Δεν είμαστε φίλοι με τον καθένα. Δεν ερχόμαστε για να φέρουμε την ειρήνη

του Φρεντερίκ Λορντόν

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Place de la République, 8.4.2016. Φωτογραφία: ND_Paris, από το flickr

Είμαστε εδώ για να σκεφτούμε και να διερωτηθούμε πάνω σε μερικά θεμελιώδη ερωτήματα: Πού πάμε; Τι θέλουμε; Τι μπορούμε να κάνουμε; Έτσι, αξίζει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμη ευκαιρία για σκέψη, ακόμα και όταν πρόκειται για γεγονότα τυχαία ή άνευ σημασίας. Μερικές φορές, γεγονότα που φαίνονται χωρίς σημασία είναι εξόχως αποκαλυπτικά. Τέτοια είναι η περίπτωση του Alain Finkielkraut (του γνωστού συντηρητικού «νέου φιλόσοφου», που εμφανίστηκε στην Place de la République, επιδιώκοντας να τραβήξουν την προσοχή, φωνάζοντας «φασίστες», πράγμα που οδήγησε στην εκδίωξή του από την Πλατεία). Τίποτα δεν θα μπορούσε να μας επιτρέψει να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και τι θέλουμε  αυτήν την ανόητη μικρή ιστορία. Μας επιτρέπει επίσης, a contrario, να δούμε πού οφείλεται η σχετικά ευνοϊκή υποδοχή μέχρι στιγμής του Nuit Debout από τα μέσα ενημέρωσης και  να μην έχουμε αυταπάτες ότι αυτό δεν θα μπορούσε να διαρκέσει για καιρό. Μιλώντας για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, θέλω να κάνω μια διάκριση: αφενός υπάρχουν οι δημοσιογράφοι που βρίσκονται στην Place de la République, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι και οι ίδιοι νέοι και επισφαλείς και έχουν κάθε λόγο να ταυτιστούν με το κίνημα, και αφετέρου, οι μηντιάρχες που διατηρούν το μονοπώλιο του  λόγου και προσπαθούν διαρκώς να σπρώξουν το κίνημα σε μια κατεύθυνση που θεωρούν ελεγχόμενη, σε κάτι που θα αποκαλούσα «εμπλοκή των πολιτών». Με αυτό εννοώ την εμπλοκή των πολιτών για χάρη της συζήτησης, αλλά χωρίς να παίρνονται αποφάσεις, χωρίς να γίνεται τίποτα, και πάνω απ’ όλα, χωρίς να τραβιούνται διαχωριστικές γραμμές. Ένα είδος αβλαβούς δημοκρατίας, σχεδιασμένης να μην καταφέρνει τίποτα και να μας κάνει ακόμα και να ξεχνάμε –όσο γίνεται πιο γρήγορα– τον αρχικό λόγο της κινητοποίηση μας: την ανατροπή του νομοσχεδίου της Ελ Κομρί και του κόσμου που αντιπροσωπεύει.

Nuit debout vs Panama Papers

του Nτέβιντ Γκρέιμπερ

μετάφραση: Mαίρη Ζαμπετάκη

Place de la République, 6.4.2016. Φωτό: Olivier Laban-Mattei/MYOP (πηγή: “Le Monde”)

Αυτό που βλέπουμε στις ειδήσεις τις τελευταίες μέρες, με τις διαδοχικές αποκαλύψεις των Panama Papers και «Ξάγρυπνες Νύχτες», είναι η πάλη ανάμεσα σε δυο διαφορετικές εκδοχές αλληλεγγύης, σε δυο διαφορετικές παγκόσμιες κουλτούρες – η πρώτη πλήρως αναπτυγμένη και η άλλη ακόμα στα σπάργανα. Η πρώτη εκδοχή αλληλεγγύης είναι προς τους πλούσιους και ισχυρούς, ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, προς εκείνους που στήριξαν τον πλούτο τους στη δύναμή τους.  Η άλλη εκδοχή αφορά την εμφάνιση νέων μορφών επαναστατικής δημοκρατίας, που όλο και περισσότερο αποκτούν παγκόσμιες διαστάσεις.

 Και οι δυο εξαρτώνται από την ικανότητά τους να δημιουργούν χώρους εκτός των τυπικών δομών του κράτους. Αυτό που αρχίζουμε να βλέπουμε, με την επίδειξη αστυνομικής δύναμης πρόσφατα στο Παρίσι, είναι πόσο διαφορετικά αντιμετωπίζονται από τις «δυνάμεις του νόμου και της τάξης».

Η δική μας στιγμή είναι τώρα!

Nuit Debout,  σε όλη τη Γαλλία

του Φρεντερίκ Λορντόν

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Πού βρισκόμαστε; Έχουμε χάσει τον λογαριασμό των επαρχιακών πόλεων στις οποίες υπάρχει  μια  Nuit Debout. Και το ευρωπαϊκό λιβάδι παίρνει επίσης φωτιά, από τη Βαρκελώνη ως τη Μαδρίτη, τη Σαραγόσα, την Μούρθια, τις Βρυξέλλες, τη Λιέγη και το Βερολίνο. Η κατάληψη της Place de la République πραγματοποίησε στις 9 Απριλίου κατάληψη στον σταθμό του παρισινού μετρό Στάλινγκραντ. Οι δράσεις ξεπετάγονται  ξαφνικά, αυθόρμητα όλη την ώρα. Υπάρχει ένα ραδιόφωνο, το Radio Debout, η Debout TV, και τα Cartoons Debout. Τα πάντα τώρα είναι Debout – ξαγρυπνούν.

Αν μιλούσαμε δέκα ημέρες πριν, θα έπρεπε να μιλήσουμε υποθετικά, και θα λέγαμε «Θα μπορούσαμε ίσως να κάνουμε κάτι εδώ». Νομίζω ότι τώρα μπορούμε να εγκαταλείψουμε τις υποθέσεις. Κάνουμε κάτι. Τελικά, κάτι συμβαίνει.

Nuit debout, Παρίσι, Απρίλιος 2016

Κάτι – αλλά τι; Αν κανείς δεν καθοδηγεί ένα κίνημα, πώς μπορεί να πάρει κάποια κατεύθυνση; Πώς μπορεί ένα κίνημα χωρίς ηγετική ομάδα να αποφασίσει να ακολουθήσει τον ένα ή τον άλλο δρόμο; Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο ότι θα πρέπει να βρει μια κατεύθυνση. Ένα κίνημα που δεν θέτει το ίδιο πολιτικούς στόχους, θα ξεφουσκώσει γρήγορα. Είτε επειδή θα εξαντληθεί στη χαρά της συνύπαρξης, είτε επειδή θα θαφτεί και πάλι κάτω από το εκλογικό παιχνίδι.

