Η βιομηχανία της ασφάλειας των συνόρων

του Μάρτιν Λέμπεργκ Πέτερσεν

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Το Border Criminologies (ένα διεθνές δίκτυο ερευνητών, ακτιβιστών και μελετητών, με βάση το Κέντρο Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης) εγκαινίασε, στις 26 Οκτωβρίου, μια σειρά άρθρων με γενικό τίτλο «Τhe Industry of Illegality», με συντονιστή τον Ruben Andersson (μεταδιδακτορικό ερευνητή στο LSE και στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης). Τα άρθρα θα είναι αφιερωμένα στο «επικίνδυνο εγχείρημα» της κατασκευής διαχείρισης της κατάστασης του «παράνομου» μετανάστη, από τα ευρωπαϊκά κράτη και την Ε.Ε. Δημοσιεύουμε σήμερα το πρώτο από τα άρθρα αυτά, γραμμένο από τον Martin Lemberg-Pedersen (μεταδιδακτορικό ερευνητή στο Centre for Advanced Migration Studies του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης), που δημοσιεύθηκε στις 28.10.2015, με τίτλο «Unravelling the Drivers behind EU Border Militarization». Eυχαριστούμε την Αναστασία Χαλκιά που μας το υπέδειξε.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Καθ’ όλη τη διάρκεια της τωρινής προσφυγικής κρίσης, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί επιμένουν ότι οι διακινητές φέρουν ακέραια την ευθύνη για τις τραγικές απώλειες στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Αντί να αναζητούν τους λόγους στο συστηματικό κλείσιμο των νόμιμων οδών προσφύγων (και κατά συνέπεια στην αιτία που οι πρόσφυγες αναγκαστικά προσφεύγουν στους διακινητές), οι ηγέτες της ηπείρου προτιμούν να μεταφέρουν την ευθύνη προς τα έξω, χαρακτηρίζοντας τους διακινητές «δουλέμπορους». Βέβαια, δέχτηκαν έντονη κριτική γι’ αυτή τη βολική για τους ίδιους επιχειρηματολογία, από περισσότερους από 700 επιστήμονες που ασχολούνται με τη μετανάστευση και τη (σύγχρονη) δουλεία.

Σύρος πρόσφυγας πηδάει τον φράχτη, στα ουγγροσερβικά σύνορα, κοντά στο Ασοθάλομ.
Φωτογραφία: Laszlo Balogh/Reuters

Μέχρι στιγμής, οι πολιτικοί της Ε.Ε. έχουν οδηγήσει σε σημείο παραλογισμού αυτή τη λογική: επίθεση στους μοναδικούς φορείς που έχουν απομείνει να βοηθήσουν τους πρόσφυγες να διαφύγουν από τις εμπόλεμες ζώνες, με αιτιολογία ότι έτσι προστατεύουν τους πρόσφυγες! Η επιχείρηση της Ε.Ε. Νavfor Med, μια στρατιωτική επέμβαση εναντίον των Λίβυων διακινητών, βρίσκεται σήμερα στο δεύτερο από τα τρία στάδια της, πράγμα που συνεπάγεται την ανάπτυξη σκαφών, ελικοπτέρων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και υποβρυχίων, καθώς και μέχρι 950 Γερμανών στρατιωτών προκειμένου να καταστραφούν τα σκάφη των διακινητών. Παρά το ότι η έρευνα καταδεικνύει πως οι σκληρότερες πρακτικές ελέγχου των συνόρων στην πραγματικότητα ενισχύουν την παράνομη διακίνηση, παρά το ότι ακόμα και στρατιωτικές πηγές προβλέπουν υψηλό κίνδυνο «παράπλευρων απωλειών» στους πρόσφυγες, οι ηγέτες της Ε.Ε. εξακολουθούν να υιοθετούν τα σχέδια στρατιωτικής δράσης.

Στα «Ενθέματα» αύριο Kυριακή 1 Νοεμβρίου

Κείμενα των: Μάνου Αυγερίδη, Λ. Α. Θρέμπορα, Νίκου Σαραντάκου, Νίκου Πολίτη, Ζωής Σβώλου, Κώστα Φιλίνη, Γιώργου Σταμπουλή, Αθηνάς Σίμογλου, Μανουέλ Λοφ, Στρατή Μπουρνάζου, Μάρτιν Λέμπεργκ Πέτερσεν.

Michael Sowa – Ήσυχες μέρες

Ο φράχτης και οι προτεραιότητες. Ο Μάνος Αυγερίδης μιλάει για την επείγουσα ανάγκη να μπει η προστασία της ανθρώπινης ζωής ως πρώτη προτεραιότητα με την δημιουργία ασφαλών διόδων για τους πρόσφυγες. «Συχνά λέγεται ότι ο φράχτης δεν είναι προτεραιότητα. Ασφαλώς, το να θέτει μια κυβέρνηση προτεραιότητες σε συνθήκες περιορισμένης δυνατότητας άσκησης ανεξάρτητης πολιτικής είναι και εύλογο και σημαντικό. Είναι σημαντικό, επίσης, να αναγνωρίζουμε τους συσχετισμούς, τα όρια και τις δυσκολίες που υπάρχουν σήμερα. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι, ακριβώς, ποιες είναι αυτές οι προτεραιότητες. Αυτό που θα περίμενε κανείς να αποτελεί την πρώτη, την απόλυτη προτεραιότητα σε μια προσφυγική κρίση του 21ου αιώνα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Κι αυτό δεν συμβαίνει ούτε στην Ευρώπη, ούτε στη χώρα μας, παρόλο που οι προσπάθειες για τη διάσωση ανθρώπων –με τη συμμετοχή και τον καθοριστικό ρόλο εθελοντών και ντόπιων– που παλεύουν με τα κύματα στο Αιγαίο είναι συγκινητικές και πολλές φορές υπεράνθρωπες. Ποια άλλη λοιπόν μπορεί να είναι η απόλυτη προτεραιότητα, σ’ αυτές τις συνθήκες εκτός από τη δημιουργία ελεύθερων και ασφαλών διόδων για τους πρόσφυγες, ώστε να μην πνίγονται στη θάλασσα και να μην πεθαίνουν στο κρύο και τα κατσάβραχα προσπαθώντας να περάσουν τείχη, φράχτες, αστυνομίες και εχθρικούς συνοριακούς στρατούς;»

Άρατε πύλας! Ο φράχτης και οι προτεραιότητες

του Μάνου Αυγερίδη

Αστυνομικός κοιτάζει μέσα από τον φράχτη, στη Νέα Βύσσα,. Πηγή, «Irish Examioner», 7.9.2015

Τον περασμένο Γενάρη, έγραφα σ’ αυτές τις σελίδες ένα σχόλιο για τον «πρωθυπουργό του φράχτη», τον Α. Σαμαρά, ο οποίος εν μέσω προεκλογικής περιόδου επισκεπτόταν τον Έβρο και παρουσίαζε το συνοριακό τείχος ως «επίτευγμα» και «σημαντικό έργο για τον τόπο». Το επίτευγμα στο οποίο αναφερόταν ο τότε πρωθυπουργός στην πραγματικότητα δεν ήταν άλλο από τη μείωση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στα χερσαία σύνορα και τη μετατόπισή τους προς τη θάλασσα με ό,τι αυτό συνεπάγεται: περισσότερα ναυάγια, δηλαδή, και πνιγμούς εκατοντάδων ανθρώπων.

Σήμερα, πολλά έχουν αλλάξει και, παρά τις σημαντικές ανεπάρκειες και τα προβλήματα, η ελληνική κυβέρνηση έχει επιχειρήσει για πρώτη φορά να συγκροτήσει μια πολιτική για το θέμα. Για δύο λόγους: αφενός επειδή το μεταναστευτικό υπήρξε ένα ζήτημα αιχμής για τους ανθρώπους της Αριστεράς με σοβαρές επεξεργασίες στο προηγούμενο διάστημα, και αφετέρου επειδή η έξαρση της προσφυγής κρίσης δεν άφηνε περιθώρια στη «μη πολιτική» που συνήθιζαν να επιλέγουν ως (μη) λύση οι παρελθούσες κυβερνήσεις, κρατώντας βαθιά χωμένο το κεφάλι τους στην άμμο της ρητορικής τρομοκρατίας, των επιχειρήσεων «σκούπα» και των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Παρ’ όλ’ αυτά ο φράχτης του Έβρου συνεχίζει να υφίσταται και αν κρίνει κανείς από τις δηλώσεις των υπευθύνων δεν υπάρχει πρόθεση να γκρεμιστεί στο άμεσο μέλλον. Ξεκίνησε επί ΠΑΣΟΚ, ολοκληρώθηκε και δοξάστηκε επί Σαμαρά και διατηρείται επί των ημερών ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Ο Γ. Μουζάλας, αυτή την Παρασκευή, δήλωσε πως ο ίδιος «συμφωνεί θεωρητικά», πως είναι λογικό αλλά προς το παρόν μη εφικτό να πραγματοποιηθεί η κατεδάφισή του· την ίδια μέρα ο πρωθυπουργός καταφερόταν, σωστά, στη Βουλή εναντίον μιας Ευρώπης των τειχών και των κλειστών συνόρων, χωρίς ωστόσο συγκεκριμένη αναφορά στην ελληνική περίπτωση.

Συχνά λέγεται ότι ο φράχτης δεν είναι προτεραιότητα. Ασφαλώς, το να θέτει μια κυβέρνηση προτεραιότητες σε συνθήκες περιορισμένης δυνατότητας άσκησης ανεξάρτητης πολιτικής είναι και εύλογο και σημαντικό. Είναι σημαντικό, επίσης, να αναγνωρίζουμε τους συσχετισμούς, τα όρια και τις δυσκολίες που υπάρχουν σήμερα. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι, ακριβώς, ποιες είναι αυτές οι προτεραιότητες. Αυτό που θα περίμενε κανείς να αποτελεί την πρώτη, την απόλυτη προτεραιότητα σε μια προσφυγική κρίση του 21ου αιώνα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Κι αυτό δεν συμβαίνει ούτε στην Ευρώπη, ούτε στη χώρα μας, παρόλο που οι προσπάθειες για τη διάσωση ανθρώπων –με τη συμμετοχή και τον καθοριστικό ρόλο εθελοντών και ντόπιων– που παλεύουν με τα κύματα στο Αιγαίο είναι συγκινητικές και πολλές φορές υπεράνθρωπες.

Οι πηγές χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής

Υπόμνημα Πολιτικής Αγωγής

Φώτο: Nikos Libertas-SOOC

Καθώς η δίκη της Χρυσής Αυγής συνεχίζεται και το κουβάρι της εγκληματικής δράσης και της οργάνωσης έχει αρχίσει να ξετυλίγεται και στο ακροατήριο, oι πηγές χρηματοδότησης της ΧΑ παραμένει ένα από τα μεγάλα κεφάλαια, που πρέπει να φωτιστούν περισσότερο, καθώς εκτός όλων των άλλων,  συνδέεται άμεσα και πολλαπλά με την εγκληματική της δράσης. Δημοσιεύουμε σήμερα αποσπάσματα με σχετικές πληροφορίες από το υπόμνημα Πολιτικής Αγωγής  που έχουν καταθέσει, ήδη από τις 11.11.2014, στο Τριμελές Συμβούλιο Εφετών της Αθήνας. Ολόκληρο το υπόμνημα μπορείτε να το διαβάσετε στην ιστοσελίδα  Jailgoldendawn.com (Για την Πολιτική Αγωγή του αντιφασιστικού κινήματος).

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

 

Η Χρυσή Αυγή μετά την είσοδό της στη Βουλή απέκτησε πρόσβαση σε παχυλή κρατική χρηματοδότηση, την οποία αξιοποίησε για να εντείνει τις εγκληματικές της δραστηριότητες. Εκτός της τακτικής χρηματοδότησης με βάση τα εκλογικά της ποσοστά, διέθετε τις βουλευτικές αποζημιώσεις και πλήθος προνομίων που συνδέονται με τις βουλευτικές έδρες, δηλαδή πέντε μετακλητούς υπαλλήλους και επιστημονικούς συνεργάτες ανά βουλευτή, μετακλητούς αστυνομικούς ως συνοδούς ασφαλείας των βουλευτών, δωρεάν τηλέφωνα, οχήματα (τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ακόμα και σε επιθέσεις ταγμάτων εφόδου, όπως στην περίπτωση της επίθεσης στο στέκι Συνεργείο στην Ηλιούπολη  κλπ).

