίσαμε όλη την απόσταση από την κόλαση μέχρις εδώ, νιώσαμε παγωμένο το χέρι του Άγγελου της Ιστορίας. Κι όμως οι πολλοί ανασκουμπώθηκαν με παρρησία, έμπνευση, σκέψη και τόλμη. Όλοι οι θεοί εναντίον, αλλά οι λαοί της Ελλάδας πήραν το παιχνίδι πάνω τους, έδρασαν μόνοι τους και στήριξαν τον «άνθρωπο που τον μποδίζουν να βαδίσει»! Από μια μοναδική σύμπτωση ταξικού και μαζικού στοιχείου, προέκυψε η δύναμη που δεν είχαμε: ο πολλαπλός λαός που δεν είναι Ένας, αδιαφοροποίητος και μεταφυσικός, αλλά είναι τάξεις, πλήθος, μάζες που συγκροτήθηκαν μέσα στην παρούσα μάχη. Κινήθηκαν η «πλέμπα» για τα γυμνά συμφέροντά της, οι νέοι που κάτι ξέρουν από προεξόφληση του μέλλοντος, οι μη κυνικοί ιδεολόγοι του ευρωπαϊκού ιδεώδους, οι δημοκράτες που είδαν στο δημοψήφισμα μια ευκαιρία να προσδώσουν νόημα στη δημοκρατία. Μιλάμε για το «τι έκανε» αυτός ο κόσμος, πέρα από τις εύστοχες ή μη τακτικές της κυβέρνησης, πέρα από την αδράνεια και το μούδιασμα των οργανώσεων. Μιλάμε για το ΟΧΙ της ιστορικής ανιδιοτέλειας, του αντι-κυνισμού, της αντι-υποκρισίας.

Η ανάδυση της Δημοκρατίας: Από τις εξεγέρσεις στο «Συμβάν»

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

συνέντευξη του Γιώργου Σουβλή

Ένα μεγάλο διεθνές συνέδριο με θέμα τίτλο «Democracy Rising. From Insurrections to “Event”» θα διεξαχθεί στην Αθήνα, από τις 16 μέχρι τις 19 Ιουνίου, στη Νομική Σχολή. Οργανωτής το Global Center for Advanced Studies. Θα μετάσχουν δεκάδες διανοούμενοι και αγωνιστές από όλο τον κόσμο, εκπρόσωποι των Podemos, του ΣΥΡΙΖΑ και της ελληνικής κυβέρνησης, ενώ κεντρικοί ομιλητές θα είναι οι Tariq Ali, Μαρία Αριστοδήμου, Bruno Bosteels, Jodi Dean, Κώστας Δoυζίνας, Στάθης Κουβελάκης, Paul Mason, Μαρία Νικολακάκη, Leo Panitch. Το πλήρες πρόγραμμα είναι προσιτό στο globalcenterforadvancedstudies.org. Οι εργασίες θα γίνουν στα ελληνικά και τα αγγλικά. Με την ευκαιρία αυτή, ο Στρατής Μπουρνάζος μίλησε με τον ιστορικό Γιώργο Σουβλή, υποψήφιο δρ στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και μέλος της Οργανωτικής και της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου.

Στρ. Μπ.

Θα ξεκινήσω από δύο ταυτοτικά στοιχεία του συνεδρίου: τον τίτλο («Η ανάδυση της Δημοκρατίας: Από τις Εξεγέρσεις στο “Συμβάν”») και τον τόπο. Γιατί διαλέξατε αυτό το θέμα για ένα διεθνές συνέδριο που γίνεται στην Ελλάδα;

Η επιλογή του τίτλου έχει να κάνει περισσότερο με τη συγκυρία που διανύουμε παρά με την αρχαία αθηναϊκή Δημοκρατία — όπως ίσως θα μπορούσε να υποθέσει κανείς. Πιο συγκεκριμένα, έχει να κάνει με τις νέες πολιτικές πραγματικότητες που αναδύθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου της κρίσης ως απάντηση σε αυτήν. Ένας κύκλος πολιτικής διαμαρτυρίας και οργάνωσης ο οποίος, στην Ελλάδα εκκινεί με την εμφάνιση του κινήματος των Αγανακτισμένων, με πιο πρόσφατο σταθμό το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Κεντρικός πυρήνας αυτής της νέας πολιτικής δράσης είναι η επανεργοποίηση του πολιτικού σώματος με μορφές οργάνωσης οι οποίες από την μια αμφισβητούν ευθέως το υφιστάμενο διαβρωμένο πολιτικό σύστημα της χώρας, το οποίο είχε αποκόψει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού από μια ουσιώδη συμμετοχή στα κοινά, ενώ από την άλλη κλείνουν το μάτι προς το μέλλον σε σχέση με το πώς οφείλει να συγκροτηθεί το πολιτικό.

Oι οχτώ λόγοι της νίκης του Όχι

του Ντέμιαν Μακ Κον Ούλαντ

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Με τον εξαιρετικά πυκνό πολιτικό χρόνο που διανύουμε το δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής μοιάζει ήδη πολύ καιρό πίσω — κι ας απέχουμε μόλις μία εβδομάδα. Ωστόσο, επειδή αποτελεί πολιτικό γεγονός πρώτης τάξης, που στην πορεία αυτονομήθηκε δημιουργώντας νέους συσχετισμούς, διαιρέσεις και ενότητες, αξίζει να σταθούμε σε αυτό. Επί τροχάδην σημειώνουμε (μια που έχει επισημανθεί σε αρκετά άρθρα) ότι το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ήταν πιο ταξικά πολωμένη αναμέτρηση της μεταπολίτευσης (αρκεί μια ενδεικτική ματιά στο 85% του Ναι στην Εκάλη και το 76 του Όχι στο Πέραμα). Επίσης, το Όχι είχε ηλικιακά χαρακτηριστικά (στις ηλικίες 18-24 πήρε 85%, ενώ στις ηλικίες 25-34 κέρδισε το 72%, σύμφωνα με την έρευνα της public issue), αλλά και αναγόταν σε μια προοδευτική-πανδημοκρατική (και πρώην πασοκική) παράδοση, αν δούμε τα ποσοστά της Κρήτης (και ιδίως το 74% του Όχι του Νομού Χανίων). Δημοσιεύουμε σήμερα το άρθρο του Damian Mac Con Uladh που επισημαίνει τους πολιτικούς και επικοινωνιακούς λόγους της νίκης του Όχι.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

 

Οι οχτώ βασικότεροι λόγοι, για τους οποίους υπερίσχυσε το Όχι στο δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής:

1. Ο Αλέξης Τσίπρας

Αθήνα, 3.7.2015. Φωτογραφία του Δημήτρη Παρθύμου/ Demotix/Corbis

Παρά τα πολλά λάθη που έκανε τους τελευταίους μήνες στις συνομιλίες του με τους δανειστές, οι περισσότεροι Έλληνες δεν θεωρούν τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του ως υπεύθυνους για τα προβλήματα της Ελλάδας. Ενώ η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων και το κλείσιμο των τραπεζών έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρία, οι προηγούμενες κυβερνήσεις θεωρούνται οι κύριες υπεύθυνες, με την υπογραφή προγραμμάτων διάσωσης που είχαν καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Οι ψηφοφόροι αντιμετωπίζουν τον Τσίπρα σαν την μόνη τους ελπίδα ότι τα πράγματα δεν θα γίνουν χειρότερα. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, διακήρυσσε με κάθε τρόπο ότι μια νίκη του Όχι θα τον έφερνε σε καλύτερη διαπραγματευτική θέση, παρά τις προειδοποιήσεις των άλλων ότι αυτό αποτελεί απλώς ψευδαίσθηση.

«Σταματήστε να αναγκάζετε την Ελλάδα να καταπίνει φαρμάκι»

Συνέντευξη του Όσκαρ Λαφονταίν

Μιλάει  για τις ευθύνες της γερμανικής πολιτικής, την ανάγκη κουρέματος του χρέους, τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, τη φορολόγηση του μεγάλου πλούτου 

μετάφραση: Κρινιώ Παππά, Στέλιος Χρονόπουλος

Ο Όσκαρ Λαφονταίν είναι σήμερα αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος της Αριστεράς (Die Linke) στο τοπικό κοινοβούλιο του Σάαρλαντ. Είναι ένα από τα βασικά ιδρυτικά του στελέχη του κόμματος,  πρώην πρόεδρός του, πρώην πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, πρώην υπουργός Οικονομικών (1998-1999), στην πρώτη κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων, με την οποία διαφώνησε ριζικά και αποχώρησε εξαιτίας της Ατζέντα 2010 (αποδόμηση του κράτους πρόνοιας, ελαστικοποίηση της εργασίας), που προώθησε ο Γκ. Σραίντερ.

Μεταφράσαμε και δημοσιεύουμε την συνέντευξή του με κύριο θέμα την πολιτική στο θέμα του ελληνικού χρέους και την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη για δύο κυρίως λόγους:

α) Eπειδή προσφέρει μια πολύ χαρακτηριστική σύνοψη των βασικών απόψεων που κυριαρχούν και συγκρούονται αυτή τη στιγμή στον δημόσιο διάλογο στην Γερμανία, όταν αυτός διεξάγεται σε σχετικά τουλάχιστον υψηλό επίπεδο. Και ταυτόχρονα επειδή ο Λαφονταίν επιμένει σε συγκεκριμένες προτάσεις μεταρρυθμίσεων, οι οποίες είναι τόσο απλές όσο και απολύτως αναγκαίες, οι οποίες στηρίζονται σε ένα πρόταγμα κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής του πλούτου. Και οι οποίες απέχουν οδυνηρά πολύ από τις πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί ως τώρα.