Πώς το Εθνικό Μέτωπο κατάφερε να διαδώσει τις ιδέες του;

της Μαρίν Τουρκί 

μετάφραση-σημειώσεις: Πάνος Αγγελόπουλος

 

Tα αποτελέσματα των περιφερειακών εκλογών στη Γαλλία επιβεβαίωσαν τους φόβους για σαρωτική νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν. Παρά τους πηχυαίους τίτλους των γαλλικών εφημερίδων που μιλούν για σοκ, το αποτέλεσμα δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία, αλλά είναι αποτέλεσμα μιας στρατηγικής ετών που έχτιζε συμμαχίες σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, υποβοηθούμενο από τα ΜΜΕ και την τρομοϋστερία μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι. Επαναδημοσιεύουμε σήμερα σε πλήρη μορφή το άρθρο-μελέτη της Γαλλίδας δημοσιογράφου Μαρίν Τουρκί, ειδικευμένης σε θέματα Ακροδεξιάς, η οποία εξετάζει το φαινόμενο και εξηγεί τους λόγους της επιτυχίας του.

.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Πώς το Εθνικό Μέτωπο κατάφερε να διαδώσει τις ιδέες του;

της Μαρίν Τουρκί

μετάφραση: Πάνος Αγγελόπουλος

«Μέχρι το 2017, δεν φαντάζομαι πώς θα καταφέρουμε να αποφύγουμε μια παρέμβαση των ισλαμιστών στην προεκλογική εκστρατεία», δήλωνε προφητικά, στα τέλη Αυγούστου,[1] ο ιστορικός Nicolas Lebourg, ειδικός μελετητής του Εθνικού Μετώπου (Ε.Μ.). «Σε συνδυασμό με τα κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα, οι ισλαμιστικές επιθέσεις θα μετατοπίσουν την ψήφο προς το Ε.Μ. Σήμερα, ήδη, η πίεση που προκαλεί το κύμα των προσφύγων και η απειλή τρομοκρατικών επιθέσεων συνιστά το τέλειο μείγμα για το Ε.Μ.: ο φόβος για τον ξένο και την τρομοκρατία συγκροτούν έναν μηχανισμό παραγωγής ψήφου υπέρ του Ε.Μ.», εξηγούσε ο ερευνητής.

Τρεις μήνες μετά, το Ε.Μ. πράγματι ενισχύεται, μετά τις επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου και τη δολοφονία 130 ανθρώπων. Η Μαρίν Λεπέν διαχειρίστηκε επιδέξια το γεγονός. Μετά τις επιθέσεις, χαιρέτισε τα μέτρα του Φρανσουά Ολάντ, εξηγώντας ταυτόχρονα ότι είναι ανεπαρκή και επιβάλλονται με καθυστέρηση. Μετά το συνέδριο των Βερσαλλιών, όπου ο αρχηγός του κράτους ανακοίνωσε την υιοθέτηση μέτρων που ήδη αξίωνε το Ε.Μ. (επαναφορά των συνοριακών ελέγχων, διεύρυνση περιπτώσεων απώλειας της εθνικότητας, δυνατότητα οπλοφορίας και οπλοχρησίας για τους αστυνομικούς εκτός υπηρεσίας), η πρόεδρος του Ε.Μ. εκτιμούσε στη Le Monde[2] ότι όλα αυτά «επιβεβαίωναν και νομιμοποιούσαν» τις ιδέες της.

Παραγκωνισμένη από το «ευρύ δημοκρατικό μέτωπο»[3] που δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο μετά τις επιθέσεις στο Charlie Hebdo και το εβραϊκό σουπερμάρκετ, η Μαρίν Λεπέν επιχαίρει για τη «διακριτικότητα» που επέδειξε και επιχειρεί να πάρει τις αποστάσεις της. Καίτοι πολλά στελέχη του κόμματος δεν υιοθέτησαν την ίδια διακριτική στάση,[4] η πρόεδρος του Ε.Μ. προέβη, στις 23 Νοεμβρίου, από την Αμιένη, σε ένα κάλεσμα για ενότητα «όλων των συμπατριωτών μας», «όλων των Γάλλων, ανεξαρτήτως καταβολών και θρησκείας», ενάντια σε έναν «εχθρό που δεν είναι μια θρησκεία, αλλά σεχταριστικά ρεύματα που διατείνονται πως ανήκουν σε μια θρησκεία».

Μετά τις επιθέσεις, η Λεπέν ήταν η μόνη Γαλλίδα πολιτικός που συμμετείχε στο ειδικό αφιέρωμα των Times,[5] αναλύοντας τα γεγονότα, πλάι σε 19 διεθνείς προσωπικότητες. Ενάμιση χρόνο πριν τις προεδρικές εκλογές, το Ε.Μ. μπορεί να μην είναι το «πρώτο κόμμα της Γαλλίας», αλλά έχει σίγουρα κατακτήσει κεντρική θέση στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων. Δεν επωφελείται μόνο από τον φόβο μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, αλλά αξιοποιεί τα μάλα έναν μηχανισμό που έθεσε σε λειτουργία όλα αυτά τα χρόνια και του επιτρέπει να διαδώσει ευρύτατα τις ιδέες του. «Σήμερα κερδίσαμε τη μάχη των ιδεών, σε πολλά ζητήματα»,[6] δήλωσε περιχαρής η Μαριόν Μαρεσάλ Λεπέν στο κανάλι RTL, στις 13 Νοεμβρίου.

Οι ιδέες του Ε.Μ. διαχέονται πια σε όλη την επικράτεια: δεν διαδίδονται μόνο από τον στενό περίγυρο της Άκρας Δεξιάς και κάποιους «παραστρατημένους» της Δεξιάς· δεν κυοφορούνται μόνο στα παραδοσιακά εδάφη του Ε.Μ. (Νότια και Ανατολική Γαλλία)· ενισχύονται πια και σε σώματα ψηφοφόρων που ήταν παραδοσιακά αδιαπέραστα γι’ αυτές, όπως οι γυναίκες και τα άτομα εβραϊκής θρησκείας. Η βάση του Ε.Μ. έχει διευρυνθεί. Το κόμμα που μέχρι χθες στελεχωνόταν από προεστούς και απευθυνόταν σε μια λαϊκή βάση, έχει ανοίξει τις πόρτες του σε κομματικά στελέχη από τα λαϊκά στρώματα και κατακτά προοδευτικά ψηφοφόρους από τον χώρο των μεσαίων και ανώτερων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων.

«Το βάρος του στίγματος που έφερε η ταμπέλα του Ε.Μ. έχει υποχωρήσει», εξηγεί ο κοινωνιολόγος Sylvain Crépon.[7] «Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι οι άνθρωποι πια δηλώνουν ανοιχτά ότι ψηφίζουν Ε.Μ.», επιβεβαιώνει στο Mediapart ένα μέλος του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος. «Είναι κάτι που δεν συνέβαινε πριν. Το ακούμε πια παντού». Πλήθος ψηφοφόρων του Ε.Μ., που προσεγγίσαμε για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, δηλώνουν επίσης ότι «το κόμμα της Μαρίν Λεπέν έχει αλλάξει, δεν είναι πια ένα κόμμα της Άκρας Δεξιάς». Μέσα από ποια κανάλια, όμως, επετεύχθη η διάδοση των ιδεών του;

Η κήρυξη πολέμου εκ μέρους του Ολάντ δεν θα απαλλάξει την Ευρώπη από την τρομοκρατία

WEB OBLY

του Ορελιέν Μοντόν

μετάφραση: Στρ. Μπουλαλάκης, Γιάννης Χατζηδημητράκης

Σκίτσο του Μαρκ Ουίλσον

O Φρανσουά Ολάντ επιβεβαίωσε ότι η γαλλική κυβέρνηση θα υιοθετήσει σκληρή στάση ως απάντηση στις επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Παρίσι στις 13 Νοεμβρίου. Ο σοσιαλιστής Πρόεδρος άφησε να εννοηθεί αρκετές φορές ότι τα αντίποινά του θα ξεπεράσουν σε σφοδρότητα ακόμη και εκείνα του Νικολά Σαρκοζί – του δεξιού προκατόχου του στην προεδρία και αντιπάλου του στις εκλογές του 2017, παρά τη φήμη του τελευταίου ως «σκληρού». Οι γαλλικές δυνάμεις ήδη βομβαρδίζουν τη Συρία.