Ωστόσο, η Χρυσή Αυγή είχε τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί τη δράση της και τις εγκληματικές της ενέργειες πριν ακόμα μπει στη Βουλή. Αλλά και ακόμα και όταν εισήλθε σε αυτή, κάθε τοπική οργάνωση και κάθε μέλος (ιδιαίτερα υψηλόβαθμο) ήταν επιφορτισμένοι να αξιοποιούν ευκαιρίες χρηματοδότησης της οργάνωσης που προέκυπταν από τον εκάστοτε τομέα ευθύνης.

Αναφέρουμε ενδεικτικά τις ακόλουθες περιπτώσεις:

Ι.  Σημαντική πηγή χρηματοδότησης της οργάνωσης ήταν η πώληση ρούχων και υλικών που θεωρούνταν συνδεδεμένα με την στράτευση στη Χρυσή Αυγή. Η εμπορία αυτών των ειδών διεξαγόταν κεντρικά, με υπεύθυνο τον βουλευτή της οργάνωσης και ήδη κατηγορούμενο Ηλία Παναγιώταρο, ο οποίος διέθετε κατάστημα με την επωνυμία «Φάλαγγα»,  που τροφοδοτούσε με είδη ένδυσης, σήματα, μπρελόκ κλπ., μέλη της Χρυσής Αυγής, άνδρες των σωμάτων ασφαλείας και οπαδικούς συνδέσμους που ήταν και οι βασικοί «πελάτες» της οργάνωσης. Στα πωλούμενα είδη ένδυσης, θα πρέπει να προσθέσουμε και αντικείμενα που χρησιμοποιούνται ως όπλα, όπως μπαστούνια του μπέιζμπολ ηλεκτρονικούς εκκενωτές (taser), κλπ, τα οποία εμπορευόταν κεντρικά το κατάστημα του Ηλία Παναγιώταρου.

ΙΙ. Βασική πηγή χρηματοδότησης αποτελούσε επιπλέον η πώληση υπηρεσιών προστασίας από μέλη της οργάνωσης, σε καταστήματα, μπαρ κλπ. Η παροχή υπηρεσιών προστασίας ήταν βασική πτυχή της δράσης της οργάνωσης στην περιοχή του κέντρου της Αθήνας και ιδιαίτερα στον Άγιο Παντελεήμονα, πραγματοποιούταν δε σε συνεργασία με το αρμόδιο ΑΤ Αγίου Παντελεήμονα και τον υποδιευθυντή του (ήδη υπόδικο) Αθανάσιο Σκάρα. Το μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και υψηλόβαθμο στέλεχος της οργάνωσης Χρήστος Ρήγας, ιδιοκτήτης ο ίδιος του μπαρ Πύλες στον Άγιο Παντελεήμονα και επικεφαλής της παρέμβασης της Χρυσής Αυγής στην περιοχή το επίμαχο χρονικό διάστημα, εμπορευόταν την πώληση προστασίας. Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 565/2009 απόφαση του Αρείου Πάγου ο Χρήστος Ρήγας ήταν «πρωτοπαλίκαρο» του Μπάμπη Λαζαρίδη, γνωστού στα κυκλώματα της «νύχτας». Τα περιγραφόμενα ομολογούνται από τον Χρήστο Λουκόπουλο, πρώην υπαξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού που τον Οκτώβριο του 2007 είχε συλληφθεί κατά την απόπειρα ανθρωποκτονίας του ιδιοκτήτη του μπαρ“ Caramela  Γιάννη Βουτυράκου. Ο Λουκόπουλος ομολόγησε ότι την εντολή του «συμβολαίου θανάτου» (μια σφαίρα στο κεφάλι και τρεις στην καρδιά) τού την είχε δώσει ο Μπάμπης Λαζαρίδης, ιδιοκτήτης του ανταγωνιστικού νυχτερινού κέντρου Μούσες, μέσω του πρωτοπαλίκαρού του και μέλους της Χρυσής Αυγής Χρήστου Ρήγα. Ο Ρήγας μάλιστα, κατά τον Λουκόπουλο, είχε εισπράξει ήδη 15.000 ευρώ για το «συμβόλαιο θανάτου» και θα έδινε άλλα τόσα στον Λουκόπουλο όταν αυτός θα τελούσε με επιτυχία την ανθρωποκτονία.

ΙΙΙ. Η πώληση προστασίας σε καταστήματα εξαπλώθηκε πέραν του Αγίου Παντελεήμονα, σε άλλες συνοικίες και από άλλα μέλη της οργάνωσης. Από τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις του μέλους της Χρυσής Αυγής και πλέον κατηγορούμενου Νικόλαου Αποστόλου, που είχε διατελέσει υπεύθυνος ασφαλείας της οργάνωσης του Πειραιά, προκύπτει ότι ο ίδιος πωλούσε προστασία σε καταστήματα, τους ιδιοκτήτες των οποίων εξεβίαζε (αναφέρονται τα καταστήματα Καραμέλα, ZicZac κ.ά.). Παρομοίως, από τη σχηματισθείσα δικογραφία για τον αστυνομικό Κωνσταντίνο Χαλάστρα, ο οποίος ήταν μέλος της Χρυσής Αυγής και πληροφοριοδότης της οργάνωσης εκμεταλλευόμενος τη θέση του ως αστυνομικού, αποσπάστηκε δε ως φρουρός του Νικόλαου Μιχαλολιάκου, προκύπτει ότι ο ανωτέρω πωλούσε προστασία σε καταστήματα κατ’ επάγγελμα, γεγονός που ομολογείται από τη μητέρα του σε επιστολή της προς τον ίδιο. Η οργάνωση, διαθέτοντας ήδη μια δεξαμενή εκπαιδευμένων και εξοπλισμένων αντρών, είχε τη δυνατότητα να τους διοχετεύει σε εργασίες πώλησης προστασίας, security κλπ.

ΙV. Η πώληση προστασίας σε καταστήματα, σε συνδυασμό με την εκβίαση των ιδιοκτητών τους, δεν ήταν μεμονωμένα περιστατικά, αλλά επεκτείνονταν σε τοπικές οργανωσεις, όπως προκύπτει από το παράδειγμα της Νίκαιας, όπου μέλη της Χρυσής Αυγής εκβίαζαν αλλοδαπούς κυρίως καταστηματάρχες ότι θα τους καταστρέψουν τις επιχειρήσεις τους αν δεν πληρώσουν χρήματα στην οργάνωση.

V. Πηγή εσόδων αποτελούσε ακόμα η διάθεση των ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγης για τη διεξαγωγή ελέγχων στην αγορά εργασίας, με κύριο στόχο την «εθνική προτίμηση», η οποία συνέπιπτε και με τα ιδεολογικά πιστεύω της οργάνωσης. Έτσι, μέλη της Χρυσής Αυγής διενεργούσαν, κατόπιν «μίσθωσής» τους από επιχειρηματίες στον κλάδο των μεταφορών, ελέγχους σε φορτηγά με οδηγούς από τη Βουλγαρία, κλπ.

VI. Μέλη του πυρήνα του Περάματος και της Νίκαιας της Χρυσής Αυγής πρωταγωνίστησαν, κατόπιν εντολής των ηγετικών στελεχών της οργάνωσης και συνεννόησης με εργοδότες της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, στη δημιουργία διασπαστικού Σωματείου, με σκοπό την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, σε αντιπαράθεση με τα υπάρχοντα Σωματεία και την πάγια θέση τους για μη-μείωση των ημερομισθίων (βλ. από 2/10/2013 συμπληρωματική ένορκη εξέτασή του Σωτηρίου Πουλικόγιαννη, προέδρου των Σωματείων της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, μέλους του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ): «Από πλευράς εργολάβων είχε συγκεντρωθεί ένα ποσό της τάξης των 300.000-400.000 ευρώ περίπου το οποίο δόθηκε ως οικονομική ενίσχυση στο κόμμα της Χρυσής Αυγής, με αντάλλαγμα την ανάληψη δράσης ενάντια στους πρωτοπόρους συνδικαλιστές των σωματείων μας, την εκκαθάριση της Ζώνης από εμάς, τη δημιουργία Σωματείου της Χρυσής Αυγής, το οποίο θα ερχόταν σε συμφωνία με τις ενώσεις των εργολάβων». Η αλήθεια των λεγομένων προκύπτει από το γεγονός ότι μετά την ίδρυση του σωματείου της Χρυσής Αυγής στη Ζώνη και την επίθεση στους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ, οι εργοδότες αντάμειψαν τα μέλη της Χρυσής Αυγής προσλαμβάνοντάς τους στις επιχειρήσεις τους. Πράγματι, στις 9/2013, τέσσερις μέρες μετά την επίθεση στους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ και μία μέρα μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, προσλήφθησαν στην επιχείρηση Κουτρουλός Ευάγγελος και Σια Ε.Ε., συμφερόντων του προέδρου της Ένωσης Ναυπηγοεπισκευαστών Πειραιά Αθανάσιου Πυρινή, οι υπογράψαντες την ίδρυση του «Σωματείου» Κυριτσόπουλος Χρήστος, Μιχάλαρος Αναστάσιος, Αντώναρος Παναγιώτης, Ξανθάκης Ιωάννης, Λούβαρης Σταμάτης, Κολιαδήμας Χρήστος, Δρούγκας Βασίλειος, Γαρδικιώτης Κωνσταντίνος, Γαρδικιώτης Σωτήρης, Χατζησταύρου Χρήστος και Μαυροειδόγγονας Πιέρρος, δηλαδή 11 από τους 30 ιδρύσαντες το «Σωματείο» (και 11 από τους 21 που εργάζονταν σε έργο της εν λόγω επιχείρησης).

Νέα από το σπίτι

            NEΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ

— Οι πόλεις;

— Μισώ τις πόλεις.

— Τα σπίτια;

— Ποτέ δεν είχα σπίτι.

— Τα δωμάτια;

— Ούτε τα δωμάτια.

— Τ’ αντικείμενα;

— Τ’ αντικείμενα, ίσως.

— Δηλαδή;

— Το κωλόχαρτο, το τασάκι, ο φούρνος.

— Οι στάχτες;

— Οι στάχτες όχι.

Νήσος τεχνών και φιλοσοφίας

της Έλενας Πατρικίου

Γράφοντας στον «Κόστα» [τον Καραμανλή τον Πραγματικό], για το κλείσιμο του Μον Παρνές, ο Μποστ κατέληγε: «Είναι σπάγκοι οι Ελβετοί […]. Διστιχός, παρ’ όλον που τόσον τους υποστηρίξαμε, απεδείχθησαν αχάριστοι διότη, ως φαίνετε, και μεταξύ των Ελβετών δεν υπάρχουν χαρακτήρες» (Αληλογραφεία με τον Κόστα· δημοσιεύθηκε στην «Αυγή», το 1963).

Jose Clemente Orozco – Oι πλούσιοι (λεπτομέρεια) (1924)

Επειδή ο χαρακτήρας είτε των Ελβετών είτε των άλλων κρατών-μελών του ΟΗΕ μάλλον δεν έχει αξιόλογα αλλάξει από το 1963, η μεγαλόσχημη επενδυτική ιδέα του Δ. Μάρδα με την επωνυμία «Νησί τεχνών και φιλοσοφίας» διατρέχει τον ορατό κίνδυνο να αποβεί φρούδα (με τον νου πλουταίνει η κόρη, με τον ύπνο η ακαμάτρα). Κυρίως, όμως, κινδυνεύει να αποκαλυφθεί κοινωνικά και αισθητικά απεχθής.

Ο Δ. Μάρδας προανήγγειλε, στη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων, τη σύσταση του νησιού, μέσω του οποίου θα ιδρυθεί ένα «παγκοσμίου κύρους θερινό Νταβός» και η οποία θα αποτελέσει την αιχμή του δόρατος των πολυαναμενόμενων επενδύσεων. Επόμενα δημοσιεύματα κατέστησαν την εξαγγελία ανάγλυφη έως ανατριχίλας. Ο εν λόγω τόπος, πρόκειται, στα νεφελοκοκκυγικά όνειρα του κ. υφυπουργού, να είναι έρημός τις νήσος, επί της οποίας θα χτιστούν χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα αναπτυξιακής φούσκας: πολυτελή συνεδριακά κέντρα, έτι πολυτελέστερες κατοικίες (μία ανά χώρα-μέλος του ΟΗΕ), υποδειγματικοί αμπελώνες και «πορσελάνινα» ελαιοτριβεία (κατά το αξεπέραστο παράδειγμα του τυροκομείου της Μαρίας Αντουανέτας στο Μικρό Τριανόν), παραδοσιακές ταβέρνες, ψευδοαγορές (σαν τα καταστήματα των all inclusive ξενοδοχείων) και, το απόλυτον sine qua non της νεοελληνικής κακογουστιάς, ένα «ανοικτό “αρχαιοελληνικό” θέατρο». Όλα κατασκευασμένα με την τελευταία λέξη της μόδας: «βιοκλιματικά, οικολογικά και αειφορικά».

Συρία: η ρωσική επέμβαση και οι στόχοι της

Ο ρόλος των ΗΠΑ, ο Άσαντ, η αντιπολίτευση, το ΙSIS

συνέντευξη του Ζιλμπέρ Ασκάρ στον Ίλια Μπουντράιτκις για το LeftEast

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

 

Έχουν περάσει αρκετές ημέρες από την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στη Συρία, και ο στόχος και η στρατηγική της δεν είναι ξεκάθαροι. Οι Ρώσοι αξιωματούχοι από τη μια λένε ότι πρόκειται για μια επιχείρηση εναντίον του ΙSIS, ενώ από την άλλη την παρουσιάζουν, όπως ο Πούτιν στον ΟΗΕ, ως ενίσχυση της νόμιμης κυβέρνησης του Άσαντ. Ποιος είναι ο πραγματικός στόχος της επιχείρησης; Ποιος νομίζετε ότι είναι ο πραγματικός στόχος αυτής της επιχείρησης;

Η αρχική επίσημη αιτιολόγηση της παρέμβασης σχεδιάστηκε προκειμένου η Ρωσία να πάρει το πράσινο φως από τη Δύση, και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ. Δεδομένου ότι οι χώρες της Δύσης βομβαρδίζουν το ISIS στη Συρία, δεν μπορούσαν, ασφαλώς, να αρνηθούν στη Ρωσία να κάνει το ίδιο. Με αυτό το πρόσχημα πούλησε ο Πούτιν την επιχείρησή του στην Ουάσινγκτον πριν αρχίσει η εφαρμογή της και η Ουάσιγκτον την αγόρασε. Στην αρχή, προτού οι Ρώσοι ξεκινήσουν τους βομβαρδισμούς, η Ουάσιγκτον χαιρέτιζε τη συμβολή της Ρωσίας στην πάλη ενάντια στο ISIS. Αυτό ήταν, φυσικά, απατηλό. Θα εκπλησσόμουν πραγματικά αν αποδεικνυόταν ότι η Ουάσιγκτον πίστευε ότι η Ρωσία αναπτύσσει δυνάμεις στη Συρία για να πολεμήσει το ISIS.

Δεν θα μπορούσαν να αγνοήσουν το γεγονός ότι ο πραγματικός στόχος της παρέμβασης της Ρωσίας είναι η ενίσχυση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ. Βέβαια, η Ουάσιγκτον είναι σύμφωνη και με τον πραγματικό στόχο της παρέμβασης της Μόσχας: την αποφυγή της κατάρρευσης του καθεστώτος Άσαντ. Από την πρώιμη φάση της εξέγερσης στη Συρία, η κυβέρνηση των ΗΠΑ, ακόμη και όταν ξεκίνησε να λέει ότι ο Άσαντ πρέπει να παραιτηθεί, τόνιζε πάντοτε ότι το καθεστώς πρέπει να παραμείνει στη θέση του. Αντίθετα με ό,τι απλοϊκά πιστεύουν οι επικριτές των ΗΠΑ, η κυβέρνηση Ομπάμα δεν επιθυμεί καθόλου μια «αλλαγή καθεστώτος» στη Συρία – μάλλον το αντίθετο. Ήθελε το καθεστώς Άσαντ χωρίς τον ίδιο τον Άσαντ. Αυτό είναι το «μάθημα» που πήραν από την καταστροφική αποτυχία των ΗΠΑ στο Ιράκ: εκ των υστέρων, πιστεύουν ότι θα έπρεπε να επιλέξουν εκεί ένα σενάριο «σανταμισμού χωρίς τον Σαντάμ», αντί της πλήρους κατάργησης του καθεστώτος.

Αυτός είναι ο λόγος που η παρέμβαση Πούτιν εκτιμήθηκε μάλλον ευνοϊκά στην Ουάσιγκτον. Και υπάρχει πολλή υποκρισία στις καταγγελίες της κυβέρνησης Ομπάμα για το γεγονός ότι τα χτυπήματα στρέφονται εναντίον της μη-ISIS συριακής αντιπολίτευσης. Κατηγορούν τη Ρωσία ότι δεν χτυπάει αρκετά το ISIS: περισσότερα χτυπήματα ενάντια στο ISIS, θα έκαναν πιο εύκολη τη συμπαιγνία τους. Έτσι θα είχαν πολύ λιγότερες αντιρρήσεις με τα χτυπήματα που βοηθούν στη διάσωση του καθεστώτος Άσαντ. Επιπλέον, η Ουάσιγκτον ελπίζει ότι ο Πούτιν δεν θα εμποδίσει μόνο την κατάρρευση του καθεστώτος, αλλά επίσης θα βοηθήσει στην επίτευξη κάποιου είδους πολιτικής διευθέτησης της σύγκρουσης. Προς το παρόν, όλα αυτά είναι περισσότερο ευσεβείς πόθοι από οτιδήποτε άλλο.

Ο βασικός στόχος της στρατιωτικής επέμβασης της Ρωσίας στη Συρία ήταν η στήριξη του καθεστώτος σε μια εποχή που αυτό έχει υποστεί πολύ βαριές απώλειες. Ο ίδιος ο Άσαντ παραδέχτηκε τον Ιούλιο την αδυναμία του να διατηρήσει υπό την κατοχή του εδάφη της επικράτειας που ήλεγχε μέχρι τότε. Η επέμβαση της Μόσχας έχει στόχο να αποφευχθεί η κατάρρευση του καθεστώτος και, εν συνεχεία, αυτό να μπορέσει να ανακαταλάβει τα εδάφη που έχασε το περασμένο καλοκαίρι. Αυτός είναι ο βασικός και πρωταρχικός στόχος της ρωσικής επέμβασης.

Υπάρχει ένας δεύτερος στόχος, που υπερβαίνει κατά πολύ τη Συρία, και εκφράζεται με το γεγονός ότι η Ρωσία έστειλε στη Συρία μέρος των αεροπορικών της δυνάμεων και εξαπέλυσε τους Κρουζ πύραυλους της από την Κασπία. Μοιάζει με την «Ώρα του Κόλπου» για τον ρώσικο ιμπεριαλισμό. Ο Πούτιν κάνει σε μικρότερη κλίμακα ότι έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες το 1991, όταν παρουσίασαν τα εξελιγμένα όπλα τους κατά του Ιράκ στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου. Αυτός ήταν ένας τρόπος για να πουν στον κόσμο: «Δείτε πόσο ισχυροί είμαστε! Δείτε πόσο αποτελεσματικά είναι τα όπλα μας!». Και αυτό ήταν ένα σημαντικό κίνητρο για την επαναβεβαίωση της ηγεμονίας των ΗΠΑ σε μια κρίσιμη ιστορική στιγμή. Ήμασταν τότε στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου· το έτος 1991, όπως θυμάστε, ήταν η τελευταία χρονιά της Σοβιετικής Ένωσης. Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός χρειαζόταν την επανεπιβεβαίωση της ηγεμονίας του στο παγκόσμιο σύστημα.

Ο Πούτιν, μ’ αυτή την επίδειξη δύναμης, μοιάζει να λέει σε ολόκληρο τον πλανήτη: «Και εμείς οι Ρώσοι έχουμε εξελιγμένα όπλα, μπορούμε να σας διαθέσουμε και, στην πραγματικότητα, είμαστε ένας πιο αξιόπιστος σύμμαχος από τις ΗΠΑ». Ο εκφοβισμός του Πούτιν έρχεται σε αντίθεση με τη δειλή στάση της κυβέρνησης Ομπάμα στη Μέση Ανατολή τα τελευταία χρόνια. Ο Πούτιν κερδίζει φίλους στην περιοχή. Έχει αναπτύξει σχέσεις με τον Σίσι στην Αίγυπτο και την ιρακινή κυβέρνηση. Το Ιράκ και η Αίγυπτος είναι δύο κράτη που θεωρούνται ότι βρίσκονται στην σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, αλλά και τα δύο υποστηρίζουν τη ρωσική επέμβαση, και τα δύο αγοράζουν τώρα όπλα από τη Ρωσία και αναπτύσσουν τις στρατιωτικές και στρατηγικές τους σχέσεις με τη Μόσχα.

Από αυτή την οπτική γωνία, η συνεχής παρέμβαση της Ρωσίας θα πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος ενός δι-ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Πριν από δεκαπέντε και πλέον χρόνια, ανέλυσα τον πόλεμο στο Κοσσυφοπέδιο ως μέρος ενός νέου Ψυχρού Πολέμου. Ο χαρακτηρισμός αυτός επικρίθηκε τότε. Τώρα, είναι προφανές ότι ζούμε μέσα σ’ αυτό.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι η ρωσική επέμβαση συνιστά μια πλήρη αποτυχία της πολιτικής των ΗΠΑ, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι υπάρχει ένα κρυφό αμερικανικό σχέδιο για να εμπλακεί η Ρωσία σε αυτή τη σύγκρουση. Και, προφανώς, έχουμε διχογνωμία στην αμερικανική ελίτ γύρω από το ζήτημα της Συρίας. Ποια νομίζετε ότι είναι η θέση των ΗΠΑ σε αυτήν την κατάσταση;

Υπήρχε σίγουρα μια συνεχής διαφωνία σε κορυφαίο επίπεδο στις ΗΠΑ όσον αφορά τη Συρία. Δεν είναι μυστικό ότι υπήρχε διαφωνία σχετικά με το ζήτημα της παροχής στήριξης προς την κύρια συριακή αντιπολίτευση μεταξύ Ομπάμα και Χίλαρι Κλίντον –όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών–, με τους στρατιωτικούς και τη CIA να συμμερίζονται την άποψή της. Το 2012, όταν ξεκίνησε αυτή η διαμάχη, ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ήταν ακόμα η κυρίαρχη δύναμη στην αντιπολίτευση. Η αδυναμία του, λόγω της έλλειψης υποστήριξης από την Ουάσιγκτον και ειδικά του βέτο των ΗΠΑ σχετικά με τον εφοδιασμό του με αντιαεροπορικά αμυντικά μέσα, επέτρεψε στους τζιχαντιστές να αναπτυχθούν παράλληλα και να αποκτήσουν αργότερα ακόμη μεγαλύτερη σημασία ως ένοπλη αντιπολίτευση στο συριακό καθεστώς. Εκείνοι που τάσσονταν υπέρ της υποστήριξης της κυρίαρχης τάσης της αντιπολίτευσης, όπως η Κλίντον και ο τότε διευθυντής της CIA Ντέιβιντ Πετρέους, πιστεύουν ότι τα γεγονότα τους δικαίωσαν, ότι η καταστροφική εξέλιξη της κατάστασης στη Συρία είναι, σε μεγάλο βαθμό, αποτέλεσμα της λανθασμένης πολιτικής Ομπάμα.

Διαδήλωση υποστήριξης στον Πούτιν, Δαμασκός, 2012 (πηγή: Corriere della Sere/AP)

Ο Ομπάμα βρίσκεται, πράγματι, αντιμέτωπος με έναν τρομερά αρνητικό απολογισμό της πολιτικής του στη Συρία. Είναι μια πλήρης καταστροφή, από οποιαδήποτε οπτική γωνία και αν το δει κανείς, ανθρωπιστική ή στρατηγική. Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολύ ανήσυχες για το τεράστιο κύμα προσφύγων, ως αποτέλεσμα μιας τεράστιας ανθρωπιστικής καταστροφής. Η κυβέρνηση Ομπάμα προσπαθεί να παρηγορηθεί, λέγοντας ότι η Ρωσία πέφτει σε μια παγίδα, ότι η κατάσταση θα μετατραπεί σε ένα δεύτερο Αφγανιστάν γι’ αυτήν. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, στην πρόσφατη κριτική του για την ρωσική επέμβαση, ο Ομπάμα χρησιμοποίησε τον όρο «τέλμα» – έναν όρο που χρησιμοποιήθηκε για τις ΗΠΑ στο Βιετνάμ, και τη Σοβιετική Ένωση στο Αφγανιστάν. Η Ρωσία πρόκειται τώρα να εμπλακεί σε ένα τέλμα στη Συρία, υποστηρίζει. Ευσεβείς πόθοι, που έχουν στόχο, να γλυκάνουν το χάπι μιας μεγάλης αποτυχίας.

Προς το παρόν, οι σημαντικότεροι σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, δεν φαίνεται να έχουν σαφή αρνητική θέση σχετικά με τη ρωσική επέμβαση. Πιστεύετε ότι η ρωσική επέμβαση προκάλεσε διχογνωμία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης και θα μπορούσε να δώσει την ευκαιρία στη Ρωσία να ασχοληθεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτός από τις ΗΠΑ;

Δεν το νομίζω. Πρώτα απ’ όλα, δεν υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των θέσεων της Γαλλίας και των ΗΠΑ. Η θέση της Γερμανίας είναι ελαφρώς διαφορετική επειδή δεν εμπλέκεται άμεσα στη στρατιωτική δράση εναντίον του ISIS. Η Γαλλία επικρίνει τη Ρωσία που θέτει στο στόχαστρο την μη-ISIS αντιπολίτευσης. Και η γαλλική θέση είναι πολύ αυστηρή στο θέμα του Άσαντ. Όπως η Ουάσιγκτον, και ακόμη πιο κατηγορηματικά, το Παρίσι λέει ότι ο Άσαντ πρέπει να φύγει και ότι δεν πρόκειται να υπάρξει πολιτική μετάβαση στη Συρία όσο παραμένει. Και αυτό στην πραγματικότητα είναι προφανές, γιατί αν πρόκειται να γίνει μια πολιτική μετάβαση κατόπιν συμφωνίας συμβιβασμού ανάμεσα στο καθεστώς και την αντιπολίτευση, δεν υπάρχει περίπτωση η τελευταία να δεχθεί κάποιο είδος κοινής κυβέρνησης υπό την προεδρία Άσαντ. Η θέση της Ουάσιγκτον και του Παρισιού βασίζεται σ’ αυτό. Έρχεται σε αντίθεση με τη Μόσχα, η οποία θεωρεί τον Άσαντ τον νόμιμο πρόεδρο και επιμένει ότι κάθε συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από αυτόν. Για την ώρα υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στις δύο θέσεις.

Όπως είπα, η Ουάσιγκτον και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της τρέφουν ευσεβείς πόθους. Ελπίζουν πως, από τη στιγμή που θα σταθεροποιήσει το συριακό καθεστώς, ο Πούτιν θα ασκήσει πίεση προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για μια συμβιβαστική λύση, σύμφωνα με την οποία ο Άσαντ θα δεχόταν να παραδώσει την εξουσία, με μια μεταβατική περίοδο προτού γίνουν εκλογές. Η Άνγκελα Μέρκελ –αν και διόρθωσε τη δήλωση της την επόμενη μέρα– είπε ότι, κατά κάποιο τρόπο, η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να συνδιαλλαγεί με τον Άσαντ. Και ακούμε το ίδιο από αρκετές πλευρές στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ: «Σε τελευταία ανάλυση, ο Άσαντ είναι καλύτερος από το ISIS. Μπορούμε να κάνουμε δουλειά μ’ αυτόν. Ας συμφωνήσουμε μαζί του σε κάποιο είδος μετάβασης». Κάτι τέτοιο θα ήταν αυτοκαταστροφικό. Το μόνο αποτέλεσμά του είναι να ενώνει την μη-ISIS αντιπολίτευση εναντίον αυτής της προοπτικής. Η ένοπλη αντιπολίτευση περιλαμβάνει όλες τις αποχρώσεις του «τζιχαντισμού», που πλειοδοτούν ο ένας εναντίον του άλλου στην αντίθεσή τους προς τον Άσαντ. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος οποιοδήποτε αξιόπιστο τμήμα της αντιπολίτευσης να δεχτεί μια συμφωνία που θα περιλαμβάνει τη συνέχιση της παρουσίας του Άσαντ. Η αποχώρησή του αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε πολιτική διευθέτηση με στόχο να σταματήσει ο πόλεμος στη Συρία. Διαφορετικά, απλώς δεν θα σταματήσει.

Η Ουάσιγκτον έχει κάνει πολλές υποκριτικές δηλώσεις καταδικάζοντας τη δράση της Ρωσίας, παρά το γεγονός ότι σε πρώτη φάση είχε ανάψει το πράσινο φως. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι ότι δεν θέλουν να εμφανίζονται ως ανοικτοί υποστηρικτές της διάσωσης του καθεστώτος Άσαντ, και έτσι να αποξενωθούν από τους σουνίτες της περιοχής. Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιούν τη ρωσική επέμβαση για να δημιουργήσουν ένα εμπόδιο μεταξύ της Μόσχας και των χωρών με σουνιτική πλειοψηφία. Οι Σαουδάραβες είχαν αρχίσει συνομιλίες με τη Ρωσία και έχει αναφερθεί ότι θα δέχονταν μια συμφωνία για αύξηση της τιμής του πετρελαίου, ως αντάλλαγμα για μια αλλαγή στάσης της Ρωσίας απέναντι στη Συρία. Και τώρα είναι πλέον πολύ απογοητευμένοι από την παρέμβαση της Μόσχας, αν και ίσως ελπίζουν ακόμα ότι ο Πούτιν μπορεί να επιβάλει τελικά την αποχώρηση του Άσαντ.

Ωστόσο, εν τω μεταξύ, η Μουσουλμανική Αδελφότητα και οι κληρικοί μουσουλμάνοι του Σαουδικής Αραβίας καλούν σε ιερό πόλεμο εναντίον του «δεύτερου Αφγανιστάν της Ρωσίας», σε μια εντυπωσιακή συμφωνία με την περιγραφή της στρατιωτικής περιπέτειας Πούτιν ως ιερού πολέμου εκ μέρους της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Δείτε τη διαφορά μεταξύ των προηγούμενων ιμπεριαλιστικών πολέμων των τελευταίων χρόνων: ο πόλεμος αντιμετωπιζόταν ως θρησκευτικός μόνο από την μουσουλμανική πλευρά. Τώρα, για πρώτη φορά έπειτα από πολλά πολλά χρόνια, έχουμε μια σύγκρουση «Ιερών Πολεμιστών»! Με αυτή την έννοια, ο Πούτιν είναι ένα «θείον δώρο» για τους τζιχαντιστές: ο τέλειος εχθρός.

Γνωρίζετε, ίσως, τη μυστική επίσκεψη του ιρανού στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί, το καλοκαίρι, στη Μόσχα. Η τελική απόφαση για την παρέμβαση της Ρωσίας ελήφθη μετά τη συνάντηση — και το Ιράν έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόφαση αυτή. Ποιο νομίζετε ότι είναι το ενδιαφέρον του Ιράν για τη ρωσική επέμβαση;

Το Ιράν μοιράζεται με την Ρωσία το κοινό ενδιαφέρον για τη διατήρηση του καθεστώτος Άσαντ, ενός στρατηγικού σύμμαχου των δύο χωρών. Για το Ιράν, η Συρία αποτελεί βασικό σύνδεσμο σε έναν άξονα που περνά από την Τεχεράνη στη Χεζμπολάχ στο Λίβανο, μέσα από το Ιράκ και τη Συρία. Η Συρία είναι ζωτικής σημασίας για τον εφοδιασμό της Χεζμπολάχ από το Ιράν. Παρέχει στο Ιράν στρατηγική πρόσβαση στη Μεσόγειο. Για τη Ρωσία, τώρα, η Συρία είναι η μόνη χώρα της Μεσογείου που φιλοξενεί ρωσικές ναυτικές και αεροπορικές βάσεις. Αυτός είναι ο λόγος που βλέπουμε σήμερα στη Συρία μια αντεπίθεση που συνδυάζει τις δυνάμεις του Άσαντ, ιρανικά και φιλοϊρανικά στρατεύματα, καθώς και τη ρωσική αεροπορική υποστήριξη και υποστήριξη πυρός. Σε όλη την γκάμα των προθέσεων και των σκοπών του, το καθεστώς Άσαντ ήταν πλήρως εξαρτημένο από το Ιράν για αρκετό χρονικό διάστημα. Το Ιράν κάνει κουμάντο στη Συρία. Και, βέβαια, η Ρωσία ασκεί επίσης σημαντική επιρροή στη Δαμασκό, λόγω του ότι είναι ο βασικός της προμηθευτής όπλων. Η εξελισσόμενη ρωσική επέμβαση σίγουρα έχει ενισχύσει σημαντικά τον ρόλο της Ρωσίας. Υπάρχουν κάποιοι στη Δύση που καλωσορίζουν αυτή την αύξηση επιρροής θεωρώντας ότι συντελείται εις βάρος του Ιράν: ευσεβείς πόθοι και πάλι!

Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν τώρα την κατάσταση στη Συρία ως εξής: μια νόμιμη κυβέρνηση με ομαλότητα από τη μια, και διαφορετικές δυνάμεις που προσπαθούν να καταστρέψουν το κράτος και να προκαλέσουν χάος από την άλλη. Η άλλη άποψη είναι ότι το καθεστώς Άσαντ μεταμορφώθηκε βαθιά κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου και δεν μπορεί κανείς να πει ότι πρόκειται για ένα «κανονικό» κράτος που αντιμετωπίζει αντικρατικές δυνάμεις. Υπάρχει εκφυλισμός του κράτους και το σημερινό καθεστώς Άσαντ είναι ένα προϊόν αυτού. Ποια είναι η πραγματική φύση του καθεστώτος Άσαντ τώρα και πόσο άλλαξε κατά τη διάρκεια του πολέμου;

Στρατιώτης του Συριακού στρατού. Το αυτοκόλλητο στο όπλο γράφει «Η Συρία είναι εντάξει». πηγή: Telegraph/AP

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την αδιάκοπη περιγραφή, από τον Πούτιν και τον Λαβρόφ, του καθεστώτος Άσαντ ως «νόμιμης» κυβέρνησης. Αυτή βασίζεται σε μια πολύ περιορισμένη έννοια της νομιμότητας. Μπορεί να είναι «νόμιμη» κυβέρνηση κατά τα πρότυπα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά σίγουρα δεν είναι «νόμιμη», καθώς ποτέ δεν εξελέγη δημοκρατικά. Το καθεστώς είναι προϊόν ενός πραξικοπήματος που έλαβε χώρα πριν από 45 χρόνια. Βρίσκεται ακόμα στην εξουσία μέσω της κληρονομικής μεταβίβασης της προεδρίας, ως μια οιονεί βασιλική δυναστεία που κυβερνά τη χώρα με τη βοήθεια των υπηρεσιών ασφαλείας και της στρατιωτικής δικτατορίας. Στη Συρία δεν υπήρξαν ελεύθερες εκλογές και πολιτικές ελευθερίες εδώ και μισό αιώνα. Και αυτό το καθεστώς έχει αποξενωθεί ακόμα περισσότερο από τον λαό κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών με την επιτάχυνση των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων που οδηγούν στην εξαθλίωση ευρέων στρωμάτων, ιδίως στην ύπαιθρο, και την απότομη άνοδο της ανεργίας και του κόστους ζωής.

