Φράχτης σημαίνει…

του Δημοσθένη Παπαδάτου-Αναγνωστόπουλου

Οι Καστανιές βλέπουν διαδηλώσεις αραιά και πού. Η τελευταία ήταν τον περασμένο Μάιο, πάλι για το φράχτη. Η προηγούμενη δεν ξέρει κανείς. Αυτή τη φορά είμαστε 500 άνθρωποι: αριστεροί και αριστερές, το Δίκτυο και η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης, αναρχικοί, αλληλέγγυοι/ες απ’ την Πάτρα, την Αθήνα και τη Λάρισα μέχρι την Καβάλα, την Αλεξανδρούπολη και την Κομοτηνή. Φτωχό χωριό, το κοντινότερο στη στρατιωτική ζώνη. Χαμηλά σπίτια με αυλές, κτίρια σαν σε προετοιμασία αγγελοπουλικού σκηνικού, ηλικιωμένοι κάτοικοι. Παλιά ζούσαν τη φαντασίωση του ακρίτα· ελληνοτουρκικά σύνορα. Σήμερα παραπονιούνται ότι, αν και ακρίτες, είναι παρατημένοι στην τύχη τους. Μια γυναίκα λέει ότι δεν βρίσκει να πουλήσει το βόδι. Ένας άλλος μας τη λέει: «Τώρα μας θυμηθήκατε;». Η υποδοχή μας αμφίθυμη, απ’ όσους τουλάχιστον είναι ακόμα στο δρόμο στις πέντε το απόγευμα, με τέτοιο κρύο.

Έβρος 2015. Φωτογραφία του Μίλος Μπικάνσκι

Την προηγούμενη φορά η διαδήλωση συνέχισε Ορεστιάδα. Τώρα μένει στις Καστανιές. Κρατάει λιγότερο από μισή ώρα, μέχρι τη σύγκρουση με την αστυνομία στο σημείο του αποκλεισμού. Αν και –υπερβολικά– σύντομη, και παρά τη μικρή ορατότητά της στην περιοχή, είναι ήδη πολιτικό γεγονός και γι’ αυτήν τοποθετούνται όλοι: ο Άνθιμος (φυσικά εναντίον…), ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής («ιδεολογικά υπέρ, αλλά…»), κόμματα και ΜΜΕ (σε διάφορες αποχρώσεις της συμπάθειας). Οι καραβιές και οι χαμένες ζωές, οι αλλεπάλληλες σύνοδοι κορυφής και οι ευρω-φράχτες, και φυσικά ο σπόρος της αλληλεγγύης, που μήνες τώρα καρπίζει από τη Λέσβο ως την Ειδομένη, έχουν ετοιμάσει το έδαφος. Η διαδήλωση είναι πολιτικό γεγονός: μειοψηφικό στην εκκίνηση, που όμως απευθύνθηκε πλειοψηφικά στην κοινωνία, κέρδισε πολιτική νομιμοποίηση, και με την Ελλάδα να μετρά καθημερινά πνιγμούς, και την ηθική υπεροχή. Γι’ αυτό θα έχει και συνέχεια.

