Αλαίν Μπαντιού ή η αναγέννηση της Ιστορίας

 του Κώστα Δουζίνα

Φωτογραφία του Robert Carrithers από το «Έρωτας και σεξ. Μια σειρά φωτογραφιών αφιερωμένων στο βιβλίο του Αλαίν Μπαντιού “Eγκώμιο για τον έρωτα”», 2012

 Τον Ιανουάριο του 2013, στη διάρκεια του συνεδρίου «Το Ελληνικό Σύμπτωμα» στο Παρίσι, βρέθηκα στο ίδιο πάνελ με τον Αλαίν Μπαντιού. Παρουσίασα τη γνωστή μου άποψη ότι, σ’ όλο τον κόσμο, έχουμε μπει σε μια νέα «εποχή αντίστασης» με τρεις κοινές μορφές: εξεγέρσεις (χρησιμοποίησα το παράδειγμα του Δεκέμβρη), μαρτύριο/μαρτυρία και έξοδος (Υπατία) και αμεσοδημοκρατικές καταλήψεις (Αγανακτισμένοι). Aκούγοντας την απάντηση του Μπαντιού, η έκπληξη μου ήταν τέτοια, που νόμιζα ότι δεν κατάλαβα καλά. Την αντιγράφω από το άρθρο του «Ή σημερινή μας αδυναμία»: «Θαυμάζω βεβαίως την ευγλωττία του φίλου και συντρόφου μου Κώστα Δουζίνα, που στήριξε τη δεδηλωμένη αισιοδοξία του με ακριβείς αναφορές σε όσα θεωρεί καινούργια πολιτικά στοιχεία της λαϊκής αντίστασης στην Ελλάδα, όπου διέκρινε επίσης την εμφάνιση ενός νέου πολιτικού υποκειμένου. Αλλά δεν πείστηκα […] Τα ίδια είδαμε […] τον Μάη του ’68 στη Γαλλία. Στην πραγματικότητα, όλα αυτά υπήρχαν και στις εποχές του Σπάρτακου ή του Τόμας Μίντσερ».[1]

Ο Μπαντιού είναι πιθανόν ο τελευταίος μεγάλος γάλλος φιλόσοφος της γενιάς των ’60. Η θεωρία του συμβάντος, η μαθηματική οντολογία, η κριτική του ηθικισμού και του νομικισμού και το λογοτεχνικό του έργο αποτελούν άξια συνέχεια του Φουκώ, του Λακάν, του Σαρτρ. Θεωρώ όμως τις πρόσφατες πολιτικές παρεμβάσεις του και την πεποίθηση περί «ανικανότητας» της Αριστεράς προβληματικές.

Συμβάν, πολιτικό υποκείμενο και κράτος στον Μπαντιού

Ο Αλαίν Μπαντιού θα  βρεθεί στην Αθήνα και θα δώσει τρεις διαλέξεις:

1. Η πρόσληψη του Πλάτωνα στη σύγχρονη φιλοσοφία (Γαλλικό Ινστιτούτο, Πέμπτη 23.1., ώρα 18.30).

2. Ο Λακάν και η αντι-φιλοσοφία (αμφιθέατρο Δρακόπουλου, Πανεπιστημίου 30, Παρασκευή 24.1., ώρα 19.00).

3. Η πολιτική και η κρίση (Νομική Σχολή, Σάββατο 25.1., ώρα 19.00)

