Η Ιστορία είναι από τη φύση της ανατρεπτική

«Σε όλο μου το έργο θέλησα να ασχοληθώ με τους άσημους, τους φτωχούς, τους καταφρονεμένους»

Ο Σπύρος Ι. Ασδραχάς συζητάει

με τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη και την Άννα Ματθαίου

 

Μιλάει για τον ιστορικό χρόνο, τη σχέση Ιστορίας-πολιτικής, τους διανοητές που τον επηρέασαν, την Ιστορία ως εργαλείο κατανόησης του σήμερα

,Για τον Σπύρο Ασδραχά, όπως λέει και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης στην πρώτη ερώτηση της συνέντευξης που ακολουθεί, είναι αχρείαστο να κάνουμε εισαγωγές, παρουσιάζοντάς τον στους αναγνώστες μας. Το έργο και ο λόγος του έχουν βάρος και ποιότητα που υπερβαίνουν κάθε σύσταση. Έτσι, αρκούμαστε να εκφράσουμε απλώς τη μεγάλη μας χαρά για τη συνέντευξη που δημοσιεύουμε σήμερα. Η συνέντευξη δόθηκε στους ιστορικούς Βαγγέλη Καραμανωλάκη (Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΑΣΚΙ) και Άννα Ματθαίου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ΑΣΚΙ), στο σπίτι του Σπύρου Ασδραχά, στη Νέα Σμύρνη, την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου, για την εκπομπή των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας «Ιστορία στο Κόκκινο» (επιμ. Ηλίας Νικολακόπουλος) στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο 105,5» (όπου μεταδίδεται σήμερα, Κυριακή, στις 10 το πρωί). Ας σημειώσουμε ότι η συνέντευξη οργανώθηκε με την ευκαιρία της ημερίδας «Αναφορά στον Σπύρο Ασδραχά», την οποία οργανώνουν, το Σάββατο 29 Νοεμβρίου, στις 18.00 το απόγευμα, στη Στοά του Βιβλίου, οι εκδόσεις Θεμέλιο, σε συνεργασία με τα ΑΣΚΙ και το περιοδικό Τα Ιστορικά.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ 

 

Βαγγέλης Καραμανωλάκης: Ξεκινώντας, δεν νομίζω ότι χρειάζεται να πω κάτι ιδιαίτερο για τον Σπύρο Ασδραχά, και μάλιστα στους ακροατές του «Κόκκινου» και τους αναγνώστες της Αυγής. Ο Σπύρος Ασδραχάς είναι αναμφίβολα ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους έλληνες ιστορικούς, ο οποίος σημάδεψε με το έργο του τη μεταπολεμική ελληνική ιστοριογραφία· θα έλεγα ότι διεύρυνε τον ορίζοντα της αυτοσυνειδησίας μας. Θέλω, όμως, να τον ευχαριστήσω για τη συζήτηση αλλά και τη φιλόξενη υποδοχή στο σπίτι του και να δώσω αμέσως τον λόγο στη φίλη και συνάδελφο Άννα Ματθαίου.

Άννα Ματθαίου: Συγγραφέας, ερευνητής, δάσκαλος στο Παρίσι και στην Αθήνα, συνιδρυτής με τον Φίλιππο Ηλιού και τον Βασίλη Παναγιωτόπουλο του περιοδικού

Ο Σπύρος Ασδραχάς, στο σπίτι του, στη Νέα Σμύρνη, 14.11.2014. Φωτογραφία της Αγγελικής Χριστοδούλου

Τα Ιστορικά, ιδρυτικό μέλος των ΑΣΚΙ και από το 2004 πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου τους. Τις ιδιότητες αυτές θα μπορούσαμε να τις συμπεριλάβουμε σε μία μόνο λέξη, τη λέξη ιστορικός;

Σπύρος Ασδραχάς: Δεν ξέρω αν η λέξη «ιστορικός» είναι η κατάλληλη — και δεν το λέω αυτό από μια ψεύτικη μετριοφροσύνη. Οπωσδήποτε, υπάρχει ένα νήμα που δένει πράγματα τα οποία φαίνονται ανάμεσά τους ανόμοια. Σε άκρα αφαίρεση, θα έλεγα ότι πρόκειται για μια ιδιάζουσα αίσθηση του χρόνου. Είναι μια φράση που την έχω χρησιμοποιήσει και άλλες φορές. Καθώς έχω ζήσει αναμνησκόμενος, έχω μέσα μου έναν χρόνο ο οποίος είναι συνεχής, αλλά με ποιοτικές διαφορές που δημιουργούν σ’ αυτή τη συνέχεια μια ασυνέχεια.