Η αρχική συναισθηματική αντίδραση του Προέδρου, λίγες ώρες μετά τις επιθέσεις, μπορεί να δικαιολογηθεί λόγω της φρίκης που επικράτησε. Ωστόσο, τις μέρες που ακολούθησαν, πολιτικοί από την Δεξιά ως την Αριστερά και η πλειοψηφία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έχουν εγκαταλείψει κάθε σύνεση και λογική. Έχουν προσπαθήσει να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλο στην πλειοδοσία των πιο αντιδραστικών, βίαιων και διχαστικών ρητορειών.

Ηρωισμός και ένδοξος θάνατος: Γιατί το ISIS ελκύει τους νέους

συνέντευξη του Ολιβιέ Ρουά

μετάφραση: Μαίρη Ζαμπετάκη

Ο Ολιβιέ Ρουά διευθυντής ερευνών στον Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας και επισκέπτης καθηγητής στο Πρίνστον, θεωρείται ένας από τους εγκυρότερους, παγκοσμίως, μελετητές του πολιτικού Ισλάμ. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία του Οι αυταπάτες της 11ης Σεπτεμβρίου: Στρατηγική και τρομοκρατία» (μετ. Νίκος Ζαρταμόπουλος, Εστία 2003) και  Το παγκοσμιοποιημένο Ισλάμ (μετ. Βιργινία Πισιμίση, Scripta 2006).  Στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλάει για την «ηρωική» εικόνα του ISIS, που αυτή αποτελεί (και όχι η θρησκεία) βασικό πόλο έλξης για τους νέους της Δύσης.

Σε τι διαφέρει ο Daesh[1] από προηγούμενα τρομοκρατικά κινήματα;

Ο Daesh είναι παιδί του Μπιν Λάντεν και του Σαντάμ Χουσεΐν.  Όπως και μια σειρά από άλλες τέτοιες περιφερειακές ομάδες που προσπάθησαν να έρθουν στο προσκήνιο μετά την 11η Σεπτεμβρίου, πρωτοεμφανίστηκε ως συνέχεια της Αλ Κάιντα αλλά αποφάσισε να αυτονομηθεί και να εγείρει εδαφικές διεκδικήσεις ανακηρρύσσοντας το χαλιφάτο του Ιράκ, το οποίο απεκάλεσαν «Ισλαμικό Κράτος».  Αυτό ακριβώς ήταν το νέο στοιχείο.  Η Αλ Κάιντα δεν επιχείρησε ποτέ να ελέγξει μια συγκεκριμένη περιοχή. Φρόντιζαν να έχουν πυρήνες σε πολλές και διαφορετικές χώρες, εξού και είχαμε Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, στο Πακιστάν, στην Υεμένη, στο Σουδάν κ.ο.κ.  Η βασική τους ιδέα ήταν η παγκοσμιοποίηση και ο σκοπός τους ήταν να βάλουν στο στόχαστρο το Λονδίνο, το Παρίσι, τη Μαδρίτη ή τη Νέα Υόρκη.  Όμως, ποτέ δεν διεκδίκησαν το Ριάντ, τη Βαγδάτη ή το Κάιρο.

Το Παρίσι της Μ. Ανατολής και η Βυρητός της Ευρώπης

του Άνταμ Σατζ

Μετάφραση: Δημήτρης Ιωάννου, Γιάννης Χατζηδημητράκης

Πριν από τον λιβανέζικο εμφύλιο, η Βηρυτός ήταν γνωστή ως το Παρίσι της Μέσης Ανατολής. Σήμερα, είναι το Παρίσι εκείνο που μοιάζει όλο και περισσότερο με Βηρυτό της Δυτικής Ευρώπης, μια πόλη εμπρηστικών εθνοτικών εντάσεων, καταστάσεων ομηρίας και βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας. Οι Παριζιάνοι επέστρεψαν στους δρόμους και τα cafés με την ίδια αφοσίωση στην κανονικότητα που σαν από θαύμα επιδεικνύουν και οι Λιβανέζοι από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Même pas peur,[1] διακηρύττουν με θαυμαστό πείσμα σε αφίσες και στους τοίχους της Place de la République. Αλλά ο φόβος είναι διαβρωτικός, και δεν περιορίζεται στη Γαλλία. Μόνο στις τελευταίες εβδομάδες, το ISIS οργάνωσε σφαγές στη Βαγδάτη, την Άγκυρα και τη νότια Βηρυττό, και κατέρριψε ένα ρωσικό αεροπλάνο με 224 επιβάτες. Και, επιπλέον, χλεύασε τους επιζώντες με απειλές για μελλοντικές επιθέσεις, λες και αυτό που βαθιά επιθυμούσε ήταν να προκαλέσει βίαια αντίποινα.

Σκίτσο του Michel Kichka

Σοκαρισμένη ήδη από τις σφαγές του Ιανουαρίου, η Γαλλία φαίνεται πρόθυμη να ικανοποιήσει αυτή την επιθυμία. «Nous sommes dans la guerre»,[2] δήλωσε ο Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος προσπαθεί να παρατείνει την τωρινή κατάσταση έκτακτης ανάγκης τροποποιώντας το Σύνταγμα. Δεν πέρασαν καλά καλά 48 ώρες από το συμβάν στο Παρίσι, και η Γαλλία εξαπέλυσε ένα νέο γύρο αεροπορικών επιθέσεων εναντίον της Ράκα, μαζί με τη Ρωσία. Με τις συντονισμένες επιθέσεις μιας μόλις νύχτας, το ISIS –μια πολιτοφυλακή με χαρακτηριστικά αίρεσης, δύναμης ίσως 35.000 αντρών, η οποία διοικεί ένα «χαλιφάτο» που έχουν ανακηρύξει μόνοι τους και που κανείς δεν αναγνωρίζει ως κράτος– κατάφερε να αποσπάσει από τη Γαλλία κάτι που αυτή αρνιόταν στο FLN[3] της Αλγερίας μέχρι το 1999, σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά την ανεξαρτησία της: την αναγνώριση ότι ενεπλάκη σε έναν πόλεμο, και όχι απλώς σε μια εκστρατεία κατά κάποιων «παρανόμων». Στην απίθανη περίπτωση που η Γαλλία στείλει πεζικό στη Συρία, θα έχει δώσει στο ISIS την ευκαιρία που καιρό τώρα ζητάει: μάχη σώμα με σώμα, με δυτικούς «σταυροφόρους», στο δικό του έδαφος.

