Η δίκη της Χρυσής Αυγής: το πρώτο εννιάμηνο

Η Ιωάννα Μεϊτάνη συζητάει με την Ειρήνη Βλάχου και την Ελευθερία Κουμάντου από το Golden Dawn Watch

Μιλάνε για το Golden Dawn Watch και το πώς λειτουργεί, τη δομή της δίκης, τις συνθήκες διεξαγωγής της, τις μέχρι σήμερα καταθέσεις

  

Η δίκη της Χρυσής Αυγής συμπληρώνει ένα εννιάμηνο. Σε όλο αυτό το διάστημα η ύπαρξη τoυ παρατηρητήριου Golden DawnWatch (GDW) ήταν καθοριστική, αφού σε κάθε δικάσιμο προσφέρει ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο (στα social media) και μια έκθεση, στο τέλος της μέρας, στα ελληνικά και τα αγγλικά. Χωρίς το GDW (όπως και χωρίς την πρωτοβουλία των δικηγόρων της πολιτικής αγωγής Jail Golden Dawn) Γη γνώση μας για τη δίκη θα ήταν πολύ πιο μερική, σκόρπια και ελλιπής. Η Ιωάννα Μεϊτάνη μίλησε, συνοψίζοντας το πρώτο εννιάμηνο της δίκης, με τη δικηγόρο Ειρήνη Βλάχου και τη δημοσιογράφο Ελευθερία Κουμάντου, μέλη του GDW. Περισσότερα για το GDW στην ιστοσελίδα του http://goldendawnwatch.org/ (facebook: Golden Dawn Watch, twitter: @GoldenDawnWatch).

 

Ιωάννα Μεϊτάνη: Aς ξεκινήσουμε από μια παρουσίαση του Golden Dawn Watch (GDW): πώς ξεκίνησε, ποιοι συμμετέχουν, ποιοι είναι οι στόχοι της και πώς λειτουργεί.

Ελευθερία Kουμάντου: Το GDW συστάθηκε τον Μάρτιο του 2015, ένα μήνα πριν αρχίσει η δίκη της ΧΑ, από τέσσερις φορείς: την Eλληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), το Παρατηρητήριο για τον Φασιστικό και Ρατσιστικό Λόγο στα ΜΜΕ που λειτουργεί υπό την αιγίδα του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ, το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων και τον Αντιφασιστικό Συντονισμό Αθήνας-Πειραιά. Αυτοί οι τέσσερις φορείς αποφάσισαν να προχωρήσουν στη δημιουργία του συγκεκριμένου Παρατηρητηρίου, σταθμίζοντας τη σοβαρότητα της δίκης. Εκτιμάμε ότι είναι μια από τις σημαντικότερες της μεταπολίτευσης και η απόφαση –όποια και να είναι–, θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο και σε πολιτικό και σε κοινωνικό επίπεδο: θα είναι καθοριστική για το μέλλον της συγκεκριμένης οργάνωσης, αλλά και γενικότερα και της ακροδεξιάς στην ελληνική κοινωνία.

Δεν έχουμε άλλη τέτοια εμπειρία στα ελληνικά δικαστικά χρονικά: όλη η κοινοβουλευτική ομάδα και όλη η ηγεσία μιας οργάνωσης που εξελίχθηκε σε κόμμα, έλαβε μέρος σε εκλογικές διαδικασίες απέκτησε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, να παραπέμπονται με τόσο βαριές ποινικές κατηγορίες, π.χ. ανθρωποκτονία, ένταξη και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, διακεκριμένη οπλοκατοχή. Είναι μια μεγάλη δίκη, όχι μόνο μεταφορικά και πραγματικά: 69 κατηγορούμενοι, πάνω από 100 δικηγόροι της υπεράσπισης, μεγάλος αριθμός δικηγόρων στην πολιτική αγωγή, πάρα πολλές υποθέσεις και κατηγορίες.

Η δίκη και ο αντιφασισμός της Αριστεράς

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-7

του Θανάση Κούρκουλα

Η δίκη της Χρυσής Αυγής δεν αφορά μόνο κάποια από τα εγκλήματα της Χ.Α. αλλά το σύνολο της εγκληματικής δράσης της, με κατηγορούμενη συνολικά την ηγεσία της. Η υπόθεση έχει κεντρικό πολιτικό χαρακτήρα, στην Ελλάδα και διεθνώς. Η έκβαση της δίκης, σε συνδυασμό με το γενικότερο κοινωνικό και πολιτικό κλίμα που θα συνοδεύσει την πορεία της κυβέρνησης θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό το αν οι έλληνες νεοναζί θα δεχθούν ένα σοβαρό πλήγμα στη δυνατότητά τους να στρατολογούν νέους στα δολοφονικά Τάγματα Εφόδου τους και να εμφανίζονται ως «αντισυστημικοί» τιμητές του πολιτικού κατεστημένου. Το αν μέσα από αυτή τη δίκη θα αποδυναμωθεί ή θα ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της η δολοφονική δράση του ελληνικού φασισμού, που αντλεί τη δύναμή του από τη διείσδυσή του στον κρατικό μηχανισμό και την βοήθεια τμημάτων του κεφαλαίου. Για να καταδικαστεί η ηγεσία των νεοναζί από το δικαστήριο (και όχι μόνο ο Ρουπακιάς, ο Πατέλης η Σκορδέλη και το κακό συναπάντημα μικρομεσαίων μαχαιροβγαλτών), πέρα από τα στοιχεία του κατηγορητηρίου, παίζει καθοριστικό ρόλο το κλίμα που θα επικρατεί στην κοινωνία όσον αφορά τη δίκη. Αντίστοιχοι λόγοι κοινωνικής και πολιτικής κατακραυγής που καταδίκασαν σε ισόβια τους πρωταίτιους της απριλιανής χούντας μπορούν να καταδικάσουν τώρα το Μιχαλολιάκο και το ναζιστικό ηγετικό συνάφι. Αντίθετα, αν κυριαρχήσει μια στάση αδιαφορίας για την έκβαση της δίκης και ανατεθούν τα πάντα στους ώμους της δικαιοσύνης, τα πράγματα δεν είναι καθόλου δεδομένα, ασχέτως των προθέσεων των δικαστών.

Με τις κινητοποιήσεις την ημέρα έναρξης της δίκης, το αντιφασιστικό κίνημα ξαναπιάνει το νήμα της αντιφασιστικής ανάτασης των ημερών που ακολούθησαν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Του κινήματος που ανάγκασε Δένδια και εισαγγελείς να ξεθάψουν από το συρτάρι 32 υποθέσεις με κατηγορούμενους Χρυσαυγίτες και να οδηγήσουν στη δίωξη περί εγκληματικής οργάνωσης. Αντίστοιχη χρειάζεται να είναι η συνέχεια εντός και εκτός δικαστηρίου: με παρουσία αντιφασιστών στο δικαστήριο, με τοπικές και κεντρικές εκδηλώσεις σε πόλεις και γειτονιές, που να ενημερώνουν τον κόσμο και να ζητούν από τις τοπικές κοινωνίες να πάρουν θέση. Επιπλέον, πρωτοβουλίες όπως το Παρατηρητήριο της Δίκης της ΧΑ που θα δημοσιοποιεί και θα αναλύει καθημερινά τα τεκταινόμενα εντός της δικαστικής αίθουσας είναι εξαιρετικής σημασίας, ώστε να μην μονοπωλείται η ενημέρωση για τη δίκη από τα γνωστά μεγάλα ΜΜΕ και να μην υπόκειται αποκλειστικά στα φίλτρα των καναλαρχών.

Τα «αυτονόητα» και η σημασία τους

                                                 Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-4

της Δέσποινας Παρασκευά-Βελουδογιάννη

Αν η δίκη του ηγετικού πυρήνα της Χρυσής Αυγής σηματοδοτεί μια νέα και κρίσιμη φάση στην πορεία της, πολύ περισσότερο ισχύει αυτό για το αντιφασιστικό κίνημα και την κοινωνία συνολικά. Υπό ένα τέτοιο πρίσμα οφείλουμε να δούμε τις εξελίξεις και του επόμενου διαστήματος, αν θέλουμε να προσεγγίζουμε το φαινόμενο του νεοναζισμού στη χώρα μας στα πολιτικά και ιδεολογικά συμφραζόμενά του, στη διάσταση και στο βάθος που του αντιστοιχεί.

Η παραπομπή σε δίκη αποτέλεσε αυτή καθαυτή τεράστιο βήμα· κι όμως δεν ήταν παρά μια αυτονόητη εξέλιξη που όφειλε να είχε πραγματοποιηθεί χρόνια πριν. Να όμως που τα «αυτονόητα» δεν είναι και τόσο αυτονόητα, όταν πρόκειται για πολιτική.

Ακριβώς γι’ αυτό δεν αντιστοιχεί σήμερα να εναποθέτουμε τις προσδοκίες μας σε ένα «δημοκρατικό τόξο» ενάντια στον φασισμό. Αν τα μάτια των πολιτικών και της δικαιοσύνης άνοιξαν μετά τον Παύλο Φύσσα, ενώ παρέμεναν κλειστά μπροστά στον Σαχζάτ Λουκμάν, στους Αιγύπτιους αλιεργάτες, στα μέλη του ΚΚΕ στο Πέραμα και σε δεκάδες άλλα εγκλήματα, μόνο με έναν τρόπο θα μπορέσουν να παραμείνουν ανοιχτά και κατά τη διάρκεια της δίκης: μέσα από την πολιτική και κοινωνική πίεση που το ίδιο το κίνημα χρειάζεται να δημιουργήσει, στην προσπάθειά του να πληροφορήσει, να πολιτικοποιήσει και να κοινωνικοποιήσει μια διαδικασία που οφείλει να είναι ανοιχτή σε όλη την κοινωνία, γιατί είναι υπόθεση όλης της κοινωνίας.

Εργαλεία της μαχόμενης δημοκρατίας

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-3

της Βασιλικής Γεωργιάδου 

Η παραπομπή σε δίκη εβδομήντα μελών της Χρυσής Αυγής (ΧΑ), μεταξύ αυτών του αρχηγού, στελεχών και της πρώην κοινοβουλευτικής ομάδας της, αποτελεί γεγονός μεγάλης σπουδαιότητας που προστίθεται σε εκείνα που χρησιμοποίησαν μεταπολεμικές δημοκρατίες προκειμένου να αυτοθωρακιστούν απέναντι στους υπονομευτές τους. Παρότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν διαθέτει γνωρίσματα μιας κατά Κ. Λεβενστάιν (K. Loewenstein) «μαχόμενης δημοκρατίας» (militant democracy), εργαλεία αυτού του ιδεότυπου τυγχάνουν ευρύτερης εφαρμογής σε επίπεδο κρατών και της ΕΕ. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το 2004 η καταδίκη του ακροδεξιού κόμματος Vlaams Blok στο Βέλγιο, λόγω παραβίασης του αντιρατσιστικού νόμου, οδήγησε στη διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης και τον αποκλεισμό του από τα ΜΜΕ, γεγονός που επέφερε τη διακοπή λειτουργίας του, παρότι δεν εμπόδισε την επανεμφάνισή του με ρετουσαρισμένες τις ρατσιστικές του αιχμές. Επίσης, τo 2000 oι κυρώσεις της ΕΕ εναντίον της Αυστρίας, εξαιτίας της συμμετοχής του ακροδεξιού FPÖ σε κυβέρνηση συνεργασίας με το χριστιανοδημοκρατικό ÖVP είχαν ως συνέπεια τον αποκλεισμό του Γ. Χάιντερ από την κυβέρνηση και την περιθωριοποίησή του στο κόμμα του, παρότι αυτό παρέμεινε εταίρος σε κυβερνήσεις υπό το ÖVP.

Τα συντριπτικά στοιχεία και το «αντιμνημονιακό» προσωπείο

                                                Η Χρυσή Αυγή έναντι του νόμου                                                 Η σημασία και οι συνέπειες της δίκης-2

Ενόψει της δίκης της Χρυσής Αυγής θέσαμε σε όλους τους «προσκεκλημένους» μας δύο ερωτήματα: Πρώτον, με βάση τη δική σας οπτική/χώρο/αντικείμενο τι θέλετε να τονίσετε για τη δίκη, τι είναι το πιο σημαντικό; Δεύτερον, τι εξασφαλίζει η ποινική δίωξη και μια ενδεχόμενη καταδίκη όσον αφορά την αντιμετώπιση του νεοναζισμού; Αντίστοιχα, ποια πεδία αφήνει απέξω, και επομένως τι πρέπει να γίνει σε αυτά από πλευράς της κοινωνίας/του κράτους/του αντιφασιστικού κινήματος/των πολιτών; Τους ευχαριστούμε όλους και όλες για την ανταπόκρισή τους.

Τα συντριπτικά στοιχεία και το «αντιμνημονιακό» προσωπείο

του Δημήτρη Ψαρρά

Όποιος έχει την παραμικρή αμφιβολία για τη σημασία της αυριανής δίκης αρκεί να ρίξει μια ματιά στη στατιστική εξέλιξη των ρατσιστικών εγκληματικών επιθέσεων στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Μετά την άσκηση των διώξεων εις βάρος της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής, τον Σεπτέμβριο του 2013, οι επιθέσεις αυτές των Ταγμάτων Εφόδου παρουσιάζουν κάθετη πτώση. Και ανακάμπτουν μόνο την τελευταία περίοδο, από τη στιγμή που άρχισαν να εκπέμπονται αντιφατικά μηνύματα από την πολιτεία (στην ευρύτερη έννοιά της, δηλαδή την πολιτική τάξη και τη δικαιοσύνη) αλλά και τα μέσα ενημέρωσης, με προσχηματικές δηλώσεις περί «μη δεμένου κατηγορητηρίου», περί «νομικών προβλημάτων» του βουλεύματος, ακόμα και περί «πολιτικής δίωξης».

Αστεία πράγματα. Ακόμα και με την τελική μορφή που πήρε η κατηγορία με το βούλευμα 215/2015 του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, τα στοιχεία όχι μόνο για τους φυσικούς αυτουργούς αλλά και για την ηγεσία της οργάνωσης είναι συντριπτικά. Παρά το γεγονός ότι οι συντάκτες του βουλεύματος ακολούθησαν την πρόταση του εισαγγελέα Ντογιάκου και περιόρισαν το εύρος της εγκληματικής δράσης από το 2008 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2013, έχουν τεκμηριώσει πέρα από κάθε αμφιβολία τις κατηγορίες που απαγγέλλουν.

Ζει, κι ωστόσο είναι νεκρός…

του Στρατή Μπουρνάζου

«Ο Παύλος ζει, τσακίστε τους ναζί». Το φωνάξαμε την Πέμπτη βράδυ στο Κερατσίνι. Και μετά, «Ζει, ζει ο Παύλος Φύσσας». Ναι, έτσι ήταν, και έτσι είναι. Ο Παύλος Φύσσας ζει και μας οδηγεί, όπως παλιότερα ο Τεμπονέρας, ο Πέτρουλας, ο Λαμπράκης και τόσοι άλλοι, δολοφονημένοι από την κρατική και παρακρατική βία. Αυτοί είναι οι ήρωες και οι μάρτυρές μας, στο δικό μας εικονοστάσι.

Φωτογραφία: Epoca Libera (www.epocalibera.com)

Κι ωστόσο, κάθε φορά που ακούω ή φωνάζω το σύνθημα, μου έρχεται στο μυαλό ένας στίχος: «Ζει, κι ωστόσο είναι νεκρός» («Ο Χουλιάν Γκριμάου / Μαζί μας ζει / Ζει κι ωστόσο είναι νεκρός). Αυτός ο κάπως αινιγματικός στίχος του Βολφ Μπίρμαν, που τον γνωρίσαμε σε μετάφραση Δημοσθένη Κούρτοβικ, από τη φωνή της Μαρίας Δημητριάδου, στα Πολιτικά Τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου. Προσέξτε, δεν λέει «Είναι νεκρός, αλλά ζει (στις καρδιές και στο μυαλό μας)· η πρόταση είναι διατυπωμένη αντίστροφα, και η φορά, το βάρος πέφτει στο δεύτερο μέρος: «Ζει, κι ωστόσο είναι νεκρός». Δεν ξέρω την αυθεντική ερμηνεία του στίχου (ο Δ. Κούρτοβικ είχε γράψει σχετικά, αλλά δεν μπόρεσα να το εντοπίσω)· εμένα, πάντως, μου θυμίζει ότι ο Παύλος Φύσσας, όσο κι αν τον θυμόμαστε, όσο κι αν μας εμπνέει, όσο κι αν τον κλάψαμε και τον κλαίμε, είναι νεκρός. Δολοφονήθηκε από τα Τάγματα της Χρυσής Αυγής, αυτής της ίδιας Χρυσής Αυγής που ο γραμματέας της κυβέρνησης συνεργαζόταν τόσο καλά μαζί της. Γι’ αυτό και η 18η του Σεπτέμβρη παραμένει μια μέρα βουτηγμένη στη θλίψη και την οργή. Θλίψη και οργή για τον αντιφασίστα μουσικό και εργάτη που δολοφονήθηκε. Θλίψη, οργή, αλλά και αηδία, για το κράτος που δεν μπόρεσε και δεν θέλησε να το αποτρέψει, για τους Μπαλτάκους που συναγελάζονται ασμένως (για εθνικούς λόγους, βεβαίως βεβαίως) με τους νεοναζί, για τους χιλιάδες συμπολίτες μας που τους ψηφίζουν.