 του Δημήτρι Βεργέτη

 Το «βελούδινο διαζύγιο» της πολιτικής από τη φιλοσοφία υπήρξε μια μάστιγα στην ιστορία του μαρξισμού, τροφοδοτούμενη από τον θρίαμβο του σταλινισμού και των ευπρεπισμένων μεταλλάξεών του. Ο Μπαντιού είναι ο στοχαστής που επανασυνέδεσε την πολιτική με τη φιλοσοφία, εισάγοντας στην πολιτική τη βαθμίδα του υποκειμένου, σε ρήξη με τον στρουκτουραλισμό και τις ιδεολογίες της συνείδησης. Η πρωτότυπη σύμπραξή τους μέσω του υποκειμένου επιτρέπει να χαρτογραφήσουμε ένα νέο, συμβαντικό χώρο επαναδιατύπωσης των πολιτικών χειραφέτησης. Το θρυλούμενο τέλος της πολιτικής, είτε ως κυνικό μοτίβο είτε ως μελαγχολία της απορρόφησης του πολιτικού στον διαχειριστικό πραγματισμό, αποδεικνύεται πλέον ατελέσφορος εξορκισμός στην αφύπνιση της ιστορίας και στην απρόβλεπτη ανάδυση της ρηξιγενούς τοπικής του συμβάντος, εκεί όπου η πραγματικότητα αδυνατεί να τιθασεύσει το πραγματικό των κοινωνικών συγκρούσεων.

 Στον Μπαντιού, όμως, το υποκείμενο δεν παραπέμπει σε κάποιο κοινωνιολογικό δεδομένο ή μια δομική συλλογικότητα, που θα προϋπήρχαν της πολιτικής, αλλά σε ένα ετερογενές και εύθραυστο μετασυμβαντικό μόρφωμα υπό διαρκή διάπλαση. Το υποκείμενο δεν προηγείται της πολιτικής, καθότι έπεται του συμβάντος. Η σχέση τους δεν είναι απριορικά ή τελεολογικά συναρθρώσιμη, αλλά αστάθμητη, γιατί το καθεστώς του συμβάντος αποκλίνει από την εμπειρική αμεσότητα του γεγονότος. Το υποκείμενο μορφοποιείται μέσα σε πολιτικές χειραφέτησης, που έχουν ως γενέθλιο λίκνο όχι την τοπική της παραγωγής και τις συστημικές αντιθέσεις της, αλλά μια τέτοια ρήξη της οποίας η εστία δεν είναι δομικά προδιαγεγραμμένη. Το συμβάν δεν συντελείται στο προδιαγεγραμμένο σημείο συμπύκνωσης προσημασμένων ταξικών αντιθέσεων.

Ο Αλαίν Μπαντιού και ο Ζακ Ρανσιέρ στην Αθήνα

Ο Ζακ Ρανσιέρ και ο Αλαίν Μπαντιού θα βρεθούν και θα μιλήσουν την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα. Ο Ζακ Ρανσιέρ θα μιλήσει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, αύριο Δευτέρα 24 Ιανουαρίου, στις 6.30 μ.μ., με θέμα «Τι μπορεί να σημαίνει Δημοκρατία σήμερα». Η ομιλία γίνεται με  την ευκαιρία της κυκλοφορίας στα ελληνικά του βιβλίου του Το μίσος για τη Δημοκρατία, μετάφραση Βίκυ Ιακώβου, εκδ. Πεδίο 2010 (σειρά: «Σύγχρονες Κοινωνίες», υπεύθυνη Ξένια Χρυσοχόου). Στα «Ενθέματα» δημοσιεύουμε σήμερα ένα πρόσφατο άρθρο του με θέμα τον λαϊκισμό (Liberation, 3.1.2011). H εφημερίδα, ξεκινώντας από την ευρύτατη χρήση του όρου στη Γαλλία το τελευταίο διάστημα (χρησιμοποιήθηκε για τις επιθέσεις της Μαρίν Λε Πεν κατά του Ισλάμ, τις καταγγελίες του Ζαν-Λυκ Μελενσόν κατά των ελίτ και τον διωγμό των Ρομά από τον Νικολά Σαρκοζύ), ζήτησε τη γνώμη τριών φιλοσόφων, του Ζ. Ρανσιέρ, του Έντσο Τραβέρσο και του Μπερνάρ Στίγκλερ. Ο Ζ. Ρανσιέρ, στο κείμενό του, εξηγεί γιατί, κατά τη γνώμη του,  η καταγγελία του «λαϊκισμού» αποτελεί  έκφραση του φόβου για τη δημοκρατία και τις μάζες.

Ο Αλαίν Μπαντιού θα δώσει τρεις διαλέξεις. Την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου (5.30 μ.μ.), θα μιλήσει με θέμα «Μορφές της γυναικείας υποκειμενικότητας στον σύγχρονο κόσμο», στο Γαλλικό Ινστιτούτο (Σίνα 31). Το Σάββατο  28 Ιανουαρίου (6.30 μ.μ.) θα μιλήσει «Για την κρίση», στο Πολυτεχνείο, ενώ την Κυριακή 29 Ιανουαρίου (11.30 π.μ.) για το βιβλίο του Λογικές των Κόσμων και πάλι στο Πολυτεχνείο (οδός Πατησίων). Με την ευκαιρία αυτή, προδημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Δεύτερο φιλοσοφικό Μανιφέστο, που θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Πατάκη (μετάφραση: Δ. Βεργέτης, Φ. Σιατίτσας, επιμέλεια-επίμετρο: Δ. Βεργέτης), μαζί με ένα σχετικό εισαγωγικό σημείωμα του Δ. Βεργέτη.

Μετατοπίσεις της φιλοσοφίας στον Αλαίν Μπαντιού

του Δημήτρι Βεργέτη

Το Είναι και Συμβάν του Μπαντιού  θεωρήθηκε σταθμός στην ιστορία της φιλοσοφίας. Επρόκειτο για ένα περίτεχνο και ρηξικέλευθο φιλοσοφικό εγχείρημα που αρθρώνεται  ως συνισταμένη μιας σπάνιας φιλοσοφικής και μαθηματικής παιδείας. Ο Μπαντιού αποδείκνυε εκεί  ότι το οντολογικό ερώτημα που διαμόρφωσε το πεπρωμένο της φιλοσοφίας ως μεταφυσικής εμπίπτει εξ ολοκλήρου στη δικαιοδοσία των μαθηματικών, τα οποία δεν είναι συρρικνώσιμα στη σοφιστική των γλωσσικών παιγνίων που η αγγλοσαξονική παράδοση κληρονόμησε από τον δεύτερο Βιτγκενστάιν. Παράλληλα,  η ανατρεπτική  αυτή θέση έδινε τη χαριστική βολή στην οντολογία του Χάιντεγκερ, που ο ακατάβλητος Ντερριντά υπέβαλλε σε ατέρμονη αποδόμηση. Επισημαίνω ότι όταν ο Μπαντιού αποκρυπτογραφεί τα μαθηματικά ως  την καθ’ ύλη επιστήμη του Είναι, από τη θέση αυτή ουδόλως εξυπακούεται ότι ο κόσμος και το πραγματικό είναι δομημένοι ως μαθηματικές οντότητες και στοιχειοθετημένοι από τη συνδυαστική μαθηματικών αντικειμένων. Η θέση του αφορά όχι τον κόσμο, αλλά τον λόγο και συγκεκριμένα την παρουσίαση του μεν από τον δε. Ο δε  πολιτικός στόχος συνίσταται  στην ανάδειξη της ετεροτοπίας του συμβάντος ως προς το είναι.

Νέοι όροι της φιλοσοφίας

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

του Αλαίν Μπαντιού

μετάφραση: Δημήτρις Βεργέτης, Φώτης Σιατίστας

Έργο του Κάζιμιρ Μάλεβιτς, κοστούμι για θεατρική παράσταση

Διατηρώ και  σήμερα αυτό το σύστημα όρων. Εντούτοις  η απεικόνισή του έγινε πολύ πιο  ασαφής. Όσον αφορά τις επιστήμες, συρρικνώνονται όλο και περισσότερο  στις επιπτώσεις που έχουν πάνω στην εμπορική διάσταση των τεχνολογιών. Αυτό που καλύπτει η λέξη «τέχνη»  αποσυντίθεται ανάμεσα στην αναιμική ιδέα της «επικοινωνίας», στην «πολυμιντιακή» επιθυμία για σύνθεση όλων των αισθητών μέσων μέσα σε νέες φαντασιακές κατασκευές και τέλος στον πολιτιστικό σχετικισμό, που καταλύει κάθε νόρμα. Στην πραγματικότητα η λέξη «κουλτούρα» φαίνεται πως μέλλει να απαγορεύσει σταδιακά κάθε σαφή χρήση της λέξης «τέχνη». Υπό το όνομα της δημοκρατίας, και μετά την κατάρρευση του κρατικού κομμουνισμού, η πολιτική ανάγεται κατά κανόνα σε ένα συμπίλημα οικονομίας και διαχείρισης, με αρκετή δόση αστυνόμευσης και έλεγχο από πάνω. Όσον αφορά τον έρωτα βρίσκεται στριμωγμένος ανάμεσα σε μια σύλληψη της οικογένειας σφραγισμένης από την έννοια του συμβολαίου και σε μια ελευθεριάζουσα σύλληψη της σεξουαλικότητας. Ας πούμε, χάριν συντομίας, ότι η τεχνική, η κουλτούρα, η διαχείριση και το σεξ έρχονται να καταλάβουν τη γενολογική θέση της επιστήμης, της τέχνης, της πολιτικής και του έρωτα.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι θα έπρεπε επίσης, πέρα από την υπενθύμιση των όρων και της σύγχρονης μορφής τους, να υπερασπιστούμε την ενεργό αυτονομία  τους. Πράγμα που σημαίνει κατ’ ουσίαν να τις τοποθετήσουμε στη σύγχρονη ιστορία των διαδικασιών τους. Απέφυγα να κάνω εδώ αυτή την εργασία, περισσότερο περιγραφική παρά θεωρητική.

Οι ενδείξεις, ωστόσο, είναι αρκετά σαφείς.

H Aριστερά, τα κινήματα, το κράτος και η κρίση

Για τα κοινωνικά κινήματα, το κράτος, την παγκοσμιοποίηση, τον Μπαντιού, τον Νέγκρι και τον Χαρτ, την ελληνική κρίση και την Ευρώπη

Μια συζήτηση του Κώστα Δουζίνα με τον Σλάβοϊ Ζίζεκ

μετάφραση: Ιωάννα Δρόσου

H επίσκεψη του Σλάβοϊ Ζίζεκ στην Αθήνα αποτέλεσε σημαντικό γεγονός για τον κόσμο της Αριστεράς, όπως έδειξε και το κατάμεστο Μεγάλο Αμφιθέατρο Χημικών του Μετσόβιου, όπου μίλησε στις 19 Δεκεμβρίου, προσκεκλημένος του Αριστερού Βήματος Διαλόγου και Κοινής Δράσης. Ο Ζίζεκ μαζί με τον Κώστα Δουζίνα (αντιπρύτανη και διευθυντή του Birkbeck Institute for the Humanities, στενό φίλο και έναν από τους βασικούς συντελεστές της πρόσκληση του Ζίζεκ στην Ελλάδα) μίλησαν, σε μια κοινή συνέντευξη, αποκλειστικά στην Αυγή, την Εποχή και το RedNotebook, απαντώντας σε ερωτήματα που τους θέσαμε. Είναι η μοναδική συνέντευξη που έδωσε ο Σλοβένος στοχαστής σε ελληνικές εφημερίδες όσο βρισκόταν στη χώρα μας. Ευχαριστούμε τους δύο συνομιλητές για την ωραία κουβέντα στο φιλόξενο σπίτι του Κ. Δουζίνα, όπου νιώσαμε αμέσως μεγάλη οικειότητα και μπορέσαμε να μιλήσουμε σε φιλικό κλίμα, με χιούμορ, απαλλαγμένη από κάθε ίχνος ακαδημαϊσμού, σοβαροφάνειας και αυθεντίας.

Στη συζήτηση ήταν παρούσες η Ιωάννα Δρόσου, η Όλγα Μπαλαούρα και ο Θωμάς Τσαλαπάτης από την Εποχή, η Ιωάννα Μεϊτάνη από τα «Ενθέματα», ο Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος και ο Χρήστος Σίμος από το RedNotebook.

Ευχαριστούμε θερμά τον Κώστα Δουζίνα για τη βοήθειά του, χάρη στην οποία και πραγματοποιήθηκε η συζήτηση.

Δημοσιεύουμε το ένα μέρος της συζήτησης, αυτό το οποίο αναφέρεται κυρίως στα κοινωνικά κινήματα και τη σχέση τους με το κράτος, την Αριστερά και την παρούσα συγκυρία· το υπόλοιπο μέρος, με βασικές αναφορές στην Ευρώπη και τα ανθρώπινα δικαιώματα, δημοσιεύεται σήμερα στην Εποχή, ενώ στο RedNotebook (www.rednotebook.gr) μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συζήτηση.

«ΕΝΘΕΜΑΤΑ»

Ο Κώστας Δουζίνας και ο Σλάβοϊ Ζίζεκ, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, στο σπίτι του πρώτου, Αθήνα, 21.12.2010

Άμεση δημοκρατία, κινήματα και κρατική εξουσία

Σλάβοϊ Ζίζεκ: Δεν υποτιμώ τα κινήματα, χωρίς φυσικά να θεωρώ ότι θα φέρουν την επανάσταση. Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν αρκεί. Για να υπάρξουν πραγματικές ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις χρειαζόμαστε μια κυβέρνηση που δεν θα στηρίζεται απλώς στη προσέλευση των πολιτών στις κάλπες κάθε τέσσερα χρόνια, αλλά θα βρίσκεται σε ανοιχτό διάλογο με τα κινήματα. Στη Βραζιλία, για παράδειγμα, ο Λούλα παραχωρεί στις γυναίκες φάρμες και νομίζω ότι κάτι παρόμοιο κάνει και ο Μοράλες στη Βολιβία.

Το πρωί είχα μια συνεργασία με το Verso, τον εκδοτικό μου οίκο στα αγγλικά. Μου είπαν ότι χρειάζεται κάποια επιμέλεια για το καινούργιο μου βιβλίο, βελτιώσεις στο ύφος, να διορθωθούν λάθη στα αγγλικά. Όποτε γίνεται αυτό, πάντα κάνουν κάποια ιδεολογική λογοκρισία. Λογόκριναν ένα σημείο όπου ανέφερα ότι το 1990 δεν ηττήθηκε μόνο η κομμουνιστική αριστερά αλλά και η παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία. Ενώ οι σοσιαλδημοκράτες κοκορευόντουσαν ότι ήρθε η σειρά τους να ηγεμονεύσουν, εξαφανίστηκαν. Η μεγαλύτερη παγίδα που μπορούμε να πέσουμε είναι να πιστέψουμε την παλιά αριστερίστικη άποψη ότι ο σταλινισμός και η σοσιαλδημοκρατία είναι κακά επειδή στην εφαρμογή τους, είτε ως μονοκομματικό κράτος είτε ως κοινοβουλευτική δημοκρατία, στηρίζονται στην ύπαρξη του κράτους, ενώ αυτό που χρειάζεται είναι η άμεση δημοκρατία, συμβούλια κλπ.: θα καταρρεύσουν κι αυτά. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει μια αυθεντική προοπτική που αποκαλείται άμεση δημοκρατία.

Ας δούμε το παράδειγμα του Πόρτο Αλέγκρε, που είναι η μετεξέλιξη και ανάπτυξη του Σιάτλ. Αυτό που με σόκαρε είναι η απόλυτη –το τονίζω, απόλυτη– έλλειψη σοβαρού εναλλακτικού προγράμματος· όπως ξέρετε, όταν υπάρχει κενό ο εχθρός βρίσκει τον τρόπο να το καλύψει. Ο φίλος μου Μάικλ Χάρτ, ο οποίος συμμετείχε στο Πόρτο Αλέγκρε όλα τα χρόνια, μου είπε ένα καταπληκτικό ανέκδοτο. Την πρώτη χρονιά υπήρχε άμεση δημοκρατία, όλοι παίρναν το λόγο και όλοι συνεργάζονταν. Την επόμενη χρονιά συνέβη κάτι παράξενο. Ξαφνικά, στο κέντρο του Πόρτο Αλέγκρε υπήρξε μια ζώνη VIP και γύρω γύρω αστυνομία που την προστάτευε. Κι όταν ο Μάικλ μου είπε «ήταν υπέροχα, υπήρχε πλουραλισμός, και όχι λενινιστικές πρακτικές οργάνωσης», του απάντησα: «Φυσικά, γιατί απλώς διαμαρτυρόσασταν. Τη στιγμή που θα πλησιάσετε έστω και ελάχιστα την εξουσία, αναρωτιέμαι τι θα συμβεί, γιατί δεν είναι δυνατόν να κυβερνήσετε όταν όλοι παίρνουν τον λόγο».

Η μεταπολιτική ρητορεία της επανάστασης

του Στέφανου Δημητρίου και του Γιάννη Παπαθεοδώρου

Είναι πάντα καλοδεχούμενη η κριτική, αρκεί να αφορά την επιχειρηματολογία ενός άρθρου και όχι τις προθέσεις των συντακτών του. Παρόλο που στην απάντηση του M. Σκομβούλη («Ενθέματα», 30.5.2010) δεν είναι σαφή τα όρια ανάμεσα σε αυτά τα δύο επίπεδα, θα ήταν χρήσιμο να επαναλάβουμε πως η «δική μας Aριστερά» –δηλαδή, η ανανεωτική Aριστερά του «δημοκρατικού σοσιαλισμού»– εδώ και χρόνια, έχει απορρίψει, (ελπίζουμε οριστικά) την επικίνδυνη εξίσωση της δημοκρατίας με τον «καπιταλο-κοινοβουλευτισμό». Η εγκατάλειψη της μακράς παράδοσης δυσπιστίας και σκεπτικισμού απέναντι στους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς, οδήγησε, κυρίως με το έργο του Νίκου Πουλαντζά, σε μια συνολική επανεξέταση της σχέσης μεταξύ σοσιαλισμού και δημοκρατίας, καθιστώντας το κράτος κρίσιμο στρατηγικό έδαφος για τους αγώνες της Aριστεράς.  Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, η δράση της δημοκρατικής Aριστεράς περνάει μέσα από τον ριζοσπαστικό μετασχηματισμό του κράτους και όχι μέσα από την καταστροφή του.