Ο Σαρλί και οι άλλοι

μνήμη Φρανσουά Μασπερό

του Νίκου Χατζηνικολάου

Πέντε μήνες πέρασαν από τις στυγερές δολοφονίες της 7ης Ιανουαρίου στο Παρίσι. Ο τηλεοπτικός τους χρόνος τελείωσε προ πολλού. Τι έχει απομείνει, πέρα από τους συγγενείς των θυμάτων, η σκέψη και τα αισθήματα των οποίων δεν ακολουθούν τους κώδικες λειτουργίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης; Τί συμπεράσματα μπορούν να βγουν τώρα, ήρεμα, μετά τις επιθέσεις στο περιοδικό Charlie Hebdo και στο εβραϊκό σούπερ μάρκετ στη Βενσέν και τις αντιδράσεις που προκάλεσαν;

Η Γαλλία ζει ακόμα υπό το σοκ που δέχτηκε. Απ’ τη μια υπάρχει μια εμφανής ικανοποίηση για τις μεγάλες διαδηλώσεις αλληλεγγύης της 11ης Ιανουαρίου που κατήγγειλαν την τρομοκρατία (2 εκ. διαδηλωτές στο Παρίσι και 3,7 εκ. στην υπόλοιπη Γαλλία). Με όποιον και να μιλήσεις, ό,τι και να διαβάσεις, θα πέσεις πάνω στη χαρακτηριστική φωνή ανακούφισης: «Επιτέλους, αντιδράσαμε! Η Γαλλία των Φώτων, ενωμένη, ενάντια στη βαρβαρότητα».

Απ’ την άλλη το Παρίσι έχει αλλάξει: στρατιώτες και αστυνομικοί με πολυβόλα μπροστά στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στον πύργο του Άιφελ και σε όλα τα δημόσια κτίρια. Ίδια εικόνα μπροστά στις συναγωγές. Οπλισμένοι άντρες των ειδικών δυνάμεων, προστατευμένοι από αλεξίσφαιρα γιλέκα, συνοδεύουν θρησκευόμενους Εβραίους με τα κοτσιδάκια και τα πλατιά μαύρα καπέλα τους απ’ τη συναγωγή στo σπίτι τους. Για να μπεις στη Σορβόννη πρέπει να δείξεις στους κλητήρες την ταυτότητά σου και να εξηγήσεις τους λόγους για τους οποίους θέλεις να μπεις μέσα.

Οι τοπικές «γλώσσες» του Εθνικού Μετώπου

Γαλλία, περιφερειακές εκλογές 2015: Ένα ακόμα βήμα στην πορεία της Μαρίν Λεπέν προς την εξουσία;-3

Συνέντευξη της Σεσίλ Αλντύ

μετάφραση: Ελένη Καλαφάτη

 

Σε ποιο βαθμό ο λόγος του Εθνικού Μετώπου διαφοροποιείται ανάλογα με την περιοχή της Γαλλίας στην οποία απευθύνεται;

Καταρχάς, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τις διαφορές ανάμεσα στα στελέχη του Εθνικού Μετώπου που μιλάνε. Ως πρόεδρος, η Μαρίν Λε Πεν χρησιμοποιεί διαφορετικό λεξιλόγιο και θεματικές ανάλογα με το αν απευθύνεται σε μια βιομηχανική περιοχή του Βορρά ή σε ένα μικρό χωριό στα νοτιοανατολικά, με τις κοινότητές του των Γάλλων της Αλγερίας ή των χαρκί[1] (harki). Από την άλλη μεριά, το Εθνικό Μέτωπο είδε να αναδεικνύονται νέα πρόσωπα με τοπική βάση: ένας Steeve Briois[2] στο Hénin ενσαρκώνει ένα Μέτωπο προσαρμοσμένο στο χώμα που γεννήθηκε· ένας Philippot[3] που πέφτει σαν αλεξιπτωτιστής στο Forbach[4] παίζει το χαρτί του γκωλισμού εισάγοντας τον σταυρό της Λωραίνης στις αφίσες του^. μια Marion Maréchal-Le Pen[5] στον Νότο ξαναπιάνει τον ακροδεξιό λόγο του παππού της.

Ποιο είναι το περιεχόμενο καθενός από αυτούς τους λόγους;

Η Λεπέν με τον Steeve Briois, 22.3.2015

Στον Βορρά και στην Ανατολή, οι θεματικές είναι οικονομικές και κοινωνικές· τα στελέχη του Εθνικού Μετώπου επιμένουν στην απειλή που συνιστά η «παγκοσμιοποίηση» για το εθνικό οχυρό, με ένα σοσιαλίζον λεξιλόγιο που θα μπορούσε να ήταν αυτό του Ζωρζ Μαρσαί την δεκαετία του 1970. Πρόκειται για ένα παιχνίδι πάνω στην ιστορική μνήμη αυτών των περιοχών, που έχει κομμουνιστικές και σοσιαλιστικές αγκυρώσεις. Το θέμα της μετανάστευσης, ωστόσο, δεν απουσιάζει, σε καμιά περίπτωση. Στα Νοτιοανατολικά, ο λόγος επηρεάζεται από την κληρονομιά της αποαποικιοποίησης, απευθυνόμενος κατά προτεραιότητα στο μικρομάγαζο, τους μικρεμπόρους, τους τεχνίτες, τους Γάλλους της Αλγερίας και στους χαρκί. Το ΕΜ εκεί αντιπαρατίθεται μετωπικά και κατά προτεραιότητα στη μετανάστευση από τη Βόρεια Αφρική, με κάποιες αποχρώσεις ανάλογα με τις πόλεις και τις επαρχίες.

Η κρίση στρώνει τον δρόμο για το Εθνικό Μέτωπο;

Γαλλία, περιφερειακές εκλογές 2015: Ένα ακόμα βήμα στην πορεία της Μαρίν Λεπέν προς την εξουσία;-2

του Φιλίπ Ασκεναζύ 

Οι αισιόδοξοι βλέπουν στην επιτυχία της γαλλικής Άκρας Δεξιάς στον πρώτο γύρω των περιφερειακών εκλογών τον απλό συνδυασμό δύο αντιστρέψιμων παραγόντων.

Ο πρώτος είναι επικοινωνιακός. Το Εθνικό Μέτωπο δοκιμάζει για τον εαυτό του μια εικόνα «κανονικού» κόμματος. Ξέρει να εκμεταλλεύεται επιδέξια την ανάγκη ορισμένων ΜΜΕ να δημιουργούν αίσθηση ή τις αμφίσημες δηλώσεις ορισμένων στελεχών μεγάλων κομμάτων, οι οποίες συγγενεύουν με δικά του θέματα.

«Φτάνει με τον ρατσισμό κατά των Γάλλων». Αφίσα
της νεολαίας του Ε.Μ.

Αλλά η κατάργηση μερικών λέξεων στην αντισημιτική φρασεολογία της γαλλικής Άκρας Δεξιάς ενάντια στον κόσμο της οικονομίας για να της δώσουν την εμφάνιση αντικαπιταλιστικού λόγου δείχνει ότι πρόκειται για μια ενέργεια πολύ περισσότερο επίφοβη απ’ ό,τι μια απλή επικοινωνιακή φούσκα.