Μια «κουρτίνα» που σκίστηκε ξαφνικά…

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ-1

συνέντευξη του Δημήτρη Ψαρρά

Από τη μεγάλη αντιφασιστική πορεία, Αθήνα, 25.9.2013

Ο αγώνας κατά του νεοναζισμού και του φασισμού βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς η δολοφονία του Παύλου Φύσσα –δυστυχώς, «χρειάστηκε» μια δολοφονία– άλλαξε πολλά. Προσπαθήσαμε την προηγούμενη φορά να θυμίσουμε τις ευθύνες και να αποτιμήσουμε την κατάσταση. Σήμερα, εστιαζόμαστε σε ένα ερώτημα κατεπείγον και κρίσιμο: Ποια είναι τα άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση της εγκληματικής δράσης των νεοναζί, σε ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί η Αριστερά και το αντιφασιστικό κίνημα, ποια είναι τα σωστά και ποια τα λάθος βήματα; Μιλήσαμε, με αυτό το αγωνιώδες ερώτημα, με τρεις ειδικούς: Τον δημοσιογράφο Δημήτρη Ψαρρά, τον κατεξοχήν ειδήμονα και μελετητή της Χρυσής Αυγής· τη δικηγόρο Κλειώ Παπαπαντολέων, αντιπρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, η οποία θα μόλις έδωσε στη δημοσιότητα συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής (η ίδια η Κλ. Παπαπαντολέων έχει αντιμετωπίσει επανειλημμένα τους νεοναζί στα δικαστήρια, από εποχής «Περιάνδρου» μέχρι σήμερα)· και τον Fabian Virchow, ειδήμονα σε θέματα νεοναζισμού στην Ευρώπη, καθηγητή Πολιτικής Θεωρίας στο Ντύσελντορφ, επικεφαλής της Ομάδας Μελέτης του Ακροδεξιού Εξτρεμισμού.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Μια κρίσιμη στιγμή για το αντιφασιστικό κίνημα

Στάση λεωφορείου, Ίσλιγκτον, Βόρειο Λονδίνο.
Φωτoγραφία του Paul Misson, από το flickr

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα προξένησε αναταράξεις σε πολλά επίπεδα: στα ΜΜΕ, στην κοινή γνώμη, την κυβέρνηση κλπ. Πώς αξιολογείς τη νέα κατάσταση;

Δυστυχώς, χρειάστηκε να υπάρχει και Έλληνας μεταξύ των θυμάτων της ναζιστικής βίας για να προκληθούν αυτές οι «αναταράξεις». Τίποτα παρόμοιο δεν συνέβη όταν βλέπαμε τα αλλεπάλληλα ρατσιστικά εγκλήματα, με στόχο μετανάστες, να περνούν στα «ψιλά» του δελτίου ειδήσεων. Ακόμα και έτσι, όμως, νομίζω ότι έχουν αλλάξει τα πράγματα. Λες και ξαφνικά σκίστηκε η κουρτίνα που προστάτευε τόσα χρόνια τη δράση της ναζιστικής συμμορίας και φάνηκε η πραγματικά εγκληματική της φύση. Όσο κι αν αυτή η διαπίστωση προκαλεί μελαγχολικές σκέψεις για το επίπεδο της δημοκρατίας μας, είναι αλήθεια ότι η έκρηξη του ενδιαφέροντος για τη δράση της Χρυσής Αυγής έχει ήδη προκαλέσει την απόλυτη απομόνωση της οργάνωσης. Για πρώτη φορά εκδηλώνεται τόσο καθολικό το αίτημα αντιμετώπισης της δράσης της και δεν ακούγονται παρά μόνο αδύναμες οι φωνές που επιχειρούν να καλύψουν τα εγκλήματά της πίσω από τις ευθύνες των μνημονιακών κυβερνήσεων, ευθύνες που είναι εντελώς άλλης τάξης και πρέπει κατά κύριο λόγο να αντιμετωπιστούν πολιτικά.  

  Σε αυτό το νέο τοπίο, ποιες πιστεύεις ότι είναι οι καίριες κινήσεις που πρέπει να γίνουν από πλευράς του αντιφασιστικού κινήματος και της Αριστεράς;

Η Αριστερά και το αντιφασιστικό κίνημα, από τα πράγματα, δικαιώνονται. Ήταν απελπιστικά μόνοι τόσα χρόνια, όταν επέμεναν ότι η ανοχή στη δράση των ναζιστών και η αδιαφορία μπροστά στη δημιουργία χρυσαυγίτικων θυλάκων στο εσωτερικό του κρατικού μηχανισμού απειλούν την ίδια τη δημοκρατία. Αυτό που επείγει σήμερα είναι να μη φοβηθούμε μπροστά στο αντικειμενικό γεγονός ότι την πρωτοβουλία κινήσεων την έχει η κυβέρνηση και ο κρατικός μηχανισμός.

Τι πρέπει να γίνει στη δικαιοσύνη και την αστυνομία: Μέτρα άμεσα και αποτελεσματικά

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ-2

Συνέντευξη με την Κλειώ Παπαπαντολέων

NO PASARAN! Μαδρίτη, 1936

Ποια είναι τα άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση της εγκληματικής δράσης της Χρυσής Αυγής;

Καταρχάς, πρέπει να προβούμε σε μια διάκριση μεταξύ του κόμματος ως οργανισμού και των επιμέρους εγκληματικών δράσεων των μελών του. Με βάση αυτή τη διάκριση, θεωρώ ότι είναι απολύτως εσφαλμένο και αποπροσανατολιστικό να τεθεί το κόμμα εκτός νόμου: όχι απλώς γιατί ένα κόμμα μπορεί να επανέλθει με διαφορετική ονομασία και ως εκ τούτου διαρκώς να βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο, αλλά και γιατί η κήρυξη κομμάτων εκτός νόμου είναι δημοκρατικά ολισθηρή. Η Γερμανία, που το έχει εφαρμόσει, έχει τη δική της συνταγματική και πολιτική ιστορία· δεν νομίζω ότι τέτοια παραδείγματα είναι «εξαγώγιμα» ευχερώς και αζημίως για το πολίτευμα. Ο πιο ασφαλής δρόμος για μια συντεταγμένη πολιτεία και, σε κάθε περίπτωση, ο πιο ασφαλής δρόμος για την Ελλάδα σήμερα είναι να επικεντρωθεί ο δικαστικός μηχανισμός στις επιμέρους εγκληματικές δράσεις που τελούνται από τα μέλη αυτής της οργάνωσης.

Νεοναζισμός: Η γερμανική εμπειρία

ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ-3

Συνέντευξη με τον Φάμπιαν Βίρχοου

Ο Φάμπιαν Βίρχοου

Τι μας δείχνει η γερμανική εμπειρία για τα νεοναζιστικά κόμματα και μορφώματα; Ποια αντιμετώπιση (από το κίνημα, το κράτος, τη δικαιοσύνη, τα ΜΜΕ, τα δημοκρατικά πολιτικά κόμματα) ήταν πετυχημένη και ποια άστοχη;

Πολύ σύντομα, μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τη στρατιωτική σύνθλιψη του γερμανικού φασισμού, οι παλιοί ναζί άρχισαν να οργανώνονται ξανά. Παράλληλα, δεν έλειψαν ποτέ οι διαμαρτυρίες και οι αντιστάσεις — ακόμη κι αν προέρχονταν από μια κοινωνική μειοψηφία, στην οποία σημαντικό ρόλο έπαιζαν τα συνδικάτα. Οι ακροδεξιοί δυσκολεύτηκαν έτσι να προωθούν δημόσια την ιδεολογία τους και να οργανώνονται ανενόχλητοι. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, οι αντιφασιστικές ενέργειες αποκτούν όλο και μεγαλύτερη νομιμοποίηση· αμφισβητούν, λόγου χάρη, τη χρήση του δημόσιου χώρου από τους νεοναζί, στήνοντας οργανωμένους αποκλεισμούς ως απάντηση σε ακροδεξιές συγκεντρώσεις, πορείες και εκδηλώσεις. Αυτό το θεωρώ μεγάλη και σημαντική αλλαγή.

Διαδήλωση κατά των νεοναζί, Βερολίνο, 22.8.2013

Από την πλευρά του κράτους, τώρα. Αφενός βλέπουμε τόσο σε ομοσπονδιακό όσο και σε επίπεδο κρατιδίων μια υποτίμηση της σημασίας της ναζιστικής δράσης. Αφετέρου όμως υπάρχει μια συνεχιζόμενη πολιτική απαγορεύσεων, η οποία μπορεί να μην έχει επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο έχει συμβάλει αισθητά στην περιθωριοποίηση των οργανωμένων ακροδεξιών.

Κατά τη γνώμη μου, η πιο ηχηρή ήττα του αντιφασιστικού κινήματος στη Γερμανία ήταν η αδυναμία του το 1992 να παρέμβει αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια των πολυήμερων πογκρόμ στο Ρόστοκ. Η μεγαλύτερη πρόκληση για το κίνημα ήταν, και παραμένει, η καταπολέμηση του ευρέως διαδεδομένου καθημερινού ρατσισμού και ο αγώνας για την εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων για όλους τους ανθρώπους που ζουν στη Γερμανία.

Λεωφόρος Παύλου Φύσσα – «Δεν ξεχνώ»

του Γιάνη Γιανουλόπουλου

Δύο προτάσεις για τη μνήμη του. Πρώτη πρόταση: Να μετονομαστεί η λεωφόρος Παναγή Τσαλδάρη στην Αμφιάλη, όπου δολοφονήθηκε από τη νεοχιτλερική συμμορία, σε λεωφόρο Παύλου Φύσσα. (Μαθαίνω,  τώρα,  ότι  κάτοικοι της περιοχής πήραν ήδη τη σχετική πρωτοβουλία και συγκεντρώνουν υπογραφές). Στην Αθήνα και τον Πειραιά υπάρχουν δέκα εφτά ακόμα οδοί και λεωφόροι, καθώς και δύο πλατείες, με το ονοματεπώνυμο τού αρχηγού τού Λαϊκού Κόμματος στην προπολεμική Ελλάδα. Ενός μετριοπαθούς, για τα μέτρα της εποχής του, πολιτικού. Θα πρόκειται για πράξη οφειλόμενης τιμής στο παλικάρι, με την ουσιαστική σημασία της λέξεως, που δεν έχει καμία σχέση με «παλικαρισμούς», και ταυτοχρόνως πράξη υψηλού συμβολισμού, διότι η παραπάνω λεωφόρος συναντάται, σχηματίζοντας ένα είδος «Τ», με τη λεωφόρο Γρηγορίου Λαμπράκη, ο οποίος δολοφονήθηκε από το ακροδεξιό παρακράτος στη Θεσσαλονίκη πριν από πενήντα χρόνια (22 Μαΐου 1963). Ήταν μια πολιτική δολοφονία που, όπως αυτή τού νεαρού αντιφασίστα μουσικού, εργάτη και ακτιβιστή Παύλου Φύσσα, συγκλόνισε τότε το πανελλήνιο και άλλαξε τα πολιτικά δεδομένα.

Έγκλημα. Και η τιμωρία;

ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΩΝ ΔΟΛΟΦΟΝΩΝ

της Συντακτικής Επιτροπής των Ενθεμάτων

 Tην Πέμπτη τα πρωτοσέλιδα βοούσαν, καταδικάζοντας το ναζιστικό έγκλημα. Δεν μιλάμε για την Αυγή, τον Ριζοσπάστη ή την Εφημερίδα των Συντακτών, αλλά για εφημερίδες που αλλιώς μας είχαν συνηθίσει: «Δολοφονία-σοκ από νεοναζί» (Η Καθημερινή), «Σοκ από το έγκλημα της Χρυσής Αυγής» και εικονογράφηση μια σβάστικα διαγραμμένη  (Τα Νέα) κ.ο.κ. Και, το μεσημέρι της ίδιας μέρας, ο πρωθυπουργός δεν μίλησε, άλλη μια φορά, για τη «θεωρία των δυο άκρων», αλλά για «επιγόνους των νεοναζί».

Πράγματι, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα ήταν σοκ για πολλούς, ακόμα και για μας. Κανένας όμως, και ειδικά αναλυτές και διαμορφωτές της κοινής γνώμης, δεν μπορεί να εκπλήσσεται. Είχαν προηγηθεί εμπρησμοί και επιθέσεις σε μετανάστες, μαχαιρώματα και πάμπολλα άλλα περιστατικά εγκληματικής βίας των νεοναζί, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του  Σαχτζάτ Λουκμάν. Αν και δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε το θύμα, το γεγονός ήταν απολύτως προβλέψιμο, όπως και οι δράστες. Και εδώ πρέπει να μιλήσουμε για ευθύνες. Όχι  φυσικά επιχαίροντας ή  «θριαμβολογώντας»  –καμιά χαρά, μονάχα η θλίψη και η οργή αρμόζουν εδώ– αλλά για να ξέρουμε.

Πρέπει λοιπόν να πούμε ότι η Νέα Δημοκρατία και η κυβέρνηση, με σειρά, όχι πια παραλείψεών τους, αλλά ενεργειών τους έδωσαν στους νεοναζί το μήνυμα ότι μπορούν να δρουν ανενόχλητοι. Τέτοιες ενέργειες ήταν η απόσυρση του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου, η συχνή «κατά λάθος» ψήφος βουλευτών  (της Ν.Δ. αλλά και του ΠΑΣΟΚ) κατά της άρσης της ασυλίας Χρυσαυγιτών βουλευτών, ακριτομυθίες –που ποτέ δεν διαψεύστηκαν– του γ.γ. της κυβέρνησης Τάκη Μπαλτάκου για ενδεχόμενη συνεργασία Ν.Δ.-Χρυσής Αυγής, η συστηματική αποφυγή καταδίκης της νεοναζιστικής βίας (πιο πρόσφατο παράδειγμα, η σιωπή  Ν.Δ. και κυβέρνησης για τη δολοφονική επίθεση  εναντίον του ΚΚΕ στο Πέραμα) και αντ’ αυτής η καλλιέργεια της θεωρίας των δύο άκρων (πιο αποκρουστικό παράδειγμα, ο Χρύσανθος Λαζαρίδης, που, λίγες μόνο ώρες μετά τη δολοφονία, επέλεξε να επιτεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ…).