Η κατάσταση είχε γίνει ανυπόφορη, γι’ αυτό και συνέβη η λαϊκή εξέγερση το 2011. Η απάντηση του καθεστώτος ήταν η ωμή βία, η οποία αυξανόταν σταδιακά, δολοφονώντας περισσότερους ανθρώπους κάθε μέρα και δημιουργώντας μια κατάσταση που έκανε την εξέγερση να μετατραπεί σε εμφύλιο πόλεμο. Εκτός αυτού, το καθεστώς, το καλοκαίρι-φθινόπωρο του 2011, απελευθέρωσε τους τζιχαντιστές που κρατούνταν στις φυλακές. Το έκανε επειδή ήθελε να δημιουργήσει ένοπλες ομάδες τζιχαντιστών –το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της απελευθέρωσης τους σε κατάσταση εξέγερσης– προκειμένου να επιβεβαιώσει το ψέμα που διέσπειρε από την αρχή: ότι είχε να αντιμετωπίσει μια τζιχαντιστική εξέγερση. Κι αυτό αποδείχθηκε, πράγματι, μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, καθώς οι αγωνιστές τους οποίους απελευθέρωσε το καθεστώς από τις φυλακές ηγούνται σήμερα μερικών από τις βασικές ομάδες τζιχαντιστών στη Συρία. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε το γεγονός πως ό,τι και να πει κανείς για τον αντιδραστικό χαρακτήρα ενός μεγάλου τμήματος όσων μάχονται το καθεστώς, καταρχήν είναι το ίδιο το καθεστώς που τους γέννησε. Γενικότερα, με την σκληρότητα του, το καθεστώς έχει δημιουργήσει τη δυσαρέσκεια που ευνόησε την ανάπτυξη του τζιχαντισμού και του ISIS. Το ISIS πράγματι είναι μια βάρβαρη απάντηση στη βαρβαρότητα του καθεστώτος, αυτό που εγώ αποκαλώ μια «σύγκρουση βαρβαροτήτων».

Υπάρχει και μια άλλη πτυχή. Το καθεστώς του Άσαντ είναι τώρα αρκετά χειρότερο από ό,τι πριν από την εξέγερση. Δεν είναι πλέον μόνο ένα δικτατορικό κράτος αλλά μια χώρα στην οποία ανεξέλεγκτοι δολοφόνοι γκάνγκστερ, οι σαμπίχα όπως λέγονται στα αραβικά, κάνουν κουμάντο. Τρομοκρατούν τον πληθυσμό και αυτός είναι ο λόγος που μεγάλο μέρος του πρόσφατου κύματος προσφύγων οι οποίοι καταφεύγουν στην Ευρώπη, προέρχεται από περιοχές που ελέγχονται από το καθεστώς. Υπάρχουν πάρα πολλοί που δεν υποφέρουν πλέον να συνεχίσουν να βρίσκονται υπόδουλοι των εν λόγω εγκληματιών, που έχει εκθρέψει το καθεστώς Άσαντ. Ο συριακός πληθυσμός δεν έχει καμία πίστη στο μέλλον του καθεστώτος. Ως εκ τούτου, όλοι όσοι μπορούσαν οικονομικά, αποφάσισαν να φύγουν στην Ευρώπη. Πολλοί από τους πρόσφυγες, όπως μπορείτε να δείτε στα τηλεοπτικά ρεπορτάζ, δεν προέρχονται από τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού, αλλά από τη μεσαία τάξη. Συχνά πούλησαν ό, τι είχαν στη Συρία, επειδή δεν έχουν καμία ελπίδα να επιστρέψουν! Αυτό έχει τεράστιο κόστος για το μέλλον της χώρας. Εκείνοι που παραμένουν στη Συρία είναι είτε οι άνθρωποι που δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, είτε κερδοσκόποι του πολέμου.

Η κατάσταση είναι πολύ ζοφερή. Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους Σύρους για την απόφασή τους να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, δεδομένου ότι όντως χρειάζεται πολλή αισιοδοξία για να διατηρήσει κανείς κάποια ελπίδα για το μέλλον της Συρίας. Παρ’ όλα αυτά –και ας μην ξεχνάμε ότι έχουμε δει ιστορικά ακόμη δραματικότερες καταστάσεις– μπορεί να σημειωθεί ανάκαμψη, αν και μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια. Η πρώτη προϋπόθεση για την παύση του πολέμου και την έναρξη της οποιασδήποτε διαδικασίας ανάκαμψης στη Συρία είναι, σε κάθε περίπτωση, η αποχώρηση του Άσαντ. Όσο παραμένει στην εξουσία, δεν θα είναι δυνατόν να τερματιστεί αυτή η φοβερή τραγωδία.

Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης εξακολουθούν να μιλάνε για μια μετριοπαθή αντιπολίτευση στη Συρία, ενώ το κύριο αντεπιχείρημα του Πούτιν είναι ότι δεν υπάρχουν σαφή σύνορα ανάμεσα στους μαχητές της Τζιχάντ και τη μετριοπαθή ένοπλη αντιπολίτευση. Μπορείτε να μας κάνετε περιγραφή των ομάδων της αντιπολίτευσης που δεν συνδέονται με το ISIS;

Σύρiος στη Δαμασκό διαβάζει την εφημερίδα al-Thawra (η επανάσταση)με πρωτοσέλιδη φωτογραφία από την συνάντηση του Μπασάρ αλ-Άσαντ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα, στις 22 Οκτώβρη. πηγή: AFP

Υπάρχει πολύ μεγάλη γκάμα ομάδων, από τις πρώτες ένοπλες ομάδες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, οι οποίες ήταν σχετικά κοσμικές και αδογμάτιστες, μέχρι όλες τις αποχρώσεις των τζιχαντιστών έως το συριακό παρακλάδι της Αλ Κάιντα, Αλ-Nούσρα. Όλοι οι τζιχαντιστές ασπάζονται το πρόγραμμα για την επιβολή της σαρία και την επιβάλλουν στην περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους. Ωστόσο, καμία από αυτές τις ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της Αλ-Nούσρα, δεν πλησιάζει την απίστευτη βαρβαρότητα του ISIS, το οποίο είναι η πιο άσχημη καρικατούρα φονταμενταλιστικού κράτους που θα μπορούσε να έχει βγει μέσα από ένα έργο μυθοπλασίας. Οι μη-ISIS ισλαμικές ομάδες της αντιπολίτευσης αντιπροσωπεύουν ένα συνεχές ισλαμικών φονταμενταλιστικών δυνάμεων, από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα μέχρι την Αλ Κάιντα – και όλες αντιτάσσονται στο ISIS.

Τίποτα από όλα αυτά δεν εμπνέει αισιοδοξία για το μέλλον της Συρίας. Πράγματι, η βαρβαρότητα του καθεστώτος έχει σκοτώσει πολύ περισσότερους από οποιονδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένου και του ISIS. Αλλά οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης αντιπροσωπεύουν εναλλακτικές λύσεις που δεν είναι διόλου ενθαρρυντικές. Ωστόσο, προϋπόθεση για κάθε ανάκαμψη και ειρήνευση, όπως είπα παραπάνω, είναι να απαλλαγούμε από τον Άσαντ.

Επίσης υπάρχουν οι κουρδικές δυνάμεις στη Συρία, η πιο προοδευτική ένοπλη ομάδα που συμμετέχει σ’ αυτή την μάχη – αν όχι η μοναδική. Ο κύριος αγώνας τους διεξάγεται μέχρι τώρα εναντίον του ISIS, ενώ υιοθέτησαν μια κάπως ουδέτερη στάση μεταξύ του καθεστώτος και της υπόλοιπης αντιπολίτευσης. Από πέρυσι, υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ μέσω αεροπορικών επιδρομών και όπλων. Ουσιαστικά, ασχολούνται με τον έλεγχο και την υπεράσπιση των κουρδικών κατοικημένων περιοχών. Για να μπορέσουν να παίξουν κάποιο ρόλο στη μάχη πέρα ​​από τις περιοχές τους, και έτσι στον καθορισμό της μοίρας της Συρίας στο σύνολό της, πρέπει να συμμαχήσουν με τους Άραβες και άλλες μειονότητες. Γι’ αυτό πιέζει –με κάποια επιτυχία– η Ουάσιγκτον, πρώτα βάζοντας τους να συνεργαστούν με ομάδες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, και τώρα με τις συριακές αραβικές φυλές, στο πρότυπο που ακολούθησαν η ΗΠΑ στο Ιράκ εναντίον της Αλ-Κάιντα, που σήμερα αναβιώνει εναντίον του ISIS. 

Νομίζετε ότι είναι πιθανό να επικρατήσει κάποιο είδος συνασπισμού, ο οποίος θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια προοδευτική προοπτική για το μέλλον της χώρας; 

Για να είμαι ειλικρινής, δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος όσον αφορά συνολικά τις υπάρχουσες δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Προς το παρόν, το καλύτερο που μπορούμε να ελπίζουμε είναι να σταματήσει ο πόλεμος. Προτεραιότητα είναι να σταματήσει αυτή η φρικτή αιματοχυσία και καταστροφή της χώρας. Μια προοδευτική εναλλακτική λύση θα πρέπει να φτιαχτεί από το υπάρχον δυναμικό. Αν και δεν υπάρχουν σημαντικές οργανωμένες δυνάμεις που να εκπροσωπούν μια προοδευτική εναλλακτική λύση, υπάρχει ένα σημαντικό δυναμικό, που αποτελείται από πολλούς νέους ανθρώπους, που ξεκίνησαν την εξέγερση το 2011. Χιλιάδες από αυτούς είναι τώρα στην εξορία, άλλοι βρίσκονται στη φυλακή. Και πολλοί άλλοι βρίσκονται ακόμη στη Συρία, αλλά δεν μπορούν να παίξουν κάποιο καθοριστικό ρόλο στον Εμφύλιο Πόλεμο. Πρέπει πρώτα να σταματήσει ο πόλεμος. Οτιδήποτε οδηγήσει στο τέλος του πολέμου, θα είναι θετική εξέλιξη από την άποψη αυτή. Θα χρειαστεί, όμως, η ανάδυση μιας νέας προοδευτικής εναλλακτικής λύσης στη βάση των υφιστάμενων δυνατοτήτων, προκειμένου η κατάσταση να εμπνεύσει κάποια αισιοδοξία.

Μπορεί όμως να πιστέψει κανείς ότι οι συγκρούσεις θα σταματήσουν μόνο με κάποια βοήθεια ή κάποια παρέμβαση από το εξωτερικό; Ή πιστεύετε ότι οι ξένες παρεμβάσεις, είτε ρωσικές είτε δυτικές, στην πραγματικότητα παρατείνουν τον πόλεμο; 

Η δυτική παρέμβαση έχει μέχρι τώρα αποκλειστικό στόχο το ISIS. Τα χτυπήματα της αμερικανικής συμμαχίας γίνονται όλα σε περιοχές ελεγχόμενες από το ISIS, και αποφεύγονται εντελώς σε περιοχές που ελέγχονται από το καθεστώς. Αντίθετα, τα ρωσικά χτυπήματα εναντίον του ISIS είναι πολύ λίγα· η συντριπτική πλειοψηφία των ρωσικών χτυπημάτων είναι εις βάρος της μη-ISIS αντιπολίτευσης, σε περιοχές διεκδικούμενες από το καθεστώς και την αντιπολίτευση. Έτσι, από αυτή την άποψη, υπάρχει μια σημαντική διαφορά. Η ρωσική επέμβαση πράγματι ευνοεί την παράταση του εμφύλιου πόλεμου στη Συρία. Όποιοι ευσεβείς πόθοι κι αν υπάρχουν στη Δύση σχετικά με τον πιθανό ρόλο της Ρωσίας, το γεγονός είναι ότι πριν από τη ρωσική παρέμβαση το καθεστώς είχε εξαντληθεί, έχανε έδαφος και φαινόταν να βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Στην πραγματικότητα αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Πούτιν παρενέβη, όπως έχω ήδη είπα παραπάνω. Θα ήταν μια οδυνηρή ήττα για τον Πούτιν, αν το καθεστώς Άσαντ κατέρρεε.

Η θεαματική εξάπλωση του ISIS συντελέστηκε πριν από έναν και πλέον χρόνο. Ούτε η Ρωσία ούτε το καθεστώς Άσαντ έκαναν τίποτα σοβαρό για την καταπολέμησή του. Κύριο μέλημα του Πούτιν, όπως και του Άσαντ, είναι η επιβίωση του καθεστώτος. Με τη στήριξη του, ο Πούτιν παρατείνει τον πόλεμο. Και αυτό είναι εγκληματικό. Ενδεχομένως, βέβαια, μπορεί να ευχηθεί κανείς οι ευσεβείς πόθοι της Δύσης να αποδεδειχθούν αληθινοί, και ο Πούτιν να αναγκάσει τον Άσαντ να παραιτηθεί. Είναι δύσκολο να πει κανείς ποιες είναι οι προθέσεις του Πούτιν στο ζήτημα αυτό. Είναι αλήθεια, ωστόσο, ότι η Ρωσία διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να βαλτώσει σε ένα «τέλμα», για να χρησιμοποιήσουμε τον όρο του Ομπάμα, αν ο πόλεμος δεν τελειώνει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Θα παρακολουθούμε την εξέλιξη των πραγμάτων. Το όνειρο των απλών ανθρώπων της Συρίας για την ώρα είναι το τέλος του πολέμου, με την ανάπτυξη δυνάμεων του ΟΗΕ για την διατήρηση της τάξης, ώστε να μπορέσουν να ξαναχτίσουν το κράτος και τη χώρα τους.

Ο Λιβανέζος πανεπιστημιακός και αγωνιστής Gilbert Achcar θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ειδικούς, διεθνώς, σε ζητήματα Μέσης Ανατολής και αραβικού κόσμου. Σήμερα διδάσκει στο SOAS (University of London).

O Ρώσος ιστορικός και αγωνιστής Ilya Budraitskis είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του «Moscow Art Magazine» and OpenLeft.Ru και του lefteast.

H συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο LeftEast (www.criticatac.ro), στις 15.10.2015.

Ο τουρκικός ελιγμός της Μέρκελ

Χρησιμοποιώντας τους πρόσφυγες

 του Μπίνοϋ Κάμπμαρκ

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Το μέτωπο στην κίνηση των προσφύγων εντός της Ευρώπης μετατοπίζεται. Η κατάσταση ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις, παραμένει η ίδια: η ουγγρικού τύπου αντιμετώπιση, που συνεπάγεται κλείσιμο των συνόρων, μια σύντομη χαλάρωση και ξανά μεγαλύτερο κλείσιμο. Το κλείσιμο των συνόρων με την Κροατία σήμανε  μια αναπόφευκτη κίνηση προς τη Σλοβενία, η κυβέρνηση της οποίας έχει ανακοινώσει περιορισμούς  στη διέλευση: 2.500 άτομα την ημέρα.

Γκράφιτι με τον Αϋλάν, στη Σοροκάμπα της Βραζιλίας, 5 Σεπτεμβρίου 2015. Φωτογραφία: Nelson Almeida/AFP

Τώρα, περνάμε στο επόμενο στάδιο του προσφυγικού προβλήματος: τη χρήση των προσφύγων ως διαπραγματευτικού όπλου στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Ενώ η Γερμανία δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι επιδίωκε να βρει τρόπους μείωσης των τεράστιων αριθμών, ακόμη και όταν άλλα κράτη δεν τηρούσαν τις δεσμεύσεις τους, ήταν αναπόφευκτο ότι η λογική «να τους κρατήσουμε μακριά» θα ερχόταν, αργά ή γρήγορα. Η απουσία ενιαίας πολιτικής για το προσφυγικό στην Ευρώπη κάνει κάθε χώρα να κοιτάζει τα στενά συμφέροντα της.

Ακόμη και οι γερμανικές αρχές σκλήρυναν την στάση τους, αν και αυτή δεν είναι η στάση που ευνοεί η κυβέρνηση Μέρκελ. Ο επικεφαλής της Ένωσης Αστυνομικών, Rainer Wendt, εξέφρασε στην κυριακάτικη Welt την άποψη ότι η Γερμανία θα πρέπει να φτιάξει έναν φράχτη κατά μήκος των συνόρων της με την Αυστρία. «Αν κλείσουμε τα σύνορα με αυτόν τον τρόπο, η Αυστρία επίσης θα κλείσει τα σύνορά της με τη Σλοβενία —  και αυτό ακριβώς χρειαζόμαστε». Ομοψυχία κρατών, με άλλα λόγια, εις βάρος της απόγνωσης των προσφύγων.

Στα «Ενθέματα» αύριο Kυριακή 25 Οκτωβρίου

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής», στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com), στο facebook (Enthemata Avgis) και στο twitter: @enthemata

Κείμενα των: Mπίτνοϋ Κάμπμαρκ, Ζιλμπέρ Ασκάρ, Έλενας Πατρικίου, Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής, Κωνσταντίνου Χατζηνικολάου

Ο τουρκικός ελιγμός της Μέρκελ. Χρησιμοποιώντας τους πρόσφυγες. Ανάλυση του Mπίτνοϋ Κάμπμαρκ: «Η προσέγγιση της καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ αντιστέκεται στην προοπτική  του κλεσίματος των συνόρων – μέχρι στιγμής. Αντ’ αυτού, για να αντιμετωπίσει της ανησυχία στους κόλπους της κυβέρνησης, δοκιμάζει μια άλλη προσέγγιση: να κρατήσει το πρόβλημα μακριά, δωροδοκώντας την Τουρκία. Αυτή, φαίνεται να είναι η ώρα της Άγκυρας: καθίσταται βασικός παράγοντας για την αντιμετώπιση των απειλών που δέχεται το ευρωπαϊκό σύστημα ασφαλείας,  συμμετέχει πρόθυμα στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ανακατεύεται στη συριακή σύγκρουση, με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ.

Η εικόνα παραμένει όπως και στην αρχή. Δεν γίνεται λόγος για δικαιώματα, αλλά για παραβάσεις· δεν γίνεται λόγος για την υποχρέωση να βοηθήσουμε στο πλαίσιο του δικαίου των διεθνών συμφώνων, αλλά για την υποχρέωση να προστατευτούν τα κράτη και να μην κατακλυσθούν από πρόσφυγες. Και, τέλος, η δωροδοκία των φτωχότερων κρατών από τα πιο πλούσια έχει γίνει η τυποποιημένη αντιμετώπιση του ζητήματος που υποβιβάζει τα προβλήματα των προσφύγων σε θέματα οικονομικής διαχείρισης και καταμέτρησης αριθμών» (μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης).

Συρία: η ρωσική επέμβαση και οι στόχοι της. Ο ρόλος των ΗΠΑ, ο Άσαντ, η αντιπολίτευση, το ΙSIS.

Έργο του Όσκαρ Κοκόσκα

Μια εκτενής και σημαντική συνέντευξη του Ζυλμπέρ Ασκάρ. Ο λιβανέζος Ζυλμπέρ Ασκάρ, ένας από τους σημαντικότερους ειδικούς σε ζητήματα Μέσης Ανατολής και αραβικού κόσμου, μιλάει στον ρώσο ιστορικό Ίλια Μπουντράιτκις, για την ανεξάρτητη πλατφόρμα ενημέρωσης lefteast.

 Εξηγεί ότι αν και η ρωσική επέμβαση εμφανίζεται ότι γίνεται για την  αντιμετώπιση του ISIS, o στόχος της είναι η στήριξη του καθεστώτος Άσαντ που παραπαίει – ένας στόχος με τον οποίο δεν είναι αντίθετες σε τελική ανάλυση οι ΗΠΑ (που θα επιθυμούσαν τη διατήρηση του «ασαντισμού» χωρίς τον Άσαντ). Μιλάει για τον ρόλο της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ιράν, μας χαρτογραφεί το σύνθετο τοπίο της συριακής αντιπολίτευσης (αναφερόμενος ιδιαίτερα στις ισλαμιστικές αλλά μη-ISIS oμάδες και οργανώσεις), αναλύει τις ευθύνες του καθεστώτος Άσαντ για την ενίσχυση του τζιχαντισμού στη Συρία και καταλήγει ότι η πτώση Άσαντ (σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουν πολλοί στη Δύση) είναι απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε ανάκαμψη ή ειρήνευση της περιοχής:

«Ο βασικός και πρωταρχικός στόχος της στρατιωτικής επέμβασης της Ρωσίας στη Συρία ήταν η στήριξη του καθεστώτος σε μια εποχή που έχει υποστεί πολύ βαριές απώλειες, μετά και την απώλεια εδαφών το καλοκαίρι. Υπάρχει ένας δεύτερος στόχος, που υπερβαίνει κατά πολύ τη Συρία, και εκφράζεται από το γεγονός ότι η Ρωσία έστειλε στη Συρία μέρος των αεροπορικών της δυνάμεων και εξαπέλυσε τους Κρουζ πύραυλους της από την Κασπία. Μοιάζει με την “Ώρα του Κόλπου” για τον ρώσικο ιμπεριαλισμό. […]

Το καθεστώς του Άσαντ είναι τώρα αρκετά χειρότερο από ό,τι πριν από την εξέγερση. Δεν είναι πλέον μόνο ένα δικτατορικό κράτος αλλά μια χώρα στην οποία ανεξέλεγκτοι δολοφόνοι γκάνγκστερ, οι σαμπίχα όπως λέγονται στα αραβικά, κάνουν κουμάντο. Τρομοκρατούν τον πληθυσμό και αυτός είναι ο λόγος που μεγάλο μέρος του πρόσφατου κύματος προσφύγων οι οποίοι καταφεύγουν στην Ευρώπη, προέρχεται από περιοχές που ελέγχονται από το καθεστώς. (μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης).

Νήσος τεχνών και φιλοσοφίας. Η Έλενα Πατρικίου θυμάται την «Αληλογραφεία με τον Κόστα» του Μποστ και τις ρήσεις του («Είναι σπάγκοι οι Ελβετοί») και σχολιάζει την πρόταση Μάρδα για τη δημιουργία ενός νησιού των τεχνών και της φιλοσοφίας: «Ο εν λόγω τόπος, πρόκειται, στα νεφελοκοκκυγικά όνειρα του κ. υφυπουργού, να είναι έρημός τις νήσος, επί της οποίας θα χτιστούν χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα αναπτυξιακής φούσκας: πολυτελή συνεδριακά κέντρα, έτι πολυτελέστερες κατοικίες (μία ανά χώρα-μέλος του ΟΗΕ), υποδειγματικοί αμπελώνες και «πορσελάνινα» ελαιοτριβεία (κατά το αξεπέραστο παράδειγμα του τυροκομείου της Μαρίας Αντουανέτας στο Μικρό Τριανόν), παραδοσιακές ταβέρνες, ψευδοαγορές (σαν τα καταστήματα των all inclusive ξενοδοχείων) και, το απόλυτον sine qua non της νεοελληνικής κακογουστιάς, ένα «ανοικτό “αρχαιοελληνικό” θέατρο». Όλα κατασκευασμένα  με την τελευταία λέξη της μόδας: «βιοκλιματικά, οικολογικά και αειφορικά».

Οι πηγές χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής. Καθώς η δίκη της Χρυσής Αυγής συνεχίζεται, oι πηγές χρηματοδότησης της ΧΑ παραμένουν ένα από τα μεγάλα κεφάλαια, που πρέπει να φωτιστούν, καθώς, εκτός όλων των άλλων,  συνδέεται άμεσα και πολλαπλά με την εγκληματική της δράσης. Δημοσιεύουμε σήμερα σχετικά αποσπάσματα με σχετικές πληροφορίες από το υπόμνημα Πολιτικής Αγωγής. Από το υπόμνημα φαίνεται ότι εκτός από την κρατική χρηματοδότηση (μέχρι τη διακοπή της) βασικές πηγές χρηματοδότησης της Χρυσής Αυγής ήταν – και αυτά αποτελούν, πιθανότατα, μόνο την κορυφή του παγόβουνου: α) η πώληση ρούχων και υλικών συνδεδομένων με τη στράτευση στη ΧΑ, καθώς και σχετικού εξοπλισμού (με υπεύθυνο τον Ηλ.Παναγώταρο), β) Η  πώληση υπηρεσιών προστασίας από μέλη της οργάνωσης, σε καταστήματα, μπαρ κλπ. και η ανάμειξη σε καθαρά εγκληματικές δραστηριότητες της μαφίας της νύχτας γ) η διάθεση των ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγης για τη διεξαγωγή ελέγχων στην αγορά εργασίας, με κύριο στόχο την «εθνική προτίμηση», δ) η σχέση με επιχειρηματίες, όπως ανάγλυφα φαίνεται στην περίπτωση της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, με τη δημιουργία του «σωματείου» που ήλεγχε η Χρυσή Αυγή, καθ’ υπόδειξιν των εργοδοτών, ενέργεια για την οποία πέρα των άλλων «ανταμοιβών» (προσλήψεις) δόθηκε και συγκεκριμένη χρηματική ενίσχυση προς τη ΧΑ, από πλευράς εργολάβων. (πηγή: JailGoldenDawn).