Δεύτερος παράγοντας που προβάλλεται, η κρίση. Ένα αρκετά απλό πολιτικό σχέδιο διαγράφεται γύρω από το μεταναστευτικό ζήτημα. Στα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν θιγεί περισσότερο από την κρίση, η ιδέα της «εθνικής προτίμησης» είναι άτοπη. Με πάνω από τους μισούς ενεργούς νέους στην ανεργία, η ανάκτηση μερικών ποσοστιαίων μονάδων σε θέσεις εργασίας που «καταλαμβάνουν» μετανάστες δεν θα κάνει τη διαφορά.

Πάνω στα συντρίμμια της πολιτικής, μια νέα εκλογική τάξη αναδεύεται…

Γαλλία, περιφερειακές εκλογές 2015: Ένα ακόμα βήμα στην πορεία της Μαρίν Λεπέν προς την εξουσία;

του Φαμπιέν Εσκαλονά

μετάφραση: Ελένη Καλαφάτη

1. Η ψηφοφορία της τελευταίας Κυριακής είναι συνεπής με την εκλογική λογική που ξεδιπλώνεται από τις πρώτες μερικές βουλευτικές εκλογές που έγιναν μετά την εκλογή του Φρανσουά Ολάντ. Η μετά το 2012 εποχή χαρακτηρίζεται αναμφισβήτητα από μια μαζική αποστράτευση των ψηφοφόρων της Αριστεράς (ιδιαίτερα της σοσιαλιστικής), στην οποία απαντά μια δυναμική προς τα δεξιά η οποία συγκεντρώνεται κυρίως στο ΕΜ.

«Όχι στις Βρυξέλλες, ναι στη Γαλλία»

2. Αυτές οι περιφερειακές εκλογές είναι σημαντικές στο πλαίσιο της μεγάλης επανισορρόπησης των συσχετισμών δυνάμεων που λαμβάνει χώρα από το 2007. Πρωτύτερα, η γαλλική εκλογική τάξη χαρακτηριζόταν από μια τακτική εναλλαγή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, όπου στο καθένα από τα δύο στρατόπεδα κυριαρχούσε αντίστοιχα το RPR[1] (στη συνέχεια το UMP[2]) και το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Η έννοιας του «τριμερούς (tripartition)» χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει αυτή τη διαμόρφωση μιας διπολικής αντιπαράθεσης που διαταράσσεται από ένα απομονωμένο ΕΜ, το οποίο συγκεντρώνει γύρω στο 15% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές και φτάνει σε επιδόσεις συστηματικά χαμηλότερες στις ενδιάμεσες εκλογές.

Το 2007, με μια εκλογική δομή διαφορετική από αυτή των προκατόχων του, ο υποψήφιος Σαρκοζύ έσωσε πάντως τη Δεξιά από μια εναλλαγή για πρώτη φορά από το 1981. Σύμφωνα με τις εργασίες των Pierre Martin και Simon Labouret στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών της Γκρενόμπλ, η τομή αυτή άνοιξε μια «φάση επανευθυγράμμισης», που είναι δυνατόν να καταλήξει σε μια νέα εκλογική τάξη. Αντίθετα, ωστόσο, με όσα μερικές φορές διατυπώνονται με έμφαση, δεν πρέπει να συμπεράνουμε από αυτό την είσοδο της Γαλλίας στην εποχή του «τρικομματισμού».

Η σιωπή της παντόφλας

ΟΡΑΤΑ ΚΑΙ ΑΟΡΑΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΑΟΡΑΤΟΥΣ ΡΟΜΑ-3

του Αλεξάντρ Ρομανές

μετάφραση: Μαρία Καλαντζοπούλου

Φωτογραφία του Ευθύμιου Μελεγκίδη

Όταν οι πολιτικοί ιθύνοντες της Γαλλίας πάψουν να είναι εμμονικά προσκολλημένοι στην επανεκλογή τους, όταν σταματήσουν να επιθυμούν να ικανοποιήσουν όλο τον κόσμο, και ιδιαίτερα αυτούς που σκέφτονται με αξιοθρήνητο τρόπο, όταν θελήσουν να κυβερνήσουν και όχι να παραμένουν διαρκώς στην εξουσία, όταν, τελικά, αποκτήσουν το κουράγιο να χτυπήσουν το χέρι στο τραπέζι και να πάρουν στιβαρές αποφάσεις γιατί το ποτήρι έχει ξεχειλίσει, τότε θα σημάνει η αρχή της αλλαγής.

Γιατί, αν εξαιρέσουμε μερικούς υψηλόφρονες άντρες και γυναίκες, μεγάλη μερίδα της πολιτικής τάξης κλίνει ακόμα περισσότερο προς τα δεξιά, εκλαϊκεύοντας τις μαύρες ιδέες του Εθνικού Μετώπου [Front National]. Αν πούμε «ψηφίζετε ανθρώπους που προκάλεσαν την καταστροφή της δεκαετίας του 30», μας απαντούν «Ας μιλήσουμε για προβλήματα του σήμερα». Εντάξει λοιπόν, ας μιλήσουμε γι’ αυτά.

Μαζί με την Ντέλια, τη σύζυγό μου, διευθύνω μια μικρή επιχείρηση, το Τσιγγάνικο Τσίρκο Ρομανές. Έχουμε περίπου δεκαπέντε υπαλλήλους, έχουμε και δύο άτομα για δουλειά γραφείου. Η Ντέλια μου λέει: «Δύο άτομα μόνο για όλη τη χαρτούρα, δεν είναι αρκετά. Θα έπρεπε να πάρουμε κι ένα τρίτο». Τρία άτομα σ’ ένα γραφείο για να διαχειριστούν μια επιχείρηση 15 εργαζόμενων, είναι τρέλα. Το τσίρκο υπήρξε η τελευταία δραστηριότητα που λειτούργησε με ποιητικό τρόπο. Σήμερα, κάτι τέτοιο δεν είναι πια δυνατό.

Γαλλική ακροδεξιά: Η διάλυση είναι η λύση;

του Μιχάλη Μάτσα

Παρίσι, 5 Ιουνίου 2013. Ο δεκαοχτάχρονος Κλεμάν Μερίκ δολοφονείται από μέλος ακροδεξιάς οργάνωσης. Η καταδίκη είναι άμεση και ομόφωνη, από τα κόμματα, τα συνδικάτα της Αριστεράς, τον Τύπο. Όπως επίσης σχεδόν ομόφωνο είναι και το αίτημα διάλυσης των ακροδεξιών οργανώσεων. Η Δεξιά ωστόσο διαφοροποιείται, καθώς ο μελλοντικός ηγέτης της, Ζαν-Φρανσουά Κοπέ,  προκρίνει τη διάλυση τόσο των ακροαριστερών όσο και των ακροδεξιών οργανώσεων. Η θεωρία των «δύο άκρων» υποστηρίζεται παράλληλα και από τα μήντια, καθώς επιχειρούν να παρουσιάσουν το θέμα ως μεμονωμένη σύγκρουση ακραίων ομάδων, αποπολιτικοποιώντας τα κίνητρα της δολοφονίας. Οι σχολιαστές φαίνεται να ξεχνούν αντίστοιχες επιθέσεις εναντίον μελών αριστερών οργανώσεων ή ομοφυλόφιλων, όπως στην Ελλάδα φαίνεται να ξεχνούν τις εκατοντάδες επιθέσεις εναντίον μεταναστών, και κυρίως τη δολοφονία του Πακιστανού μετανάστη Σαχτζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα.