Η Ελλάδα και η Ευρώπη μπροστά στον προσφυγικό χειμώνα του 2015

O φράχτης του Έβρου, το Αιγαίο, η «ασφαλής διέλευση», η υποδοχή και οι υποδομές

του Βασίλη Παπαστεργίου, του Αποστόλη Φωτιάδη και του Δημήτρη Χριστόπουλου

Τον χειμώνα του 2015, στον οποίο ήδη μπήκαμε, το προσφυγικό είναι ένα από τα βασικά θέματα που καθορίζουν την πολιτική ατζέντα σε όλη την Ευρώπη, τόσο σε επίπεδο Ε.Ε. όσο και κρατών μελών. Και στην Ελλάδα φυσικά, όπουτο ζήτημα τίθεται με άμεσα και εφιαλτικά, καθώς τα πνιγμένα παιδιά τείνουν να γίνουν κανονικότητα στο Αιγαίο. Ζητήσαμε λοιπόν από τρεις φίλους των «Ενθεμάτων» να συζητήσουμε για όλα αυτά: τον Βασίλη Παπαστεργίου (δικηγόρο, μέλους της Ομάδας δικηγόρων για τα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών), Αποστόλη Φωτιάδη (δημοσιογράφο, συγγραφέα της μελέτης «Έμποροι των συνόρων», εκδ. Ποταμός), τον Δημήτρη Χριστόπουλο (Πάντειο Πανεπιστήμιο, αντιπρόεδρο της Διεθνούς Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου). Συναντήθηκαν στο εντευκτήριον των «Ενθεμάτων» και συζήτησαν, όπως τους ζητήσαμε, για τον φράκτη του Έβρου, τους φράκτες στην Ευρώπη, τους πνιγμούς στο Αιγαίο, την ελληνική και ευρωπαϊκή πολιτική. Τους ευχαριστούμε θερμά.

ENΘΕΜΑΤΑ

Φωτογραφία του Κυριάκου Συφιλτζόγλου

Αποστόλης Φωτιάδης: Το καίριο ζήτημα, στα ζητήματα που μας θέτετε, είναι θα υπάρξει ασφαλής διέλευσης ή όχι. Στο πλαίσιο αυτό, ο φράκτης έχει αποκτήσει μεγάλη σημασία — και συμβολική και πραγματική. Αλλά δεν είναι μόνο αυτός. Το θέμα θα μπορούσε να λυθεί, λ.χ., αν, με κάποιου είδους συμφωνίας ο κόσμος μπορούσε να έρχεται από τα τουρκικά παράλια με ασφαλή τρόπο. Για να γίνει κάτι τέτοιο, όμως, πρέπει να αναιρεθεί ένα βασικό στοιχείο της φιλοσοφίας της Ε.Ε.: η αντίληψη των εξωτερικών συνόρων και όλη η πολιτική που εκπονεί με βάση αυτή.

Αυτό το επικαλείται η κυβέρνηση, χωρίς βέβαια να καλύπτεται ηθικά απ’ αυτό ως επιχείρημα. Υποστηρίζει ότι είμαστε υποχρεωμένοι να μην πάρουμε πρωτοβουλίες σε αυτό το θέμα, παρότι θα θέλαμε να δημιουργήσουμε αυτή την ασφαλή διέλευση, γιατί μέσα στο όλο παιχνίδι που παίζεται και στο σκηνικό εκβιασμού που οργανώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον μας θα κατηγορηθούμε ως υπαίτιοι της κατάρρευσης της μετεγκάστασης και της απώλειας έλεγχου των εξωτερικών συνόρων.

O τροχίσκος του ΣΥΡΙΖΑ

του Σπύρου Ι. Ασδραχά 

 

Ζητήσαμε από τον Σπύρο Ι. Ασδραχά (εφτά μήνες μετά τη συνέντευξή του στην Αυγή, στην Πόλυ Κρημνιώτη, 1.2.2015) ένα σχόλιο σχετικά με την εμπειρία της επτάμηνης διακυβέρνησης από την Αριστερά, τη μνημονιακή συμφωνία, τις προτεραιότητες και τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση μετά τις 20 Σεπτεμβρίου, τις αλλαγές στο ευρωπαϊκό πεδίο. Τον ευχαριστούμε θερμά.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Πίνακας του Γιώργου Μπουρναζάκη

Στη σημερινή συγκυρία, όχι μόνο στο επίπεδο της Ευρώπης αλλά στο σύνολο του πολυπολικού διεθνούς συστήματος, η περίπτωση του ελληνικού προβλήματος, νομίζω ότι αποκτά  ιδιαίτερη βαρύτητα ως προάγγελος μεταβολών που θα γίνουν για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός θα πρέπει να αμβλύνει τις αντιφάσεις του και, δεύτερον, γιατί το προσφυγικό ζήτημα συντελεί στην αναπροσαρμογή των γεωπολιτικών διλημμάτων που συνεπάγεται η αποδιάρθρωση των κρατικών σχηματισμών στην Αφρική αλλά και στην Ασία, αποδιάρθρωση στην οποία έχουν συντελέσει καθοριστικά οι  επεμβάσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης.