Μνημείο του Αγνώστου Μαθητή – Στη μνήμη του Μπερκίν Ελβάν

Αφίσα που κυκλοφόρησε στην Κωνσταντινούπολη μετά τον θάνατο Μπερκίν Ελβάν. Ο δεκατετράχρονος τραυματίστηκε θανάσιμα από δακρυγόνο, ενώ πήγαινε στο φούρνο να πάρει ψωμί.

Δημοσιεύουμε σήμερα το ποίημα του Ece Ayhan, με τίτλο «Το Μνημείο του Άγνωστου Φοιτητή» στη μνήμη του. Ο Ετζέ Αϋχάν (1931-2002) το έγραψε το 1973. Όταν ρωτήθηκε ποιο ήταν το έναυσμα, απάντησε: «Ένας φοιτητής που λεγόταν Battal Mehetoğlu δολοφονήθηκε από την αστυνομία Ήταν ο ηγέτης των φοιτητών στη Σχολή Αρχιτεκτόνων και Μηχανικών τη δεκαετία του 1970. Στην κηδεία, κάποιος ρώτησε τη μητέρα του πώς ένιωθε. Κι εκείνη είπε: “Πέταξαν το μόχθο του γιού μου στα σκουπίδια”. Αυτό είναι το μνημείο του αγνώστου φοιτητή».

Οι επιμελητές των σελίδων για την Τουρκία του σάιτ jadaliyya

***

Μνημείο του Αγνώστου Φοιτητή 

Εδώ κοιτάξτε, εδώ, κάτω απ’ αυτήν τη μαύρη πλάκα

Είναι θαμμένο ένα παιδί· αν είχε ζήσει για ένα ακόμη διάλειμμα

Θα είχε σηκωθεί στον πίνακα, στο μάθημα της φύσης.

Σκοτώθηκε στο μάθημα του κράτους.

 

Η συνήθης λάθος ερώτηση τόσο της φύσης όσο και του κράτους:

–Πού κυλάει η Υπερωξιανή;

Η μόνη σωστή απάντηση από ένα υψωμένο χέρι στο βάθος:

–Στην καρδιά της χλωμής εξέγερσης των παιδιών.

 

Ο ρακοσυλλέκτης πατέρας του, δένοντας ένα μωβ κεντητό μαντήλι στο λαιμό του

Για να πνίξει έναν ακόμα θάνατο, έγραψε:

Και τον είχα κάνει να πιστεύει ότι έχει παιχνίδια.

 

Η μάνα του, η γυναίκα που έπλενε τις νύχτες, και από τότε είναι ντυμένη στο χακί

Βυζαίνοντας στα κρυφά ένα μικρό ελαφάκι, έγραψε:

Αχ, πέταξαν το μόχθο του γιού μου στα σκουπίδια.

 

Οι φίλοι της ύφαναν αυτό το ποίημα από πικροδάφνες:

Μη σε νοιάζει, 128! Στα οικοτροφεία των μικρών στρατιωτών, στα σχολεία της αυτοκτονίας,

Μέσα σε κάθε παιδική καρδιά βρίσκεται ένας μεγάλος.

Κάθε χρόνο, όλη η τάξη θα σου στέλνει περιστέρια χωρίς γράμματα,

στη γιορτή των παιδιών.

Το Ταξίμ και η υπεράσπιση του δημόσιου χώρου

Από τον αγώνα για την πόλη, στην ανατρεπτική γιορτή

 

της Φωτεινής Μαργαρίτη

Η χειραφετημένη ατομικότητα διεκδικεί δημόσιους χώρους που ενώνουν: «Να ζεις σαν ένα δέντρο μόνος και ελεύθερος, να ζεις με τους συντρόφους σου όπως τα δέντρα ενός δάσους», Ναζίμ Χικμέτ. Eικόνα από μια γιορτή, ένα βράδυ στην πλατεία Ταξίμ. F/M, 15.7.2010.

Το σχέδιο για την δραστική ανάπλαση του Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη (εκτεταμένη πεζοδρόμηση της πλατείας και υπογειοποίηση της κίνησης των τροχοφόρων, οικοδόμηση ενός νεο-οθωμανικού θεματικού πάρκου στη θέση του Γκεζί κλπ.) ήταν η απαρχή μιας απρόβλεπτης πολιτικής κρίσης. Έφερε στο προσκήνιο ένα θέμα αιχμής που δεν περιορίζεται στην Τουρκία. Οι πόλεις γίνονται πλέον το κυρίαρχο θέμα πολιτικών θρύλων εν εξελίξει, όπως θα επισημάνει και το πρωτοσέλιδο κύριο θέμα της International Herald Tribune (Michael Kimmelman, «Η δύναμη του δημόσιου χώρου», 8-9.6.2013).

Η πλατεία Ταξίμ είναι το κέντρο του κέντρου της Κωνσταντινούπολης, χώρος με ετερόκλητη αστική ταυτότητα, που δέχεται καθημερινά πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Είναι επίσης χώρος μεγάλων πολιτικών και άλλων συγκεντρώσεων, οι οποίες προβλέπεται να μετακομίσουν στο Yenikapi, στη νέα πλατεία αντι-Ταξίμ. Όπως φάνηκε ήδη με την απαγόρευση της συγκέντρωσης της τελευταίας Πρωτομαγιάς, η ανάπλαση της πλατείας συμβαδίζει με το σχέδιο κάθαρσης και ελέγχου του δημόσιου χώρου.

Το Ταξίμ είναι το τελευταίο επεισόδιο ενός ευρύτερου πολεοδομικού σχεδίου και μεγάλων έργων στην πόλη. Μεταξύ άλλων: Το νέο (τρίτο) διεθνές αεροδρόμιο (με πρόβλεψη να είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο). Τη διάνοιξη του εναλλακτικού ως προς τον Βόσπορο καναλιού, την τρίτη γέφυρα του Βοσπόρου, το στάδιο και το ολυμπιακό χωριό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020, στους οποίους η Κωνσταντινούπολη είναι υποψήφια. Το οικονομικό χρηματιστηριακό κέντρο (Atasehir) και δύο νέες πόλεις στην ασιατική ακτή. Σημειωτέον πως στην ίδια περιοχή, το μελλοντικό τζαμί Camlica, έκτασης 50.000 τ.μ. και ικανό να δεχθεί 30.000 πιστούς, θα έχει τον πιο ψηλό μιναρέ του κόσμου.