Nέα από το σπίτι. Στη μόνιμη στήλη του, «Νέα από το σπίτι», ο Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, με το κείμενο που επιγράφεται «Νέα από το σπίτι», αποχαιρετά την κινηματογραφίστρια Σαντάλ Άκερμαν:

«–Στα Νέα από το σπίτι (1977) φιλμάρεις τη Νέα Υόρκη και διαβάζεις τα γράμματα που σου έστελνε η μητέρα σου όσο ζούσες εκεί.

–Η μητέρα μου τα διαβάζει, μέσα από μένα. Ήθελα η φωνή της να καλύψει τους ήχους της πόλης, να καταστρέψει ολόκληρη την πόλη, ό,τι έβλεπα, αλλά νομίζω πως δεν τα καταφέραμε. […]

–Η μητέρα σου;

–Η μητέρα μου πέθανε πέρσι.

– Ήταν στο Άουσβιτς.

–Από το Άουσβιτς μου έστελνε τα γράμματα. Όχι από τις Βρυξέλλες. Το Άουσβιτς δεν ήταν εργοστάσιο. Ήταν πόλη, το νεγκατίφ της».

 

ΤΙΝΑ κάνουμε; Το τρίτο βίντεο της εκδήλωσης: με ποιον τρόπο;

ΤΙΝΑ κάνουμε;– Λόγοι και αντίλογοι στη μ.Μ. εποχή

Το τρίτο βίντεο από την εκδήλωση των  «Ενθεμάτων» 

Πέμπτη 8.10 στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων

(επιμέλεια βίντεο: Κωστής Λιερός)

Η τρίτη ερώτηση: με ποια μέσα;

Απαντούν:  Νίκος Γιαννόπουλος,  Μαρία Καλαντζοπούλου, Κωστής Καρπόζηλος,  Χάρης Κωνσταντάτος, Δημήτρης Χριστόπουλος. Συντονιστής: Στρατής Μπουρνάζος

ΤΙΝΑ κάνουμε; Το δεύτερο βίντεο της εκδήλωσης: τα άμεσα καθήκοντα

ΤΙΝΑ κάνουμε;– Λόγοι και αντίλογοι στη μ.Μ. εποχή

Το δεύτερο βίντεο από την εκδήλωση των  «Ενθεμάτων»

(επιμέλεια βίντεο: Κωστής Λιερός) 

Πέμπτη 8.10 στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων

Η δεύτερη ερώτηση:Τι να κάνουμε; Τα άμεσα καθήκοντα, οι προοπτικές. Από τη σκοπιά του καθενός και της καθεμιάς, ποια θεωρείτε ότι είναι τα άμεσα «καθήκοντα» τους επόμενους μήνες, για την κυβέρνηση, αλλά και για την Αριστερά;

Απαντούν:  Νίκος Γιαννόπουλος,  Μαρία Καλαντζοπούλου, Κωστής Καρπόζηλος,  Χάρης Κωνσταντάτος, Δημήτρης Χριστόπουλος. Συντονιστής: Στρατής Μπουρνάζος

ΤΙΝΑ κάνουμε; Το πρώτο βίντεο της εκδήλωσης: Τι (μας) συνέβη;

ΤΙΝΑ κάνουμε;– Λόγοι και αντίλογοι στη μ.Μ. εποχή

Το πρώτο βίντεο από την εκδήλωση των  «Ενθεμάτων» 

Πέμπτη 8.10 στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων

(επιμέλεια βίντεο: Κωστής Λιερός)

Η πρώτη ερώτηση:

Τι (μας) συνέβη; Απολογισμός του επταμήνου της κυβέρνησης της Αριστεράς. Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι η μεγαλύτερη επιτυχία και η ποια η μεγαλύτερη αποτυχία της κυβέρνησης; Γενικότερα, πώς αποτιμάτε το επτάμηνο αυτό, τι είναι το σημαντικότερο που συνέβη αυτό το διάστημα;

Απαντούν:  Νίκος Γιαννόπουλος,  Μαρία Καλαντζοπούλου, Κωστής Καρπόζηλος,  Χάρης Κωνσταντάτος, Δημήτρης Χριστόπουλος. Συντονιστής: Στρατής Μπουρνάζος

Τα παράξενα αρκτικόλεξα ΤΡΡ, CETA, TiSA: η ΤΤΙP έχει και παρέα…

Εμπορικές συμφωνίες «νέας γενιάς»: μια στρατηγική τρίπλα των ΗΠΑ

της Δώρας Κοτσακά-Καλαϊτζιδάκη 

«Αρκαδία» (λεπτομέρεια). Έργο της Κατερίνας Δροσοπούλου, από την έκθεση Ars Longa Vita Βrevis, από τις 8.10 έως τις 30.10 στην γκαλερι Open Case 303 (Κηφισίας 303, Κηφισιά).

Στις Βρυξέλλες, αυτές τις μέρες, συναντιούνται κινήματα και φορείς από όλη την Ευρώπη με σκοπό να ενώσουν τις δυνάμεις τους ενάντια στις πολιτικές λιτότητας, τη φτώχια, τον ρατσισμό και την ΤΤΙΡ (Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε.). Ιδιαίτερα όσον αφορά την ΤΤΙΡ ανακοινώθηκαν 140 ξεχωριστές εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις. Ανάμεσά τους, και η εντυπωσιακή διαδήλωση, το Σάββατο 10 Οκτωβρίου, στο Βερολίνο με 250.000 συμμετέχοντες, αλλά και σε άλλες πρωτεύουσες της κεντρικής Ευρώπης. Την ίδια στιγμή, η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων πολιτών (European Citizens Initiative – ECI) ενάντια στις TTIP και CETA μέσα σε έναν χρόνο συγκέντρωσε περισσότερες από 3,2 εκατομμύρια υπογραφές υπερκαλύπτοντας τους στόχους που είχε θέσει. Με αυτό τον τρόπο κατέστησε σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν νομιμοποιείται να διαπραγματεύεται εν κρυπτώ στο όνομα των λαών της Ευρώπης. Στην Ελλάδα όλο και περισσότερες δράσεις οργανώνονται αυτές τις μέρες, αντίστοιχες ως προς τη θεματική, αλλά όχι και τη μαζικότητα. Σε κάθε περίπτωση, είναι φανερό ότι μέσα στον τελευταίο χρόνο κερδήθηκε σημαντικό έδαφος ως προς την ενημέρωση σχετικά με την ΤΤΙΡ, σημείο εξαιρετικά σημαντικό, καθώς έχει αποδειχθεί ότι όταν οι πολίτες ενημερώνονται σχετικά με περιεχόμενο αυτού του τύπου εμπορικών συμφωνιών, οργανώνονται και αντιδρούν.

Η φωτογραφία ως τρόπαιο: Όχλος, λιντσάρισμα και αναμνηστική καταγραφή

20.10.2015: Τέσσερα χρόνια από την εκτέλεση Καντάφι

της Πηνελόπης Πετσίνη

Άνδρας κρατά φωτογραφία του νεκρού Καντάφι μετά την ανακοίνωση του θανάτου του. Τρίπολη, Λιβύη, 20 Οκτωβρίου 2011.

Η «δημοσιογραφία των πολιτών» είναι πλέον ένας όρος-πασπαρτού, που περιγράφει οποιονδήποτε: από τον επαναστάτη της Αραβικής Άνοιξης μέχρι τον γείτονα που ανησυχεί γι’ αυτό που συμβαίνει δίπλα του. Αρκετές εικόνες αυτού του είδους είναι πια πασίγνωστες: από τα αναμνηστικά στιγμιότυπα των βασανιστηρίων στο Άμπου Γκράιμπ μέχρι τις φωτογραφίες κινητών από την εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεΐν. Πιο πρόσφατο παράδειγμα, η σύλληψη και εκτέλεση του Μουαμάρ Καντάφι στις 20 Οκτωβρίου 2011, η οποία μεταδόθηκε ευρύτατα και λεπτομερειακά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πρωτίστως με τις εικόνες που δημιούργησαν και διακίνησαν οι αυτόπτες μάρτυρες (ή συμμετέχοντες) στο λιντσάρισμά του. Ήδη από την αρχή των γεγονότων, το Al Jazeera μετέδιδε ότι οι εξελίξεις γίνονταν γνωστές από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «χάρη σε θαρραλέους πολίτες-δημοσιογράφους», κάποιοι εκ των οποίων ήταν επαναστάτες. Και, όπως παρατήρησε ένας ανταποκριτής, «αυτοί που ρίσκαραν τη ζωή τους για να ανατρέψουν το καθεστώς Καντάφι αναγνώριζαν την αξία τόσο του Καλάζνικοφ όσο και της φωτογραφικής μηχανής στη διεξαγωγή ενός πολέμου».

«Μες στα συντρίμμια ολοκληρώνεσαι αλήθεια» *

της Γεωργίας Βαλωμένου

 Οι εκλογές της 20ής του Σεπτέμβρη πέρασαν και άφησαν πίσω τους σφοδρές πολιτικές διαμάχες, συχνά πέρα από τα όρια της ευπρέπειας, κυρίως ενδοαριστερές, εμφύλιες δηλαδή, κατεστραμμένες φιλίες και οικογενειακές σχέσεις-συντρίμμια. Παρά το ότι το βασικό διακύβευμα των εκλογών (το ποιος δηλαδή θα αναλάμβανε τη διαχείριση του Μνημονίου), δεν ήταν και τόσο σημαντικό επί της ουσίας, η πόλωση μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της ΛΑΕ (η οποία, παρά τα μικρά δημοσκοπικά της ποσοστά, ήταν η μόνη φωνή αμφισβήτησης του μνημονιακού μονόδρομου) υπήρξε τεράστια.

Έγκον Σίλε, «Δυο κορίτσια», 1911

Κάπου στο κέντρο όλου αυτού του μακελειού, οι πιο ψύχραιμοι των δύο πλευρών ήταν εκείνοι που είτε ψήφιζαν ΣΥΡΙΖΑ ελλείψει καλύτερης εναλλακτικής αλλά ήθελαν και τη Λαϊκή Ενότητα στη Βουλή, είτε ψήφιζαν Λαϊκή Ενότητα, πιστεύοντας πως τα Μνημόνια δεν είναι μονόδρομος αλλά ήθελαν και την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ έναντι της Ν.Δ., δεδομένου πως δεν είναι όλοι ίδιοι. Ανήκω στους δεύτερους, συμφωνώντας με τον Δημοσθένη Παπαδάτο-Αναγνωστόπουλο ότι «η συνθηκολόγηση της κύριας δύναμης της Αριστεράς, εν προκειμένω του ΣΥΡΙΖΑ, είναι τραύμα στο σώμα της κάθε Αριστεράς».[1]

Με μουσική από έναν κουβά

Οι Αφγανοί πρόσφυγες στο Παλαί στο Γαλάτσι

του Γιάννη Χατζηδημητράκη

Aν έχουμε το δικαίωμα να διαχωρίσουμε τους πρόσφυγες σε κατηγορίες, οι Αφγανοί ανήκουν στις λιγότερο «προνομιούχες». Τα σύνορα της Γερμανίας δεν άνοιξαν γι’ αυτούς, συχνά δεν τους αναγνωρίζεται το καθεστώς του πρόσφυγα, και φαίνεται να έχουν τις λιγότερες δυνατότητες (οικονομικές, δικτύωσης κλπ.) για να συνεχίσουν με σχετική άνεση το ταξίδι προς τον τελικό προορισμό τους. Αποτέλεσμα είναι ο εγκλωβισμός τους για κάποιο χρονικό διάστημα στην Αθήνα, με συνέπεια τη δημιουργία αυτοσχέδιων πρόχειρων καταυλισμών σε ανοικτούς χώρους, στο Πεδίο του Άρεως το καλοκαίρι και στην πλατεία Βικτωρίας τον Σεπτέμβρη.