Αποχαιρετισμός στον Κλεμάν Μερίκ

Mόνο λίγες μέρες έχουν περάσει, και μας φαίνονται σαν αιωνιότητα. Μετά τη δολοφονία του Κλεμάν αισθανόμαστε τέτοια ταραχή, νιώθουμε ότι μπήκαμε σε μια δίνη που μας ρουφάει μέσα της. Αναμφίβολα, τίποτα, μα τίποτα στον κόσμο αυτό, ούτε τα χρόνια και η εμπειρία που μας λείπουν, μπορούν να προετοιμάσουν κάποιον για να θάψει έναν φίλο και σύντροφο. Εάν δεν μας δόθηκε ο χρόνος της περισυλλογής και του πένθους που χρειαζόμαστε, αυτό συμβαίνει επειδή η δολοφονία αυτή είναι μια πολιτική δολοφονία. Και, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, απαιτεί μια πολιτική απάντηση.

Αυτός ο κόσμος δεν σταθεί, να σκεφτεί για λίγο, χάρη στα δάκρυά μας· ο σεβασμός στον Κλεμάν και τους αγώνες του μας επιβάλλουν να μην καταθέσουμε τα όπλα του αγώνα –σήμερα περισσότερο από ποτέ. Πρέπει να γίνουμε περισσότεροι, να μετατρέψουμε τον πόνο μας σε οργή, και την οργή μας σε δύναμη. Είναι ταυτόχρονα αυτός ο αδυσώπητος πόνος, αυτός ο αδυσώπητος θυμός, η οργή και η δύναμη, πίσω από αυτές τις γραμμές, που θα δώσουν στη δολοφονία του Κλεμάν τη σημασία που θα ήθελε και ο ίδιος: την πολιτική της σημασία. […]

Τον Κλεμάν δεν τον δολοφόνησε μόνο μια συμμορία φασιστών. Δεν τον δολοφόνησε μόνο η ακροδεξιά. Ο Κλεμάν είναι, γενικότερα, θύμα της ραγδαίας ανόδου των πιο ολέθριων ιδεών και της αυξανόμενης αποδοχής που συναντούν στη Γαλλία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Κι ακόμα, τον Κλεμάν τον δολοφόνησαν ο ρατσισμός –και ιδίως η ισλαμοφοβία– που προμοτάρεται από το κράτος, η ξενοφοβία, η ομοφοβία. Είδαμε τις προκλητικές ομοφοβικές πορείες στους δρόμους της χώρας μας, για μήνες. Η ισλαμοφοβία έχει καταλάβει έχει κεντρική θέση στον πολιτικό λόγο και στα μήντια, εδώ και χρόνια, και συμπληρώνεται με απειλές, παρενόχληση, ολοένα και πιο βίαιες επιθέσεις. Το «τέρας» του φασισμού δεν δημιουργείται από μόνο του. Η ακροδεξιά μπόρεσε να κατακτήσει τη σιγουριά που νιώθει σήμερα χάρη στις ρατσιστικές, ξενοφοβικές, ομοφοβικές δηλώσεις και πράξεις, που προέρχονται από τους θεσμούς της εξουσίας και νομιμοποιούνται από αυτούς.

Γαλλία, η επιστροφ­ή του Πουλαντζά

Μια συζήτηση του Στάθη Κουβελάκη τους Νικολά Βιεγεκάζ και Ραζμίγκ Κεσεγιάν

Ο Νίκος Πουλαντζάς 20.1.1978. Φωτογραφία της Sophie Bassouls.

Μετά από τριάντα χρόνια ολοκληρωτικής εξαφάνισης του Νίκου Πουλαντζά από το εκδοτικό τοπίο και γενικότερα από την θεωρητική συζήτηση της Γαλλίας επανεκδόθηκε και κυκλοφόρησε πριν από λίγες βδομάδες από τον εκδοτικό οίκο Les prairies ordinaires το ύστατο έργο του, Κράτος, εξουσία, σοσιαλισμός, που θεωρείται και η πνευματική του διαθήκη. Είναι προφανές ότι πρόκειται για ένα μείζον γεγονός, η σημασία του οποίου υπερβαίνει τον εκδοτικό χώρο και συνδέεται με τις γενικότερες διεργασίες που συντελούνται στη χώρα όπου, μετά την παγκόσμιας εμβέλειας άνθιση των τριών πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών, η ριζοσπαστική θεωρία και η αριστερή πολιτική υπέστησαν ίσως την πιο εντυπωσιακή, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθίζηση. Για να συζητήσουμε τα επίδικα αυτής της ενδιαφέρουσας συγκυρίας συναντήσαμε τους συντελεστές της επανέκδοσης του πουλαντζιανού έργου: τον υπεύθυνο των εκδόσεων Les prairies ordinaires και δοκιμιογράφο Νικολά Βιεγεκάζ και τον Ραζμίγκ Κεσεγιάν, καθηγητή κοινωνιολογίας στη Σορβόννη που επιμελήθηκε και προλόγισε τον τόμο, ο οποίος περιλαμβάνει επίσης έναν επίλογο του γνωστού θεωρητικού του κράτους και συνεχιστή της παράδοσης του έλληνα μαρξιστή Μπομπ Τζέσοπ.

Στ. Κ.

 Μια τόσο μακρόχρονη απουσία

O Ραζμίγκ Κεσεγιάν (αριστερά) και ο Νικολά Βιεγεκάζ (δεξιά)

Στάθης Κουβελάκης: Η σημασία της επανέκδοσης του Κράτος, εξουσία, σοσιαλισμός γίνεται αντιληπτή αν αναλογιστούμε ότι εδώ και 30 χρόνια τα βιβλία του Πουλαντζά είχαν εντελώς εξαφανιστεί από τα βιβλιοπωλεία. Το παράδοξο αυτής της απουσίας είναι ότι, όπως τονίζεις Ραζμίγκ στον πρόλογό σου, αποτελεί μια γαλλική πρωτοτυπία. Πράγματι, τόσο στον αγγλόφωνο και ισπανόφωνο χώρο όσο και στη Γερμανία, ο Πουλαντζάς διατήρησε μια εκδοτική παρουσία και δε σταμάτησε να αποτελεί σημείο αναφοράς στην θεωρητική συζήτηση, αν και πιο διακριτικά απ’ ό,τι στο παρελθόν. Σ’ αυτό συνέβαλαν οι παρεμβάσεις διανοητών όπως ο Τζέσοπ, ο Πάνιτς, ο Λακλάου, ο Μάρτιν, ο Χιρς και ο Ντεμίροβιτς. Η πρώτη ερώτηση δεν μπορεί λοιπόν παρά να αφορά τους λόγος της τόσο μακρόχρονης απουσίας του Πουλαντζά στην ίδια τη χώρα όπου έζησε το μεγαλύτερο μέρος  της ζωής του και όπου πρωτοδημοσιεύτηκε το σύνολο του έργου του.