Ένα κρίσιμο ζήτημα λειτουργίας της δημοκρατίας

ΦΟΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ-2

του Κωνσταντίνου Τσουκαλά

 Θα διακρίνω τρία επίπεδα. Όσον αφορά το πρώτο, το ηθικό επίπεδο, αισθάνομαι μάλλον αμηχανία. Τι να πει κανείς; Να επαναλάβει το κοινότοπο, ότι τη βία, ιδίως όταν παίρνει εγκληματικό, δολοφονικό και αποτρόπαιο χαρακτήρα, όπως ακριβώς στην υπόθεση της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, την αποδοκιμάζουμε; Δεν νομίζω ότι έχει νόημα.

Στο πολιτικό επίπεδο, είναι εντελώς σαφές ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν εσμό –για να αποφύγω τη λέξη «συμμορία»– που έχει μορφή πολιτικού κόμματος, ο οποίος συστηματικά, εσκεμμένα και προγραμματισμένα αυξάνει την κοινωνική ένταση και επιδίδεται σε εγκληματικές ενέργειες.

Υπάρχει και μια τρίτη πλευρά, η οποία κατ’ εμέ είναι και η πιο επικίνδυνη, ακόμα και αν είναι πιο δύσκολο να στοιχειοθετηθεί απολύτως. Από όσα τουλάχιστον έχουν γίνει γνωστά –όταν ολοκληρωθεί η ανακριτική διαδικασία θα έχουμε πληρέστερη εικόνα–, η αστυνομία ήταν παρούσα στο επεισόδιο. Ήταν παρούσα, και είτε ολιγώρησε είτε δεν παρενέβη είτε παρενέβη εκ των υστέρων, με αποτέλεσμα να συλληφθεί μεν ο δράστης –δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά– αλλά να μην αποφευχθεί η δολοφονία. Τι σημαίνει η παρουσία μιας μη παρεμβαίνουσας αστυνομίας σε ένα τέτοιο επεισόδιο; Μπορεί να είναι ολιγωρία, δειλία, συνεργασία, συνωμοσία· αυτά τα πράγματα δεν μπορεί να τα πει κανείς με ευκολία απέξω, ωστόσο ένα είναι το βέβαιο: η αστυνομία δεν έκανε καλά τη δουλειά της.

Σε αργή κίνηση

ΦΟΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ-3

του Μάκη Κουζέλη

Τούτη η δολοφονία δεν είναι η πρώτη, οι ναζί της Χρυσής Αυγής έχουν ήδη σκοτώσει κι έχουν στείλει κόσμο στο νοσοκομείο – το γεγονός ότι ήταν οι περισσότεροι μετανάστες επέτρεψε τη ρατσιστική αποσιώπηση, σαν μην ήταν εκείνοι νεκροί. Φτάσαμε στη δολοφονία της Τρίτης με αργούς ρυθμούς. Κι ας κάνουν πως εκπλήσσονται όσοι τους έβαλαν στο σαλόνι της Βουλής και ερωτοτροπούν με τη φασιστική μπότα και τη βλακεία της βαρβαρότητας. Ούτε αυτούς δεν ξαφνιάζει στην πραγματικότητα η δολοφονία του Παύλου Φύσσα.

Έστω κι αν οι Βενιζέλος και Σαμαράς ή οι διόλου φαιδροί Πάγκαλος και Λαζαρίδης σοκάρονται και «σοκάρονται» — «υπεράνω» οι πρώτοι, με μαγκιά οι δεύτεροι που «γνωρίζουν» (από μέσα τάχα) το αριστερό άκρο ως όμοιο με το δεξιό. Η ακροδεξιά που συγκυβερνάει, εξέθρεψε συστηματικά τη μνησικακία, το έδαφος της ναζιστικής ψύχωσης. Eξέθρεψε τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και τον φόβο, και ως αποτέλεσμα της πολιτικής της, αλλά και ως εργαλείο για να κατατροπώσει την Αριστερά και να επικρατήσει η ίδια. Έστριψε και έστυψε την ιστορία για να ποτίσει τους δικούς της με αντεκδικητικό μίσος κατά της Αριστεράς, κατά της διανόησης και, κυρίως, κατά της δημοκρατίας. Έφτιαξε τους διαύλους επικοινωνίας των παρακρατικών με τα σώματα ασφαλείας και καταστολής, κάνοντας τα στραβά μάτια στο όργιο των παραβιάσεων στοιχειωδών δικαιωμάτων. Χλεύασε τους θεσμούς της δημοκρατίας και τις συνταγματικές αρχές. Κάποιοι δικοί της καλέσανε μάλιστα τα «παιδιά» της συμμορίας να τα βρούνε και να συγκυβερνήσουνε, όπως το έχει ήδη κάνει και με την φαινομενικά αφελή καρατζαφερική εκδοχή, αντί να απαγορεύσει τη ναζιστική δράση.