Compañero Presidente. Η έξοδος.

ΚΙ ΥΣΤΕΡΑ ΓΙΝΑΜΕ ΩΡΑΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Φωτογραφία του Danilo Bartulin (Reuters).

 

Όποτε βλέπω τη φωτογραφία, μου έρχονται δάκρυα στα μάτια. Σαντιάγκο, 11 Σεπτεμβρίου 1973. Ο πρόεδρος Αλιέντε, ο Compañero Presidente, o «σύντροφος πρόεδρος» όπως τον αποκαλούσαν, λίγες στιγμές πριν το τέλος. Λίγο πρωτύτερα, κι ενώ το Προεδρικό Μέγαρο ήταν περικυκλωμένο, αποχαιρετούσε από ραδιοφώνου τον λαό του,  μιλώντας για τις πλατιές λεωφόρους του μέλλοντος, όπου θα βρεθούμε και πάλι, ελεύθεροι, ανάμεσα σε ελεύθερους ανθρώπους…

Έχω σκεφτεί πολλές φορές τι είναι εκείνο που κάνει τη φωτογραφία συγκλονιστική. Δεν υπάρχει τίποτα το επικό, ούτε στο ύφος του Αλιέντε ούτε  πουθενά, δεν βλέπουμε κάποιον μπαρουτοκαπνισμένο ηγέτη: ένας εξηνταπεντάρης κύριος,  ένας κύριος με σακάκι  και μια κάσκα, με ένα όπλο στο χέρι και  βλέμμα κάπως σαστισμένο. Αυτό όμως είναι όλο το μεγαλείο της εικόνας, που  την κάνει να συμπυκνώνει την αξιοπρέπεια και τη γενναιότητα: ο Αλιέντε, δηλωμένος αντίπαλος της βίας (λίγους μήνες πριν έχει αρνηθεί να μοιράσει όπλα στον λαό, λέγοντας ότι «αυτή η επανάσταση θα γίνει χωρίς σταγόνα αίμα»), δεν κρύβεται,  δεν τρέχει να σωθεί, αλλά βγαίνει μπροστά. Λίγα λεπτά μετά, όταν οι στρατιώτες εισβάλλουν στο κτίριο, θα δώσει τέλος στη ζωή του,  στρέφοντας το όπλο που κρατά στον εαυτό του.

Στρατής Μπουρνάζος

Φωτογραφία του Danilo Bartulin (Reuters).