 Ραζμίγκ Κεσεγιάν: Μπορούμε να επικαλεστούμε τρεις βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι στη Γαλλία ο αντικομμουνισμός έφθασε, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, σε απίστευτα ύψη. Από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970 και καθ’ όλη τη διάρκεια της επομένης, ξεσπάει ένα εξαιρετικά επιθετικό αντικομμουνιστικό κύμα, που οφείλεται κυρίως στην ισχύ που διατηρούσε στη Γαλλία το κομμουνιστικό κίνημα κατά την περίοδο που είχε προηγηθεί. Η αντικομμουνιστική αντίδραση αποτελεί με μια έννοια την άλλη όψη αυτής της ισχύος. Ο Πουλαντζάς ήταν συνδεδεμένος, με την ευρεία έννοια, με αυτήν την ιστορία, και γι αυτό μοιράστηκε την απόρριψη και τη λήθη που υπέστη οτιδήποτε θύμιζε αυτό το κίνημα. Η «λήθη» του ονόματός του υπήρξε λοιπόν οργανωμένη, όπως οργανωμένη ήταν και η εξαφάνιση από τη δημόσια συζήτηση διανοητών όπως ο Λεφέβρ, ο Γκολντμάν, ο Μπετελέμ, ο Αλτουσέρ και πολλοί άλλοι.

Χωρίς ισότητα και αλληλεγγύη η ελευθερία είναι κενό γράμμα

 συνέντευξη του Στεφάν Εσσέλ 

μετάφραση: Μαρία Καλαντζοπούλου

 Ο διπλωμάτης και συγγραφέας Stéphane Hessel, ένας θρύλος της Γαλλικής Αντίστασης, πέθανε το βράδυ της Τρίτης σε ηλικία 95 ετών. Δημοσιεύουμε σήμερα μια συνέντευξή του στη Lina Sancari, που δημοσιεύθηκε στη Ηumanite (31.12.2010), με την ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου του «Αγανακτήστε!» (στα ελληνικά κυκλοφορεί σε μετάφραση Σώτης Τριανταφύλλου, από τις εκδ. Πατάκη).

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Πώς αντιμετωπίσατε την επιτυχία του βιβλίου σας «Αγανακτήστε!»; Ανταποκρινόταν σε μια ανάγκη της σημερινής  εποχής;

 Έμεινα κι εγώ κατάπληκτος απ’ την επιτυχία που γνώρισε το μικρό αυτό βιβλιαράκι. Ίσως επειδή ζούμε σε μια  εποχή αγωνίας, όπου δεν μπορούμε να διακρίνουμε καλά προς τα πού πηγαίνουμε. Έχουμε ξεκάθαρη τη συνείδηση ότι βρισκόμαστε στο μέσο –και όχι στο τέλος– μιας βαθιάς κρίσης της νεοφιλελεύθερης και απορρυθμισμένης οικονομίας, κι έτσι είναι αναμενόμενο να θέτουμε ερωτήματα για τα αίτια της  δυσλειτουργίας των κοινωνιών μας. Αφού ζούμε σε κοινωνίες που λειτουργούν προβληματικά, το πρώτο πράγμα που μας συμβαίνει, που το νιώθουμε σαν ανάγκη, είναι να αγανακτήσουμε.  Θυμόμαστε πως σε άλλες περιόδους της ιστορίας μας, έπρεπε επίσης να νιώσουμε αγανάκτηση, αν δεν θέλαμε να υποστούμε την ξένη κατοχή στη Γαλλία, ή σε περιστάσεις παθητικής ένδειας.

Το δημόσιο χρέος ή η απουσία πόρων χρησιμεύει συχνά ως επιχείρημα για την αμφισβήτηση κοινωνικών κατακτήσεων της Απελευθέρωσης. Για να πάμε πίσω στη δεκαετία του 1940, πώς το Εθνικό Συμβούλιο Αντίστασης (CNR) έθεσε αυτά τα θεμέλια, στο πλαίσιο μιας κατεστραμμένης Ευρώπης;

Γαλλία: Tο τέλος της κακοδαιμονίας για την Αριστερά

 του Αντουάν Σβαρτς

μετάφραση: Χάρης Λογοθέτης

Αντρέ Ντερέν, «Λουόμενοι», 1908

Oι ψηφοφόροι του Ζαν-Λικ Μελανσόν απογοητεύτηκαν από την επίδοση του υποψηφίου τους (11,1%), γιατί περίμεναν καλύτερα αποτελέσματα. Ωστόσο, σχεδόν 4 εκατομμύρια ψήφοι δεν είναι λίγες για την πρώτη εμφάνιση στις προεδρικές εκλογές ενός αριστερού γαλαξία που ήταν κατακερματισμένος για πολύ καιρό. Ήδη, το Μέτωπο της Αριστεράς ελπίζει να επηρεάσει την οικονομική πολιτική της επόμενης κυβέρνησης.

Η περιφέρεια της Ομπ (νοτιοανατολικά του Παρισιού) είναι μια περιοχή όπου κυριαρχεί η Δεξιά. Ο βουλευτής και δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης, της Τρουά, δεν είναι άλλος από τον Φρανσουά Μπαρουέν, υπουργό Οικονομίας, Οικονομικών και Βιομηχανίας του Νικολά Σαρκοζί. Πριν από την εξαφάνιση της κλωστοϋφαντουργίας, το εργατικό κίνημα είχε βαθιές ρίζες στον νομό. Σήμερα όμως το παλαιό κτήριο του Εργατικού Κέντρου είναι έτοιμο να μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο. Σκάνδαλο, σύμφωνα με τους κομμουνιστές της Τρουά, οι οποίοι ίδρυσαν ένωση πολιτών για τη διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης του χώρου.

Κληρονόμος των εργατικών αγώνων, το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (PCF) αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα της οργάνωσης του Μετώπου της Αριστεράς στην περιοχή. Στην έδρα της εφημερίδας του κόμματος, La Dépêche del’Aube, στη λεωφόρο Ανατόλ Φρανς, συναντιούνται τα μέλη του Μετώπου για να οργανώσουν τις εκδηλώσεις τους και να προμηθευτούν πολιτικό υλικό. Εδώ, όπως και αλλού, η οικοδόμηση του Μετώπου της Αριστεράς είναι η ιστορία της σταδιακής υπέρβασης των επιμέρους συμφερόντων. «Η ενότητα αυτή δεν διαμορφώθηκε μέσα σε μια μέρα», μας εξηγεί ο Ζαν-Πιέρ Κορνβέν, γραμματέας περιφέρειας του ΓΚΚ. «Ξεκινήσαμε με την αποτυχία του 2007. Χρειαζόταν χρόνος για να επεξεργαστούμε κάτι καινούργιο».

Φρανσουά Ολάντ: η πραγματική νίκη δεν έχει έρθει ακόμα

Η εκλογή Ολάντ (όπως και τα αποτελέσματα των ελληνικών εκλογών, με τα οποία συνέπεσε), έχει σημασία που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα, τροποποιώντας τα δεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δημοσιεύουμε σήμερα δύο άρθρα σχετικά με τη σημασία και τις προοπτικές που διανοίγονται: του Pilippe Cohen, αρχισυντάκτη του περιοδικού Marianne (Marianne, 6.5.2012) και του οικονομολόγου Thommas Piketty (Liberation, 7.5.2012), καθηγητή στην Ecole d’économie του Παρισιού, ειδικευμένου στη μελέτη της ανισότητας και στενά συνδεμένου με το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα.

