του Στρατή Μπουρνάζου
«Ο υπουργός μετανάστευσης της Ελλάδας παραιτήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, επειδή αποκάλεσε “Μακεδονία” τη Μακεδονία» (πηγή: businessinsider.com). O τίτλος συμπυκνώνει, νομίζω, τον τρόπο με τον οποίο όλος ο πλανήτης (δεν) αντιλαμβάνεται την «υπόθεση Μουζάλα», καθώς και τον τραγέλαφο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στο ζήτημα της γειτονικής χώρας. Όποια εγκυκλοπαίδεια ή ξένη εφημερίδα κι ανοίξει κανείς, με όποιον κι αν μιλήσει στο εξωτερικό διαπιστώνει ότι όλος ο κόσμος αποκαλεί τη γειτονική χώρα Macedonia. Ούτε FYROM ούτε φυσικά «Σκόπια» Άλλωστε κι εμείς δεν λέμε «Βασίλειο των Κάτω Χωρών» αλλά Ολλανδία, δεν λέμε «Γαλλική Δημοκρατία» αλλά Γαλλία, δεν λέμε «Ηνωμένες Πολιτείες του Μεξικού» αλλά Μεξικό — έτσι και την (παλιά Γιουγκοσλαβική) «Δημοκρατία της Μακεδονίας» τη λένε παντού Μακεδονία.
Αυτό το γνωρίζουν όλοι, μα όλοι, οι πολιτικοί και διπλωμάτες της χώρας μας. Γιατί, απλούστατα, σε οποιαδήποτε συζήτηση ο συνομιλητής τους για «Μακεδονία» μιλάει. Δεν ξέρω πώς ακριβώς το χειρίζονται οι Έλληνες συνομιλητές. Είμαι πάντως σίγουρος ότι δεν βγάζουν λογύδρια υπέρ της ελληνικότητας της Μακεδονίας ούτε τους διαβάζουν εκλεκτές περικοπές του Μέρτζου. Πιθανότατα, και οι ίδιοι τον ίδιο ακατανόμαστο όρο χρησιμοποιούν. Γιατί, σύμφωνοι, να πεις FYROM (παρότι, βέβαια, όπως αναρωτιόταν η Μαρία Λυκούρα, το «Μ» της FYROM σημαίνει Μακαρονάδα;) Αλλά μετά; Θα λες για φυρομιανή κυβέρνηση, φυρομιανές αρχές, ελληνοφυρομιανά σύνορα;
Eίμαι βέβαιος ότι ο Γιάννης Μουζάλας, όλο το τελευταίο διάστημα, ακούει και λέει το όνομα του γειτονικού κράτους εκατοντάδες φορές (κι έτσι τον είπε μία ακόμα, στην τηλεόραση). Όπως θα έκανε κάθε υπουργός, οποιασδήποτε κυβέρνησης, αριστερής, δεξιάς, κεντροαριστερής ή κεντροδεξιάς. Γιατί πρέπει να είναι κανείς εντελώς ανόητος για να θεωρεί πως τη στιγμή που εκτυλίσσονται όλα αυτά τα τρομερά στην Ειδομένη, ο υπουργός και οι αρμόδιοι πρέπει να δίνουν τη μάχη όχι για να βρεθεί λύση, όχι για να μην υποφέρουν οι άνθρωποι, αλλά για να μη λέγεται το γειτονικό κράτος Μακεδονία. Αυτό μόνο ακροδεξιός θα μπορούσε.
Ήδη το ότι το «λεκτικό ατόπημα» Μουζάλα (έτσι εμφανίστηκε) μονοπώλησε την επικαιρότητα αποτελεί σοβαρή ζημιά για τον τρόπο που γίνεται η πολιτική αντιπαράθεση. Η ενδεχόμενη αποπομπή Μουζάλα, πάντως, σήμερα, με οποιονδήποτε τρόπο (εξαναγκασμός σε παραίτηση, στο πλαίσιο ανασχηματισμού κ.ο.κ.) θα ήταν μια εξέλιξη ολέθρια. Θα επιβεβαίωνε ότι οι «πατριωταράδικες» απόψεις Καμμένου (και όχι μόνο), όσο ανεύθυνες, δημαγωγικές και επικίνδυνες κι αν είναι, παραμένουν ταμπού. Κι αυτό είναι πολύ βαρύ για την πολιτική, τη δημοκρατία, ακόμα και για την πατρίδα — αν μιλήσουμε με τους όρους όσων ζητούν την αποπομπή Μουζάλα.
ΥΓ. Το βαθύτερο θέμα που αξίζει να συζητήσουμε είναι πώς η διάσταση των «εθνικών θεμάτων», ακόμα και στις λιγότερο έξαλλες εκδοχές της, εξακολουθεί να είναι μπούσουλας της δημόσιας συζήτησης σε πάμπολλα θέματα. Για παράδειγμα, στο ζήτημα των νατοϊκών πλοίων, στην αντιπαράθεση κυριάρχησε (με αμφιβολίες εκ μέρους της αντιπολίτευσης και διαβεβαιώσεις εκ μέρους της κυβέρνησης) το ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας, εκτοπίζοντας πλήρως βασικά επίδικα της παρέμβασης, όπως η επίπτωσή της στο προσφυγικό, η έμπρακτη αμφισβήτηση της συνθήκης Γενεύης, η σημασία της στο πλαίσιο του πολέμου στη Συρία κ.ο.κ.
* Ο τίτλος από το σχόλιο της Μαρίας Λυκούρα «Είναι τουλάχιστον με κιμά;», στην «Εποχή», 16.3.2016.