β) Επειδή, κατά τη γνώμη μας, αποτελεί υπόδειγμα συνέντευξης (η γραπτή μορφή αποτυπώνει σχεδόν με απόλυτη πιστότητα την προφορική συνέντευξη). Με συγκεκριμένες ερωτήσεις (με ευθύνη και δουλειά του δημοσιογράφου), που απαντιούνται με εξίσου συγκεκριμένο και ευσύνοπτο τρόπο, με ειρμό και στόχο. Προσφέρει πληροφορίες και άποψη. Εκφράζει σαφώς θέσεις και τις υποστηρίζει. Η σύγκριση με συνεντεύξεις σε ελληνικά μέσα ενημέρωσης είναι εντελώς απογοητευτική. Ξεκάθαρα λοιπόν: μεταφράζουμε αυτή την συνέντευξη γιατί θα θέλαμε να δούμε και να ακούσουμε τέτοιες συνεντεύξεις κι εδώ – και πρώτα από όλα, βέβαια, από την ΕΡΤ.

Kρινιώ Παππά, Στέλιος Χρονόπουλος

Ο Όσκαρ Λαφονταίν, από το κόμμα της Αριστεράς θεωρεί ότι το κούρεμα του χρέους της Ελλάδας είναι αναπόφευκτο. Θα έπρεπε μάλιστα να είχε γίνει πέντε χρόνια νωρίτερα. Τα συνεχή δάνεια και οι απαιτήσεις των δανειστών έκαναν απλώς την κατάσταση χειρότερη. Το θέμα τώρα είναι, αν οι Έλληνες θα εξαναγκαστούν να συνεχίσουν να καταπίνουν το «ποντικοφάρμακο».

Ντιρκ-Όλιβερ Χέκμαν: Θα υπάρξει τρίτο πακέτο στήριξης και είναι εφικτό να κρατηθεί η Ελλάδα στην Ευρωζώνη; Η κατάσταση είναι αυτή τη στιγμή τόσο δραματική, ώστε όλα φαίνονται πιθανά. Ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας ξεκαθάρισε χθες [8 Ιουλίου], ότι η Αθήνα απέστειλε αίτημα για βοήθεια. Αν ωστόσο το αίτημα γίνει δεκτό, αυτό θα εξαρτηθεί από το ποιες μεταρρυθμίσεις θα φέρει ο κ. Τσίπρας, και η λίστα αυτή θα πρέπει να κατατεθεί σήμερα [9 Ιουλίου] ως τις 12 το βράδυ. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ, παραδέχτηκε μόλις χθες, ότι έχει γίνει προετοιμασία για ένα σενάριο Grexit και ο πολιτικός του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, Έλμαρ Μπροκ είπε, μετά τη χθεσινή ομιλία του κ. Τσίπρα στο Ευρωκοινοβούλιο, ότι ο κ. Τσίπρας θέλει ένα Grexit, πρέπει απλώς να καταστήσουμε τώρα ξεκάθαρο, ότι εκείνος και μόνο φέρει την ευθύνη. Κύριε Λαφονταίν, είναι κατά την άποψή σας λοιπόν προκαθορισμένο ένα Grexit;

Λαφονταίν: Δεν μπορούμε να πούμε ακόμα κάτι τέτοιο. Πολλά από αυτά που λέγονται δημόσια τείνουν και στην αντίθετη κατεύθυνση. Υπάρχει και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των ΗΠΑ να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ – κι αυτό δεν είναι αμελητέο. Ως εκ τούτου, τώρα  πρέπει να περιμένουμε. Αλλά πρέπει και να δούμε ότι η κατάσταση είναι πολύ, πολύ δύσκολη, διότι την οικονομική πολιτική, η οποία ως τώρα απέτυχε παταγωδώς, η οποία ολοένα αύξανε το χρέος της Ελλάδας και εκτόξευσε την ανεργία,  την περιέγραψε ο νομπελίστας Αμάρτυα Σεν ως μείγμα ποντικοφάρμακου και αντιβίωσης. Στις λεγόμενες «μεταρρυθμίσεις», το θέμα είναι οι Έλληνες να συνεχίσουν να πίνουν ποντικοφάρμακο –  και αυτό είναι βέβαια κάτι τρομερά οδυνηρό.  Πρέπει λοιπόν να περιμένουμε να δούμε πόσο ακόμα οι Έλληνες είναι διατεθειμένοι να καταπίνουν το φαρμάκι, για να κρατήσουν την Ελλάδα στο ευρώ.