Ο χορός του κουβά. Φωτογραφία: Μαίρη Σιτμάκη

Η ξαφνική απόφαση της κυβέρνησης να μεταφέρει τους πρόσφυγες από την Πλατεία Βικτωρίας στο ολυμπιακό γυμναστήριο του Γαλατσίου, το γνωστό «Παλαί», στις αρχές του μήνα, βρήκε απροετοίμαστες τις αλληλέγγυες-κινηματικές συλλογικότητες των γύρω περιοχών. Οι δομές που φτιάχτηκαν το καλοκαίρι και σήκωσαν σχεδόν αποκλειστικά το βάρος στο Πεδίο του Άρεως έχουν επικεντρωθεί σε δικά τους εγχειρήματα. Ο δήμαρχος Γαλατσίου ακροβατούσε μεταξύ της ευθυγράμμισης με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και της ανησυχίας για τυχόν αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας. Τελικά, οι αντιδράσεις περιορίστηκαν σε μερικά μεμψίμοιρα σχόλια σε τοπικές ιστοσελίδες και ένα υπόγειο άγχος ορισμένων μην τυχόν και οι πρόσφυγες «καταλάβουν» και το όμορο άλσος Βεϊκου. Αντιθέτως, η ανταπόκριση του κόσμου ήταν άμεση με αποτέλεσμα τις συνεχείς ανακοινώσεις ότι δεν χρειάζονται επιπλέον ρούχα μιας και οι ανάγκες στον τομέα αυτό έχουν καλυφθεί (πλην κουβερτών και υπνόσακων που, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα πλυσίματος, μετατρέπονται σε «μιας χρήσεως»).

Παπάφειο Ορφανοτροφείο. Η συγκάλυψη του Άνθιμου

του Γιάννη Κωνσταντίνου

O Άνθιμος καλεσμένος στην πρεμιέρα της εκπομπής «AννίταGR» της Αννίτας Πάνια, πέρσι τον Σεπτέμβριο

Το Παπάφειο Ορφανοτροφείο, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1903, είναι, σήμερα, όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα του, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που εποπτεύεται από την 4η Υγειονομική Περιφέρεια Μακεδονίας και Θράκης και κατ’ επέκταση από τον υπουργό Υγείας. Για κακή τύχη –όχι μόνο του Παπαφείου– διοικείται από τον εκάστοτε «Άνθιμο» Θεσσαλονίκης. Ο νυν Άνθιμος ελέγχεται ποινικά διότι το 2012 συγκάλυψε μια υπόθεση βιασμού ανηλίκου αγοριού από άλλο ανήλικο αγόρι εντός του ορφανοτροφείου. Η υπόθεση διερευνήθηκε για πάνω από δύο χρόνια από έναν Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ο οποίος την έστειλε στο αρχείο. Ευτυχώς, τον τρίτο χρόνο (κατά τας Γραφάς;) η Εισαγγελέας Εφετών διαφώνησε και παρήγγειλε διώξεις. Ο ίδιος ο Άνθιμος παραδέχεται ότι γνώριζε από την πρώτη στιγμή το περιστατικό και ομολογεί τη συγκάλυψη με τη δικαιολογία ότι πίστευε πως είναι καλύτερο το θέμα να αντιμετωπιστεί από το επιστημονικό προσωπικό του ιδρύματος. Μόνο που ο βιασμός επαναλήφθηκε, το παιδί νοσηλεύτηκε με βαριά βλάβη σε νοσοκομείο και το ζήτημα ξέφυγε από τους δαιδαλώδεις διαδρόμους και τα ψηλοτάβανα δωμάτια του νεοκλασικού της οδού Παπάφη.

Παιχνίδια γεωπολιτικής και εξουσίας με τους πρόσφυγες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να επηρεάσει διεθνείς οργανισμούς και να επανενεργοποιήσει το Δουβλίνο για την Ελλάδα

 του Αποστόλη Φωτιάδη

Αν θέλει κάποιος να αντιληφθεί τις πολιτικές μεθοδεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην προσφυγική κρίση, μπορεί να ξεκινήσει από την πρώτη πρόταση της Ανακοίνωσης που εξέδωσε την Τετάρτη (14.10.2015), εν αναμονή της σχετικής συνόδου αρχηγών κρατών: «Τους πρώτους εννέα μήνες του χρόνου πάνω από 710.000 –πρόσφυγες, εκτοπισμένοι και άλλοι μετανάστες– βρήκαν τον δρόμο τους προς την Ευρώπη, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί»· και, στον αριθμό αυτό, παραθέτει ως υποσημείωση: «μεγέθη δημοσιευμένα από την Frontex στις 13 Οκτωβρίου 2015». Πράγματι, μία ημέρα πριν, ο οργανισμός είχε δημοσιεύσει στην ιστοσελίδα του κείμενο με τίτλο «710.000 μετανάστες μπήκαν στην Ευρώπη τους πρώτους εννέα μήνες του 2015». Την ίδια κιόλας μέρα, και μετά το κράξιμο στο διαδίκτυο σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού του αριθμού αυτού, η Frontex κυνικά παραδέχεται ότι διπλομετράει όσους εισέρχονται από τα ελληνικά σύνορα και μετά ξανά από τα ουγγρικά ή κροατικά. Αργότερα, θα προσθέσει και μια σχετική επισήμανση στο τέλος του κειμένου. Όλα αυτά, όμως, δεν αφορούν την Επιτροπή. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς: Ξέρει η Επιτροπή πόσοι έχουν μπει φέτος στην Ε.Ε; Η σωστή απάντηση είναι: Μπορεί να ξέρει, μπορεί και όχι — αλλά αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία.

Πρόσφυγες στον σιδηροδρομικό σταθμό της Γευγελής, 28.7.3015. Φωτογραφία: Dimitar Dilkoff/AFP

Αυτό που ξέρει σίγουρα η Επιτροπή είναι ότι έχει μπροστά της πολύ λίγο χρόνο για να αποκαταστήσει τα ερείπια του μηχανισμού ελέγχου των πληθυσμιακών ροών που κατέρρευσε φέτος τον Μάρτιο. Δεν είναι τυχαίο ότι σε πολλές αποστροφές του λόγου του ο υπερεπίτροπος Γιούνκερ αναφέρεται σε μια διορία έξι μηνών για να πραγματοποιηθούν οι σχεδιασμοί της Επιτροπής. Η πρόβλεψη είναι ότι την επόμενη άνοιξη, καθώς ο πόλεμος στην Συρία θα γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκος, θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερη προσέλευση προσφύγων, και η Επιτροπή θέλει να είναι έτοιμη να διαχειριστεί την κατάσταση.

Τα πρόσωπα από την Άγκυρα

Άγκυρα: η σφαγή και η επόμενη μέρα-4

Τα πρόσωπα από την Άγκυρα. Οι πιο συγκλονιστικές εικόνες δεν ήταν αυτές της σφαγής. Ήταν οι προσωπικές φωτογραφίες των θυμάτων. Η φωτογραφία του κοριτσιού μέσα στο πούλμαν που έφερνε «την ειρήνη στην Άγκυρα», της μελαχρινής γυναίκας με το πλατύ χαμόγελο, του βετεράνου συνδικαλιστή με το μικρόφωνο. Εικόνες που μιλάνε για ζωή, δράση και όνειρα. Για απλούς προσιτούς ανθρώπους που, στη μία και μόνη ζωή που τους δόθηκε, δεν πήγαν βόλτα στο πάρκο χτες Κυριακή, αλλά έκριναν ότι έπρεπε να διαδηλώσουν στην Άγκυρα για να σταματήσει ο πόλεμος στο Κουρδιστάν. Όπως στην αρχαία τραγωδία η γνώση του τέλους δίνει ιδιαίτερο νόημα σε κάθε λέξη των ηρώων, έτσι και αυτές οι ανέμελες εικόνες αποκτούν τη δραματική σκίαση του δράματος που ακολούθησε. Τα πρόσωπα από την Άγκυρα συγκλονίζουν γιατί σε έναν κόσμο που οργανώνει το θάνατο στην κάθε λεπτομέρειά του, αυτά εκπέμπουν το θάμβος της ζωής. Τα πρόσωπα από την Άγκυρα δεν είναι εικόνες στις ειδήσεις. Είναι τα τεκμήρια της επιμονής της ζωής στην εποχή του θριαμβεύοντος θανάτου.

Γιάννης Αλμπάνης

(απόσπασμα από κείμενό του που δημοσιεύθηκε στο www.yannisalmpanis.gr)

Τζιχαντιστές, Ερντογάν και HDP στο φόντο των εκλογών

Άγκυρα: η σφαγή και η επόμενη μέρα-3

συνέντευξη του Αχμέτ Ινσέλ

μετάφραση: Μαρία Καλαντζοπούλου

Γιατί στοχοποιήθηκε το φιλοκουρδικό Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP) σ’ αυτό το διπλό χτύπημα στην Άγκυρα; 

Είναι δύσκολο να πούμε αν αυτό το κόμμα, που εκπορεύεται από το κουρδικό κίνημα αλλά είναι ανοιχτό σε όλες τις διαφοροποιήσεις εντός της τουρκικής κοινωνίας, υπήρξε ο κύριος στόχος των δολοφόνων. Η διαδήλωση για την ειρήνη που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα το Σάββατο, συγκέντρωνε πολλές άλλες συνιστώσες της κοινωνίας των πολιτών, όπως συνδικάτα του δημόσιου τομέα, ο δικηγορικός και ο ιατρικός σύλλογος Τουρκίας. Επίσης, μετείχαν κομμάτια της Αριστεράς όπως το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), η κύρια αντιπολιτευτική δύναμη, που δηλώνει κληρονόμος της παράδοσης του Μουσταφά Κεμάλ, του ιδρυτή της λαϊκής κοσμικής δημοκρατίας που δημιουργήθηκε πάνω στα συντρίμμια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Φωτό: Λευτέρης Πιταράκης

Επιπλέον, δεν έχουν περάσει παρά λίγες εβδομάδες από τότε που το HDP υπήρξε στόχος συστηματικών επιθέσεων εκ μέρους των πιστών της ισλαμο-συντηρητικής εξουσίας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Πάνω από 400 τοπικά γραφεία του κόμματος υπέστησαν επίθεση ή καταστράφηκαν. Στελέχη του –κυρίως στα νοτιοανατολικά της χώρας, που κατοικούνται κατά πλειοψηφία από Κούρδους– συνελήφθησαν. Αν και το κόμμα αυτό έλαβε 13% των ψήφων και 80 έδρες στις εκλογές της 7ης Ιουνίου, έχει στοχοποιηθεί από το ΑΚΡ (το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης) και τον Ερντογάν, ο οποίος το καταγγέλλει ταυτίζοντάς το πλήρως με το ΡΚΚ (Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν), το οποίο έχει κηρύξει ένοπλο αγώνα εναντίον της Άγκυρας από το 1984. Είναι μια επιχείρηση ποινικοποίησης του ΗDΡ, με σκοπό να μεταστραφούν οι συντηρητικοί Κούρδοι ψηφοφόροι, κι ακόμα περισσότερο τα μη θρησκευτικά και κεμαλικά μεσοστρώματα των πόλεων. Οι ομάδες αυτές ψήφισαν το HDP, πιθανότατα, προκειμένου να μην αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο το ΑΚΡ και να μην μπορέσει έτσι ο Ερντογάν να επιβάλλει την προεδρική δημοκρατία που επικαλείται στις εξαγγελίες του. Αν το HDP δεν περάσει το κατώφλι του 10% στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου, δεν θα εκλέξει κανέναν βουλευτή και το ΑΚΡ θα αποκτήσει, αν μη τι άλλο, την πλειοψηφία που θα του επιτρέψει να παραμείνει στην εξουσία.