Μια κριτική της κριτικής στην «Κομμουνιστική υπόθεση» του Αλαίν Μπαντιού

του Μιχάλη Σκομβούλη

Από τον "Οκτώβρη" του Σεργκέι Αϊζενστάιν

Στα «Ενθέματα» προ δύο εβδομάδων δημοσιεύθηκε κείμενο κριτικής στο βιβλίο Η κομμουνιστική υπόθεση του Aλαίν Μπαντιού, αλλά και στην πολιτική πρόσεγγισή του: το άρθρο «Κόκκινες ιδέες χωρίς Ιστορία» του Στ. Δημητρίου και του Γ. Παπαθεoδώρου. Είναι καταρχάς πολύ θετικό ότι δύο θεωρητικοί επιδιώκουν την αποτίμηση μιας πολιτικής παρέμβασης, που πράγματι υπήρξε σημείο ιδεολογικής αναφοράς της Αριστεράς το τελευταίο διάστημα. Χωρίς να γνωρίζω πλήρως τις αφετηρίες τους (παρότι η πολιτικά κριτική πρόθεσή τους είναι σαφής, όταν αρχίζουν γράφοντας:  «από τα διεθνή συνέδρια πολιτικής φιλοσοφίας μέχρι το πρόσφατο συνέδριο της Nεολαίας του ΣΥΝ [ομιλία Αλέξη Τσίπρα], ο Μπαντιού έκοψε ένα “εισιτήριο διαρκείας” μέσα στη σύγχρονη αριστερή σκέψη, χωρίς τον απαραίτητο έλεγχο των νοητικών εργαλείων και του θεωρητικού προγράμματος εντός του οποίου αναπτύσσεται το κεντρικό επιχείρημά του». Οφείλω να πω ότι το κείμενό τους μου προξενεί σε πολλά σημεία ερωτήματα, και το κυριότερο ότι κινδυνεύει να είναι περισσότερο δογματικό από τον δογματισμό που καταγγέλλει.

Κόκκινες ιδέες χωρίς ιστορία: ο Αλαίν Μπαντιού και η «κομμουνιστική υπόθεση»

του Στέφανου Δημητρίου και του Γιάννη Παπαθεοδώρου

Καταστατικό της Γ΄ Διεθνούς, ισπανική έκδοση

Λονδίνο, Πρωτομαγιά 1928

Αν και τα «κόκκινα χρόνια» πέρασαν, ο Αλαίν Μπαντιού, στο πολύ γνωστό βιβλίο του Η κομμουνιστική υπόθεση, επιχειρεί να καταδείξει τους λόγους για τους οποίους η ιδέα του κομμουνισμού παραμένει επίκαιρη αλλά και αλώβητη, χωρίς σημάδια από την ιστορική περιπέτεια του 20ού αιώνα. Η προφητική πρότασή του για την επερχόμενη «έλευση» του κομμουνισμού βρήκε ήδη πρόσφορο έδαφος: από τα διεθνή συνέδρια πολιτικής φιλοσοφίας μέχρι το πρόσφατο συνέδριο της Nεολαίας του ΣΥΝ (ομιλία Αλέξη Τσίπρα), ο Μπαντιού έκοψε ένα «εισιτήριο διαρκείας» μέσα στη σύγχρονη αριστερή σκέψη, χωρίς τον απαραίτητο έλεγχο των νοητικών εργαλείων και του θεωρητικού προγράμματος εντός του οποίου αναπτύσσεται το κεντρικό επιχείρημά του.

Διασώζοντας τον κομμουνισμό

Θα πρέπει εξαρχής να διευκρινισθεί –προκειμένου να είναι σαφείς οι θέσεις που θα αναπτυχθούν στη συνέχεια– ότι δεν υπάρχει κάτι μεμπτό στο να προσπαθεί κάποιος να διασώσει τα χαρακτηριστικά μιας ιδέας, επειδή πιστεύει ότι αυτή έχει υποστεί ιστορικές στρεβλώσεις και παραφθορές, οπότε θα πρέπει να την αποκαταστήσει στην αρχική αυθεντική μορφή και σημασία της. Δεν υπάρχει κάτι μεμπτό σε αυτό το διασωστικό εγχείρημα, διότι είναι απολύτως θεμιτό  να αποπειραθεί κάποιος να αποκαταστήσει το κύρος, την επικαιρότητα και την αξία μιας ιδέας, αφού βεβαίως την εξετάσει στο πλαίσιο και των ιστορικών συμφραζομένων, με βάση τα οποία αυτή έχει περιγραφεί  και εντός των οποίων μας έχει γίνει γνωστή.