του Φιλίπ Κοέν

μετάφραση: Μαρία Καλαντζοπούλου

Προεκλογική περιοδεία στο Κλεμόν Φεράν

 Από την αρχή κιόλας της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Φρανσουά Ολάντ συμμορφώθηκε με μια ανάλυση που του υπαγόρευσε και την ανάλογη συμπεριφορά: Να υπογραμμίζει, πάνω απ’ όλα, τις διαφορές προσωπικότητας και συμπεριφοράς ανάμεσα στον ίδιο και τον απερχόμενο πρόεδρο. Να περιορίζει στον μέγιστο βαθμό τις όποιες δεσμεύσεις, έτσι ώστε να μη βρεθεί αναξιόπιστος έναντι υποσχέσεων που δεν τήρησε. Να μιλά κατά το δυνατόν λιγότερο για την κρίση. Να τονίζει ότι η εκλογή του θα συμπέσει με την επιστροφή της χώρας και του τρόπου διακυβέρνησής της στην κανονικότητα.

Κατά βάθος, ο Σαρκοζύ διατεινόταν ότι θα προστατέψει τους Γάλλους, ακόμα κι αν αυτό τους ενοχλούσε. Και ο Ολάντ τους καθησύχασε, λέγοντάς τους απλώς ότι θα τους σεβαστεί. Αυτή η προεκλογική στρατηγική σχηματοποιήθηκε μέχρι τη μονομαχία τους μεταξύ των δύο γύρων, ενώ ολοκληρώθηκε με το τρομερό σλόγκαν «Εγώ, ο πρόεδρος της δημοκρατίας», μέσω του οποίου το πρόγραμμα του Ολάντ παρουσιαζόταν ξεκάθαρα ως το αρνητικό του προγράμματος Σαρκοζύ. Εκ πρώτης όψεως, κάτι τέτοιο μπορεί να φαινόταν πολύ περιορισμένο, ιδίως μάλιστα ως προς τη δυνατότητά του να είναι νικηφόρο. Ταυτόχρονα όμως, η απλή παράθεση όλων των παρεκκλίσεων του προέδρου από την δημοκρατική παράδοση ή, απλώς, η ευπρέπεια ενίσχυε την ανάγκη να ψηφίσει κανείς τον Ολάντ για να τελειώνει επιτέλους αυτό το κακόγουστο προεδρικό σόου. […]

Σε αντίθεση με τον Φρανσουά Μιττεράν το 1981, ο Φρανσουά Ολάντ δεν κέρδισε βασιζόμενος στην ελπίδα, αλλά μάλλον στην απελπισία. Την απελπισία εκείνη που δημιούργησε ο Πρόεδρος και, χωρίς άλλο, εντάθηκε από την κρίση και τις «υποσχέσεις» ενός κοινωνικού κατακλυσμού ανάλογου με αυτόν της Ελλάδας ή της Ισπανίας. Σε αντίθεση με τον Λιονέλ Ζοσπέν το 1997, ο Φρανσουά Ολάντ δεν κέρδισε αυτή την εκλογή με ένα πρόγραμμα εμβληματικών μέτρων όπως οι θέσεις εργασίας για νέους ή το τριανταπεντάωρο. Η νίκη του δεν είναι η νίκη της ενωμένης Αριστεράς· δεν υπήρξε αυτή τη φορά σύσκεψη των δυνάμεων που τον υποστηρίζουν. Ο Φρανσουά Ολάντ προσπάθησε να κρατήσει για τη νίκη του μια εντελώς προσωπική διάσταση. Για να εξασφαλίσει το μέγιστο περιθώριο ελιγμών; Ίσως. Επίσης όμως επειδή διαθέτει μια οξεία αντίληψη της πολιτικής κατάστασης, αυτού που περιμένουν οι Γάλλοι.

Ολάντ: ένας νέος Ρούσβελτ για την Ευρώπη;

του Τομά Πικετύ

μετάφραση: Κ.Λ.-Γ.ΜΠ.

Πανηγυρισμοί στο Παρίσι

Θα αποδειχθεί, άραγε, ο Φρανσουά Ολάντ ένας νέος Ρούσβελτ για την Ευρώπη; Η σύγκριση μπορεί να προξενεί το μειδίαμα, θα πρέπει ωστόσο να θυμόμαστε ότι το βάρος των γεγονότων και των ιδεών παίζουν, για τους πολιτικούς, έναν ρόλο που τους ξεπερνά. Όταν έγινε πρόεδρος το 1933, ο Ρούσβελτ δεν γνώριζε επακριβώς ποια πολιτική θα ακολουθούσε. Γνώριζε όμως ότι η κρίση του 1929 και οι πολιτικές λιτότητας είχαν γονατίσει τις ΗΠΑ, και ότι η δημόσια αρχή έπρεπε να αναλάβει εκ νέου τον έλεγχο ενός αποχαλινωμένου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού. Το 2012, τέσσερα χρόνια μετά την εκδήλωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, ο Ολάντ βρίσκεται στην ίδια κατάσταση. Όταν ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία του, δεν γνώριζε ότι θα κατέληγε να προτείνει φορολόγηση κατά 75% των εισοδημάτων που υπερβαίνουν το 1 εκατομμύριο ευρώ. Σύντομα όμως κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα με τον Ρούσβελτ: μόνο το όπλο της φορολογίας επιτρέπει να μπει φρένο στην παράλογη έκρηξη των πολύ υψηλών εισοδημάτων.

Το βασικό διακύβευμα με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπος ο Ολάντ είναι η Ευρώπη. Το κρίσιμο είναι ότι δεν θα υπάρξει βιώσιμη διέξοδος από την τρέχουσα κρίση εάν αρκεστούμε απλώς στην υιοθέτηση «project bonds» [ένα είδος ευρω-ομολόγου που πρότεινε ο ίδιος ο Μ. Μπαρόζο στη φετινή ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης], ευρωπαϊκών ομολόγων που να επιτρέπουν τη χρηματοδότηση επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας και των υποδομών. Ένα τέτοιο εργαλείο είναι μεν χρήσιμο, δεν πρέπει όμως να κρύβουμε ότι το κεντρικό διακύβευμα είναι άλλο. Αν δεν δεσμευθούμε σαφώς στην κατεύθυνση της αμοιβαιότητας και της ενοποίησης του δημόσιου χρέους όλων των χωρών της ευρωζώνης, τότε η κρίση θα ξαναρχίσει. Ένα κοινό νόμισμα με δεκαεφτά διαφορετικά δημόσια χρέη, επί των οποίων οι αγορές μπορούν ελεύθερα να κερδοσκοπούν χωρίς τα κράτη να μπορούν να χαλαρώσουν τον κλοιό υποτιμώντας το νόμισμά τους, δεν μπορεί να λειτουργήσει. Ένα τέτοιο σύστημα ήδη οδήγησε την Ελλάδα στην καταστροφή, και θα οδηγήσει τελικά το ευρώ στον αφανισμό.